Risperidon Vipharm tabletki powlekane (2 mg) - 20 tabl.
Risperidon Vipharm tabletki powlekane (2 mg) - 20 tabl.
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta
Risperidon Vipharm, 1 mg, tabletki powlekane
Risperidon Vipharm, 2 mg, tabletki powlekane
Risperidon Vipharm, 3 mg, tabletki powlekane
Risperidon Vipharm, 4 mg, tabletki powlekane
Risperidonum
Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla pacjenta.
- Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać.
- W razie jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
- Lek ten przepisano ściśle określonej osobie. Nie należy go przekazywać innym. Lek może zaszkodzić innej osobie, nawet jeśli objawy jej choroby są takie same.
- Jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Patrz punkt 4.
Spis treści ulotki
- Co to jest lek Risperidon Vipharm i w jakim celu się go stosuje
- Informacje ważne przed zastosowaniem leku Risperidon Vipharm
- Jak stosować lek Risperidon Vipharm
- Możliwe działania niepożądane
- Jak przechowywać lek Risperidon Vipharm
- Zawartość opakowania i inne informacje
1. Co to jest lek Risperidon Vipharm i w jakim celu się go stosuje
Lek Risperidon Vipharm należy do grupy leków nazywanych lekami przeciwpsychotycznymi. Lek Risperidon Vipharm stosuje się w:
- leczeniu schizofrenii - stanu, w którym pacjent może widzieć, słyszeć lub czuć rzeczy nieistniejące, wierzyć w rzeczy nieprawdziwe lub odczuwać niezwykłą podejrzliwość lub dezorientację.
- leczeniu epizodów maniakalnych – stanu, w którym pacjent może odczuwać silne pobudzenie, podniecenie, wzburzenie, entuzjazm lub być nadmiernie aktywny. Epizody maniakalne występują w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego.
- krótkotrwałym leczeniu (do 6 tygodni) długo utrzymującej się agresji u osób z otępieniem typu alzheimerowskiego, którzy szkodzą sobie lub innym. Przed zastosowaniem leku należy zastosować alternatywne, niefarmakologiczne metody leczenia.
- krótkotrwałym leczeniu (do 6 tygodni) długotrwałej agresji u upośledzonych umysłowo dzieci (w wieku powyżej 5 lat) i młodzieży z zaburzeniami zachowania.
2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku Risperidon Vipharm
Kiedy nie stosować leku Risperidon Vipharm:
- jeśli pacjent ma uczulenie na rysperydon lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienione w punkcie 6).
Ostrzeżenia i środki ostrożności:
Przed rozpoczęciem stosowania leku Risperidon Vipharm należy omówić to z lekarzem lub farmaceutą:
- jeśli u pacjenta występują zaburzenia czynności serca, na przykład niemiarowy rytm pracy serca, lub jeśli u pacjenta występuje skłonność do niskiego ciśnienia krwi, lub jeśli pacjent stosuje leki.
Informacje dotyczące leku Risperidon Vipharm
Regulujące ciśnienie krwi. Lek Risperidon Vipharm może powodować obniżenie ciśnienia krwi. Może zajść konieczność dostosowania dawki leku.
Przeciwwskazania
- Jeśli pacjent wie o jakichkolwiek czynnikach, które mogą sprzyjać wystąpieniu u niego udaru, takich jak wysokie ciśnienie tętnicze krwi, zaburzenia sercowo-naczyniowe lub zaburzenia naczyń mózgowych.
- Jeśli u pacjenta kiedykolwiek wystąpiły niekontrolowane ruchy, głównie twarzy i języka.
- Jeśli kiedykolwiek u pacjenta wystąpiły objawy obejmujące wysoką gorączkę, napięcie mięśni, poty lub obniżony poziom świadomości (zaburzenie zwane „złośliwym zespołem neuroleptycznym”).
Interakcje i powikłania
Lek Risperidon Vipharm może powodować zwiększenie masy ciała. Znaczny przyrost masy ciała może mieć negatywny wpływ na zdrowie. Lekarz powinien regularnie mierzyć masę ciała pacjenta.
Osoby starsze z otępieniem
U osób starszych z otępieniem istnieje zwiększone ryzyko udaru. Pacjenci z otępieniem spowodowanym udarem nie powinni przyjmować rysperydonu.
Zalecenia
Podczas leczenia lekiem Risperidon Vipharm pacjent powinien często konsultować się z lekarzem. Należy niezwłocznie zwrócić się o pomoc medyczną, jeśli pacjent lub osoba sprawująca opiekę nad pacjentem stwierdzi nagłą zmianę jego stanu psychicznego lub nagłe zwiotczenie lub odrętwienie mięśni twarzy, ramion lub nóg, szczególnie jednostronne, lub zaburzenia wymowy, nawet występujące przez krótki czas. Objawy te mogą sygnalizować udar.
Wskazania do stosowania leku Risperidon Vipharm
Jeśli podczas leczenia wystąpi u pacjenta znużenie, koncentrację może poprawić zmiana czasupodawania rysperydonu.
Przed rozpoczęciem leczenia masa ciała pacjenta (również w przypadku, gdy pacjentem jest dziecko)może być zmierzona i może być regularnie monitorowana w trakcie leczenia.
Lek Risperidon Vipharm a inne leki
Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjentaobecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować.
Pacjenci powinni w szczególności powiadomić lekarza lub farmaceutę, jeśli przyjmują którykolwiekz poniżej wymienionych leków:
- leki oddziałujące na mózg, takie jak leki pomagające uspokoić się (benzodiazepiny) lub niektóreleki przeciwbólowe (opioidy), leki przeciwalergiczne (niektóre leki przeciwhistaminowe), jakoże rysperydon może nasilać ich działanie uspokajające
- leki, które mogą wywołać zmianę aktywności elektrycznej serca, takie jak leki na malarię,przeciwarytmiczne (np. chinidyna, propafenon), przeciwalergiczne (leki przeciwhistaminowe),niektóre leki przeciwdepresyjne lub inne leki stosowane w leczeniu zaburzeń psychicznych
- leki które powodują zwolnienie czynności serca
- leki które zmniejszają stężenie potasu we krwi (np.: niektóre leki moczopędne)
Następujące leki mogą osłabiać działanie rysperydonu:
- ryfampicyna (lek stosowany w leczeniu niektórych zakażeń)
- karbamazepina, fenytoina (leki na padaczkę)
- fenobarbital
W przypadku rozpoczęcia lub zakończenia przyjmowania tych leków, może być konieczna zmianadawki rysperydonu.
Stosowanie leku Risperidon Vipharm z jedzeniem i piciem
Ten lek można zażywać z posiłkiem lub niezależnie od posiłków. Podczas stosowania leku RisperidonVipharm, należy unikać picia alkoholu.
Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność
Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży lub gdy planuje miećdziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Informacje o leku Risperidon Vipharm
Działania niepożądane u noworodków
U noworodków, których matki przyjmowały Risperidon Vipharm w ostatnim trymestrze ciąży(ostatnie trzy miesiące ciąży) mogą wystąpić następujące objawy: drżenie, sztywność mięśni i/lubosłabienie, senność, pobudzenie, zaburzenia oddychania, trudności z przyjmowaniem pokarmu. Jeśliu dziecka pojawi się którykolwiek z tych objawów należy skontaktować się z lekarzem.
Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn
Podczas stosowania leku Risperidon Vipharm mogą wystąpić zawroty głowy, uczucie zmęczenia, orazzaburzenia widzenia. Dlatego bez konsultacji z lekarzem nie należy prowadzić pojazdów aniobsługiwać żadnych maszyn.
Składniki leku Risperidon Vipharm
Lek Risperidon Vipharm zawiera laktozę jednowodną. Jeżeli stwierdzono wcześniej u pacjentanietolerancję niektórych cukrów, pacjent powinien skontaktować się z lekarzem przed przyjęciemleku. Lek zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na tabletkę, co oznacza, że jest „wolny od sodu”.Zawiera również żółcień pomarańczową (E 110), która może powodować reakcje alergiczne.
Jak stosować lek Risperidon Vipharm
Ten lek należy zawsze przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W raziewątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Lekarz określi dawkę i czas trwaniaterapii, a tabletkę należy popić wodą.
Dawkowanie w leczeniu schizofrenii
Dorośli: Zalecana dawka początkowa wynosi 2 mg na dobę, dawka ta może być zwiększonadrugiego dnia do 4 mg na dobę. Dla większości pacjentów najlepsza dawka dobowa wynosi od4 mg do 6 mg, lekarz może dostosować dawkę w zależności od reakcji pacjenta. Lek może podnieśćpoziom hormonu prolaktyny, co może wpłynąć na płodność.
Osoby starsze: Dawka początkowa to zazwyczaj 0,5 mg dwa razy na dobę, a następnie lekarz możezwiększać dawkę do 1 mg - 2 mg dwa razy na dobę.
W leczeniu epizodów maniakalnych
Dorośli
- Dawka początkowa wynosi zwykle 2 mg raz na dobę.
- W zależności od reakcji pacjenta na leczenie, lekarz może stopniowo dostosowywać dawkę.
- Dla większości pacjentów najodpowiedniejsza dawka wynosi od 1 mg do 6 mg raz na dobę.
Osoby starsze
- Początkowa dawka wynosi zwykle 0,5 mg dwa razy na dobę.
- Następnie lekarz może stopniowo dostosowywać dawkę do 1 mg do 2 mg dwa razy na dobę,w zależności od reakcji pacjenta na leczenie.
W leczeniu długo utrzymującej się agresji u osób z otępieniem typu alzheimerowskiego
Dorośli (w tym osoby starsze)
- Początkowa dawka wynosi zwykle 0,25 mg dwa razy na dobę.
- W zależności od reakcji pacjenta na leczenie, lekarz może stopniowo dostosowywać dawkę.
- Dla większości pacjentów najodpowiedniejsza dawka dobowa wynosi 0,5 mg dwa razy na dobę.
Niektórzy pacjenci mogą potrzebować dawki 1 mg dwa razy na dobę.
- Czas trwania leczenia u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego nie powinien byćdłuższy niż 6 tygodni.
Stosowanie u dzieci i młodzieży
- U dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat nie należy stosować leku Risperidon Vipharm w leczeniumanii, w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego.
W przypadku terapii zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży
- Dawka zależy od masy ciała dziecka:
- W przypadku dzieci o masie ciała mniejszej niż 50 kg
-- Dawka początkowa wynosi zwykle 0,25 mg raz na dobę.
-- Dawka może być zwiększana co drugi dzień (stopniowo) o 0,25 mg na dobę.
-- Zwykle dawka podtrzymująca wynosi od 0,25 mg do 0,75 mg raz na dobę.
- W przypadku dzieci o masie ciała 50 kg i większej
-- Dawka początkowa wynosi zwykle 0,5 mg raz na dobę.
-- Dawka może być zwiększana co drugi dzień o 0,5 mg na dobę.
-- Zwykle dawka podtrzymująca wynosi od 0,5 mg do 1,5 mg raz na dobę.
- Czas trwania leczenia u pacjentów z zaburzeniami zachowania nie powinien przekraczać 6 tygodni.
- U dzieci w wieku poniżej 5 lat nie należy stosować leku Risperidon Vipharm w leczeniu zaburzeńzachowania.
Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby
- Niezależnie od leczonej choroby, wszystkie dawki początkowe jak i kolejne powinny być zmniejszoneo połowę. U tych pacjentów dawki powinny być zwiększane wolniej.
- Rysperydon należy stosować ostrożnie w tej grupie pacjentów.
Zastosowanie większej niż zalecana dawki leku Risperidon Vipharm
- Należy niezwłocznie udać się do lekarza. Należy zabrać ze sobą opakowanie leku.
- W przypadku przedawkowania leku pacjent może doświadczać senności lub uczucia zmęczenia, lubmogą wystąpić nieprawidłowe ruchy ciała, trudności ze staniem i chodzeniem, pacjent może
Risperidon Vipharm - Wskazania do stosowania
Odczuwać zawroty głowy ze względu na niskie ciśnienie krwi lub mieć nieprawidłową czynność serca, lub może wystąpić napad drgawkowy.
Pominięcie zastosowania leku Risperidon Vipharm
Jeśli pacjent zapomni o zażyciu dawki leku, powinien zażyć kolejną dawkę najszybciej jak tylko sobie o tym przypomni. Jednakże, jeśli zbliża się czas zażycia kolejnej dawki, należy pominąć zapomnianą dawkę i następną zażyć zgodnie z zaleceniem. W przypadku, gdy pacjent zapomni o zażyciu dwóch lub więcej dawek, należy skontaktować się z lekarzem.
Przerwanie stosowania leku Risperidon Vipharm
Nie należy przerywać stosowania leku, chyba że jest to zgodne z zaleceniem lekarza. Możliwe jest ponowne wystąpienie objawów choroby. Jeśli lekarz zadecyduje o zaprzestaniu stosowania leku, dawka leku może być stopniowo zmniejszana przez kilka dni.
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem leku, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
Możliwe działania niepożądane
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Należy natychmiast poinformować lekarza, jeśli:
- U pacjenta wystąpią zakrzepy krwi w żyłach, zwłaszcza nóg (objawy obejmują ból i zaczerwienienie nogi), które mogą przemieszczać się poprzez naczynia krwionośne do płuc, powodując ból w klatce piersiowej i trudności w oddychaniu. W razie wystąpienia takich objawów należy natychmiast zwrócić się o pomoc medyczną.
- W przypadku pacjentów chorych na demencję, następuje nagła zmiana jego stanu psychicznego lub nagłe osłabienie lub drętwienie twarzy, ramion lub nóg, szczególnie po jednej stronie, lub niewyraźna mowa, nawet na krótki okres czasu. Mogą to być objawy udaru mózgu.
- U pacjenta wystąpi gorączka, silne zesztywnienie mięśni, poty lub obniżenie poziomu świadomości (zaburzenie zwane „złośliwy zespół neuroleptyczny”). Może być konieczna natychmiastowa pomoc lekarska.
- U mężczyzny wystąpi długotrwała lub bolesna erekcja. Nazywa się to priapizm. Może być konieczna natychmiastowa pomoc lekarska.
- U pacjenta wystąpią mimowolne rytmiczne ruchy języka, ust i twarzy. Konieczne może być odstawienie leku Risperidon Vipharm.
Wystąpić mogą poniższe działania niepożądane:
Bardzo częste działania niepożądane: Trudne upadki lub pozostawanie we śnie, Parkinsonizm, Uczucie senności lub osłabienie uwagi, Ból głowy.
Częste działania niepożądane: Zapalenie płuc, zakażenie klatki piersiowej, typowe objawy przeziębienia, infekcje zatok, infekcja dróg moczowych, zakażenia ucha, objawy grypopodobne.
Działania niepożądane leku Rysperydon
Częste działania niepożądane (mogą wystąpić u 1 na 10 pacjentów)
- Rysperydon może zwiększać we krwi poziom hormonu zwanego „prolaktyną” (co może, ale niekoniecznie powodować objawy). Gdy występują objawy wysokiego stężenia prolaktyny, mogą powodować u mężczyzn obrzęk piersi, trudności w uzyskaniu lub utrzymaniu erekcji, lub inne zaburzenia seksualne. U kobiet mogą powodować dyskomfort piersi, wyciek mleka z piersi, brak miesiączki lub inne problemy związane z cyklem miesiączkowym.
- Zwiększenie masy ciała, zwiększenie apetytu, zmniejszenie apetytu.
- Zaburzenia snu, drażliwość, depresja, lęk, niepokój.
- Dystonia: jest to stan obejmujący powolne lub utrzymujące się mimowolne skurcze mięśni. Choć może to dotyczyć każdej części ciała (i może spowodować nieprawidłową postawę), dystonia często obejmuje mięśnie twarzy, w tym nieprawidłowe ruchy oczu, ust, języka i szczęki.
- Zawroty głowy.
- Dyskinezy: jest to stan obejmujący mimowolne ruchy mięśni, i może obejmować powtarzające się, spastyczne lub wijące ruchy lub kurczliwość mięśni.
- Tremor (drżenie).
- Niewyraźne widzenie, zakażenia oczu lub „czerwone oko”.
- Szybkie bicie serca, wysokie ciśnienie krwi, duszność.
- Ból gardła, kaszel, krwawienie z nosa, zatkany nos.
- Bóle brzucha, dyskomfort brzucha, wymioty, nudności, zaparcia, biegunka, niestrawność, suchość w ustach, ból zęba.
- Wysypka, zaczerwienienie skóry.
- Skurcze mięśni, ból kości lub mięśni, ból pleców, ból stawów.
- Nietrzymanie moczu (brak kontroli oddawania moczu).
- Obrzęk ciała, ramion lub nóg, gorączka, ból w klatce piersiowej, osłabienie, zmęczenie, ból.
- Upadki.
Niezbyt częste działania niepożądane (mogą wystąpić u 1 do 10 na 1000 pacjentów)
- Infekcja dróg oddechowych, zapalenie pęcherza, infekcja oczu, zapalenie migdałków, zakażenie grzybicze paznokci, zakażenia skóry, zakażenia ograniczające się do jednego obszaru skóry lub części ciała, zakażenia wirusowe, zapalenie skóry wywołane przez roztocza.
- Zmniejszenie rodzaju białych krwinek, które pomagają chronić przed zakażeniem, spadek stężenia białych krwinek, zmniejszenie liczby płytek (komórek krwi, które pomagają zatrzymać krwawienie), niedokrwistość, zmniejszenie liczby czerwonych krwinek, zwiększenie liczby eozynofili (rodzaj białych krwinek) we krwi.
- Reakcja alergiczna.
- Cukrzyca lub nasilenie cukrzycy, wysokie stężenie cukru we krwi, nadmierne picie wody.
- Utrata masy ciała, utrata apetytu w wyniku niedożywienia i niskiej masy ciała.
- Zwiększenie stężenia cholesterolu we krwi.
- Podwyższenie nastroju (mania), splątanie, obniżenie popędu płciowego, nerwowość, koszmary senne.
- Późne dyskinezy (kurczliwość mięśni lub szarpane ruchy, których nie można kontrolować na twarzy, języku lub innych częściach ciała). Należy natychmiast poinformować lekarza, jeśli wystąpią mimowolne rytmiczne ruchy języka, ust i twarzy. Konieczne może być odstawienie leku Risperidon Vipharm.
- Nagła utrata dopływu krwi do mózgu (udar lub „mini” udar)
- Brak reakcji na bodźce, utrata świadomości, niski poziom świadomości.
- Drgawki (napady drgawkowe), omdlenie.
- Nieodparta potrzeba przemieszczania części ciała, zaburzenia równowagi, zaburzenia koordynacji, zawroty głowy po wstaniu, zaburzenia uwagi, zaburzenia mowy, utrata lub zaburzenia smaku, zmniejszona wrażliwość skóry na ból i dotyk, uczucie mrowienia, kłucia lub drętwienia skóry.
- Nadmierna wrażliwość oczu na światło, suchość oka, zwiększone łzawienie, zaczerwienienie oczu.
- Uczucie wirowania (zawroty głowy), dzwonienie w uszach, bóle uszu.
Skutki uboczne leku Risperidon Vipharm:
Skutki uboczne częste (mogą wystąpić u 1 do 10 na 100 pacjentów):
Migotanie przedsionków (nieprawidłowy rytm serca), przerwa w przewodzeniu impulsówpomiędzy górnymi i dolnymi częściami serca, zaburzenia przewodnictwa elektrycznego serca,wydłużenie odstępu QT, wolne bicie serca, zaburzenia śledzenia elektrycznej pracy serca(elektrokardiogramu lub EKG), uczucie trzepotania lub walenia w klatce piersiowej (kołataniaserca).
Niskie ciśnienie krwi, niskie ciśnienie krwi po wstaniu (w związku z tym, podczas nagłegosiadania lub wstawania, u niektórych pacjentów stosujących lek Risperidon Vipharm może dojśćdo zasłabnięcia, zawrotów głowy lub omdlenia, nagłe zaczerwienienia twarzy.
Zapalenie płuc spowodowane przedostaniem się pokarmu do dróg oddechowych, przekrwieniepłuc, przekrwienie dróg oddechowych, trzeszczenia w płucach, świszczący oddech, zaburzeniagłosu, zaburzenia oddychania.
Skutki uboczne rzadkie (mogą wystąpić u 1 do 10 na 10 000 pacjentów):
Zakażenie.
Niewłaściwe wydzielanie hormonu regulującego objętość moczu.
Cukier w moczu, niski poziom cukru we krwi, wysoki poziom trójglicerydów we krwi (rodzajtłuszczu).
Brak emocji, niezdolność do osiągnięcia orgazmu.
Działania niepożądane leku Risperidon Vipharm
Ciężka reakcja alergiczna
Ciężka reakcja alergiczna charakteryzująca się: gorączką , obrzękiem ust, twarzy, warg lub języka, dusznością, świądem, wysypką i czasem spadkiem ciśnienia krwi.
Nadmierne spożycie wody
Niebezpiecznie nadmierne spożycie wody.
Nieregularne bicie serca
Nieregularne bicie serca.
Zakrzepy krwi
Zakrzepy krwi w nogach, zakrzepy krwi w płucach.
Problemy z oddychaniem
Problemy z oddychaniem w czasie snu (bezdech senny), szybki, płytki oddech.
Zapalenie trzustki
Zapalenie trzustki, niedrożność jelit.
Obrzęk języka
Obrzęk języka, spękane usta, wysypka na skórze związana z przyjmowaniem leku.
Łupież
Łupież.
Rozpad włókien mięśniowych
Rozpad włókien mięśniowych i ból mięśni (rabdomioliza).
Opóźnienie miesiączki
Opóźnienie miesiączki, powiększenie gruczołów piersiowych, powiększenie piersi, wydzielina z piersi.
Zwiększenie stężenie insuliny
Zwiększenie stężenie insuliny (hormonu, który reguluje poziom cukru we krwi) we krwi.
Priapizm
Priapizm (długotrwały wzwód prącia, który może wymagać leczenia chirurgicznego).
Stwardnienia skóry
Stwardnienia skóry.
Niska temperatura ciała
Niska temperatura ciała, spadek temperatury ciała, uczucie zimna rąk i nóg.
Objawy odstawienia leku
Objawy odstawienia leku.
Żółtaczka
Zażółcenie skóry i oczu (żółtaczka).
Zagrażające życiu powikłania
Zagrażające życiu powikłania związane z niewyrównaną cukrzycą.
Działania niepożądane u dzieci i młodzieży
Ogólnie oczekuje się, że działania niepożądane u dzieci będą podobne, jak u dorosłych. Następujące działania niepożądane były zgłaszane częściej u dzieci i młodzieży (w wieku 5 do 17 lat) niż u osób dorosłych: senność lub osłabienie uwagi, znużenie (zmęczenie), ból głowy, zwiększenie apetytu, wymioty, objawy przeziębienia, przekrwienie błony śluzowej nosa, ból brzucha, zawroty głowy, kaszel, gorączka, drżenie (trzęsienie), biegunka i nietrzymanie moczu (brak kontroli oddawania moczu).
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C 02-222 Warszawa Tel.: + 48 22 49 21 301 Faks: + 48 22 49 21 309 Strona internetowa: