1 CMDh
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Ketonalforte, 100 mg, tabletki powlekane
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
1 tabletka powlekana zawiera 100 mg ketoprofenu (Ketoprofenum).
Substancja pomocnicza o znanym działaniu:
1 tabletka powlekana zawiera 60 mg laktozy jednowodnej.
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka powlekana
Jasnoniebieska, okrągła, obustronnie wypukła tabletka powlekana.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Leczenie objawowe zapalnych, zwyrodnieniowych i metabolicznych schorzeń reumatycznych oraz
łagodzenie niektórych zespołów bólowych, jak:
 reumatoidalne zapalenie stawów;
 osteoartroza (choroba zwyrodnieniowa stawów);
 bolesne miesiączkowanie;
 bóle o umiarkowanym nasileniu.
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Podanie doustne.
Dorośli i młodzież w wieku powyżej 15 lat
Zazwyczaj stosuje się 100-200 mg ketoprofenu na dobę (1 tabletka jeden do dwóch razy na dobę),
zależnie od masy ciała pacjenta i nasilenia objawów.
Reumatoidalne zapalenie stawów i osteoartroza
Zalecana dawka: 1 tabletka powlekana maksymalnie dwa razy na dobę.
Należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę przez najkrótszy okres konieczny do złagodzenia
objawów (patrz punkt 4.4).
Przyjmowanie produktu leczniczego w najmniejszej dawce skutecznej przez najkrótszy okres
konieczny do łagodzenia objawów zmniejsza ryzyko działań niepożądanych (patrz punkt 4.4).
Maksymalna dawka dobowa wynosi 200 mg. Przed rozpoczęciem leczenia dawką 200 mg na dobę
należy dokładnie rozważyć stosunek ryzyka do korzyści, a stosowanie większej dawki nie jest
zalecane (patrz również punkt 4.4).
2 CMDh
Tabletki należy przyjmować podczas posiłków, popijając co najmniej 100 ml wody lub mleka. Można
jednocześnie przyjmować leki zobojętniające kwas solny w żołądku, co pozwoli na zmniejszenie
ryzyka szkodliwego działania ketoprofenu na przewód pokarmowy.
Pacjenci w podeszłym wieku
U pacjentów w podeszłym wieku ryzyko ciężkich skutków działań niepożądanych jest większe. Jeśli
jest konieczne podawanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, należy zastosować najmniejszą
skuteczną dawkę i przez 4 tygodnie po rozpoczęciu leczenia NLPZ kontrolować pacjenta ze względu
na możliwość wystąpienia krwawienia z przewodu pokarmowego.
Dzieci
Dawkowanie u dzieci nie zostało ustalone.
4.3 Przeciwwskazania
 Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
 Występujące u pacjenta w przeszłości reakcje nadwrażliwości, takie jak skurcz oskrzeli, napad
astmy oskrzelowej, zapalenie błony śluzowej nosa, pokrzywka lub innego rodzaju reakcje
alergiczne wywołane podaniem ketoprofenu, salicylanów (w tym kwasu acetylosalicylowego) lub
innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). U takich pacjentów notowano ciężkie,
rzadko zakończone zgonem przypadki reakcji anafilaktycznych (patrz punkt 4.8).
 Trzeci trymestr ciąży (patrz punkt 4.6).
 Ciężka niewydolność serca.
 Czynna choroba wrzodowa żołądka i (lub) dwunastnicy lub krwawienie z przewodu pokarmowego,
owrzodzenie albo perforacja przewodu pokarmowego w wywiadzie.
 Skaza krwotoczna.
 Ciężka niewydolność nerek.
 Ciężka niewydolność wątroby.
Produktu leczniczego nie stosować u dzieci w wieku poniżej 15 lat.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Przyjmowanie produktu leczniczego w najmniejszej dawce skutecznej przez najkrótszy okres
konieczny do łagodzenia objawów zmniejsza ryzyko działań niepożądanych (patrz punkt 4.2 oraz
niżej: ryzyko powikłań ze strony układu pokarmowego i sercowo-naczyniowego).
Maskowanie objawów zakażenia podstawowego
Ketonal forte może maskować objawy zakażenia, co może prowadzić do opóźnionego rozpoczęcia
stosowania właściwego leczenia, a przez to pogarszać skutki zakażenia. Zjawisko to zaobserwowano
w przypadku pozaszpitalnego bakteryjnego zapalenia płuc i powikłań bakteryjnych ospy wietrznej.
Jeśli Ketonal forte stosowany jest z powodu gorączki lub bólu związanych z zakażeniem, zaleca się
kontrolowanie przebiegu zakażenia. W warunkach pozaszpitalnych pacjent powinien skonsultować się
z lekarzem, jeśli objawy utrzymują się lub nasilają.
Należy unikać jednoczesnego stosowania ketoprofenu z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi
(NLPZ), w tym z selektywnymi inhibitorami cyklooksygenazy-2.
Zaleca się ostrożność w przypadku pacjentów otrzymujących jednocześnie leki, które mogą zwiększać
ryzyko owrzodzenia lub krwawienia z przewodu pokarmowego, takie jak doustne kortykosteroidy,
leki przeciwzakrzepowe (takie jak warfaryna), selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
lub leki przeciwpłytkowe (takie jak kwas acetylosalicylowy) lub nikorandyl (patrz punkt 4.5).
Krwawienie z przewodu pokarmowego, owrzodzenie i perforacja
W przypadku wszystkich NLPZ opisywano występowanie krwawienia z przewodu pokarmowego,
owrzodzenia lub perforacji (z możliwym skutkiem śmiertelnym), które mogą występować
3 CMDh
w dowolnym momencie leczenia, również bez objawów zwiastunowych lub ciężkich zdarzeń
dotyczących przewodu pokarmowego w wywiadzie.
U pacjentów w podeszłym wieku zwiększa się częstość działań niepożądanych związanych ze
stosowaniem NLPZ, zwłaszcza krwawienia z przewodu pokarmowego i perforacji, które mogą
zakończyć się zgonem (patrz punkt 4.2).
Jeśli u pacjentów otrzymujących ketoprofen wystąpi krwawienie z przewodu pokarmowego lub
choroba wrzodowej żołądka i (lub) dwunastnicy, leczenie należy przerwać.
Ryzyko krwawienia, owrzodzenia lub perforacji w obrębie przewodu pokarmowego jest większe
podczas stosowania większych dawek NLPZ, u pacjentów z przebytą chorobą wrzodową żołądka
i (lub) dwunastnicy, zwłaszcza powikłaną krwawieniem lub perforacją (patrz punkt 4.3), a także
u pacjentów w podeszłym wieku. U tych pacjentów leczenie należy rozpoczynać od najmniejszej
dostępnej dawki.
U tych pacjentów, a także u pacjentów, u których konieczne jest jednoczesne stosowanie kwasu
acetylosalicylowego w małych dawkach lub innych leków potencjalnie zwiększających ryzyko
powikłań dotyczących przewodu pokarmowego, należy rozważyć jednoczesne podawanie leków
o działaniu ochronnym, np. mizoprostolu lub inhibitorów pompy protonowej (patrz niżej oraz punkt
4.5).
Pacjenci z powikłaniami ze strony przewodu pokarmowego w wywiadzie, zwłaszcza w podeszłym
wieku, powinni zgłaszać wszelkie nietypowe objawy dotyczące jamy brzusznej (zwłaszcza
krwawienie z przewodu pokarmowego), szczególnie w początkowym okresie leczenia.
Pewne dane epidemiologiczne sugerują, że w porównaniu z niektórymi innymi NLPZ stosowanie
ketoprofenu, zwłaszcza w dużych dawkach, może wiązać się z dużym ryzykiem toksycznego wpływu
na przewód pokarmowy (patrz również punkt 4.3).
Leki z grupy NLPZ należy stosować ostrożnie u pacjentów z chorobą przewodu pokarmowego
w wywiadzie (wrzodziejącym zapaleniem okrężnicy, chorobą Leśniowskiego-Crohna) ze względu na
możliwość zaostrzenia przebiegu choroby (patrz punkt 4.8).
Reakcje ze strony układu sercowo-naczyniowego i naczyń mózgowych
Z badań klinicznych i danych epidemiologicznych wynika, że przyjmowanie niektórych
niesteroidowych leków przeciwzapalnych (szczególnie w dużych dawkach i długotrwale) może
wiązać się ze zwiększeniem ryzyka tętniczych incydentów zatorowo-zakrzepowych (np. zawał
mięśnia sercowego lub udar mózgu). Dane te są niewystarczające, aby wykluczyć takie ryzyko
w przypadku przyjmowania ketoprofenu.
Podobnie jak w przypadku wszystkich NLPZ, należy zachować ostrożność podczas leczenia
pacjentów z niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym, zastoinową niewydolnością serca, chorobą
niedokrwienną serca, chorobą tętnic obwodowych i (lub) chorobą naczyń mózgowych, a także przed
rozpoczęciem długotrwałego leczenia pacjentów z czynnikami ryzyka chorób układu krążenia
(np. z nadciśnieniem tętniczym, hiperlipidemią, cukrzycą, palących tytoń).
Zgłaszano zwiększone ryzyko tętniczych zdarzeń zakrzepowych u pacjentów otrzymujących NLPZ
inne niż kwas acetylosalicylowy w bólach okołooperacyjnych w przypadku zabiegu pomostowania
tętnic wieńcowych (CABG).
Należy zachować ostrożność u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i (lub) lekką do umiarkowanej
zastoinową niewydolnością serca w wywiadzie, gdyż podczas leczenia NLPZ opisywano zatrzymanie
płynów i obrzęki.
Reakcje skórne
Ciężkie reakcje skórne (niektóre z możliwym skutkiem śmiertelnym), w tym złuszczające zapalenie
skóry, zespół Stevensa-Johnsona i toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, były bardzo rzadko
opisywane w związku z zastosowaniem NLPZ (patrz punkt 4.8). Ryzyko takich reakcji jest
4 CMDh
prawdopodobnie największe w początkowym okresie leczenia – w większości przypadków pojawiały
się one w pierwszym miesiącu leczenia. Po wystąpieniu pierwszych oznak wysypki, zmian w obrębie
błon śluzowych lub jakichkolwiek innych objawów nadwrażliwości, ketoprofen należy odstawić.
Zaburzenia oddychania
U pacjentów z astmą oskrzelową współistniejącą z przewlekłym zapaleniem błony śluzowej nosa,
przewlekłym zapaleniem zatok i (lub) polipami nosa częściej niż u innych osób mogą występować
reakcje alergiczne na kwas acetylosalicylowy i (lub) niesteroidowe leki przeciwzapalne. Podanie
produktu Ketonal forte może wywołać napad astmy lub skurcz oskrzeli, zwłaszcza u osób uczulonych
na kwas acetylosalicylowy i (lub) NLPZ (patrz punkt 4.3).
Hiperkaliemia
Możliwe jest wystąpienie hiperkaliemii, zwłaszcza u pacjentów z cukrzycą, niewydolnością nerek
i (lub) przyjmujących jednocześnie leki sprzyjające rozwojowi hiperkaliemii (patrz punkt 4.5).
W takich warunkach konieczne jest regularne kontrolowanie stężenia potasu.
Czynność nerek
U pacjentów z niewydolnością serca, marskością i nerczycą, pacjentów otrzymujących leki
moczopędne, pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek, zwłaszcza jeśli są w podeszłym wieku,
konieczne jest uważne kontrolowanie czynności nerek na początku leczenia. Podanie tym pacjentom
ketoprofenu może spowodować zmniejszenie perfuzji nerek na skutek hamowania syntezy
prostaglandyn i prowadzić do dekompensacji czynności nerek.
U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby, pacjentów przyjmujących leki moczopędne,
pacjentów po dużych zabiegach chirurgicznych, z hipowolemią, a zwłaszcza u osób w podeszłym
wieku, należy uważnie kontrolować ilość wydalanego moczu oraz czynność nerek.
Czynność wątroby
U pacjentów z nieprawidłowymi wynikami badań czynności wątroby lub z chorobami wątroby
w wywiadzie należy okresowo kontrolować aktywność aminotransferaz, zwłaszcza podczas
długotrwałego leczenia.
Podczas leczenia ketoprofenem opisywano rzadkie przypadki żółtaczki i zapalenia wątroby.
Inne działania
Podobnie jak inne NLPZ, ketoprofen może maskować zwykle występujące objawy rozwijającego się
zakażenia (takie jak gorączka) na skutek swoich przeciwzapalnych, przeciwbólowych
i przeciwgorączkowych właściwości.
Wpływ na płodność kobiet: patrz punkt 4.6.
W razie wystąpienia zaburzeń wzroku (takich jak niewyraźne widzenie), leczenie należy przerwać,
a pacjenta powinien zbadać lekarz okulista.
Tabletki Ketonalforte zawierają laktozę. Produktu leczniczego nie należy stosować u pacjentów
z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego
wchłaniania glukozy-galaktozy.
Ten produkt leczniczy zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na tabletkę powlekaną, to znaczy
produkt leczniczy uznaje się za „wolny od sodu”.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Leczenie skojarzone nie jest zalecane
Inne NLPZ (w tym z selektywne inhibitory cyklooksygenazy-2) i duże dawki salicylanów: zwiększone
ryzyko owrzodzenia w obrębie przewodu pokarmowego i krwawienia.
5 CMDh
Leki przeciwzakrzepowe
Zwiększone ryzyko krwawienia
- heparyna
- antagoniści witaminy K (takie jak warfaryna)
- inhibitory agregacji płytek (takie jak tyklopidyna, klopidogrel)
- inhibitory trombiny (takie jak dabigatran)
- bezpośrednie inhibitory czynnika Xa (takie jak apiksaban, rywaroksaban, edoksaban)
Jeśli jednoczesne podawanie jest konieczne, należy uważnie kontrolować stan pacjenta.
Lit
Ryzyko zwiększenia stężenia litu w osoczu (niekiedy do wartości toksycznych) na skutek
zmniejszenia jego wydalania nerkowego. U pacjentów przyjmujących produkty litu zaleca się
kontrolowanie stężenia litu w osoczu oraz ścisłą obserwację pod kątem wystąpienia objawów
przedmiotowych i podmiotowych zatrucia litem na początku leczenia ketoprofenem, podczas
dostosowywania jego dawki lub odstawiania.
Metotreksat w dawkach >15 mg/tydzień
Ciężkie, czasami zakończone zgonem zatrucie i zwiększone ryzyko toksyczności hematologicznej
metotreksatu, zwłaszcza stosowanego w dużych dawkach (>15 mg/tydzień), prawdopodobnie na
skutek wypierania metotreksatu z miejsc wiążących z białkami i zmniejszonego klirensu nerkowego.
Jeśli pacjent leczony ketoprofenem ma otrzymywać metotreksat w dawce >15 mg/tydzień, ketoprofen
należy odstawić na co najmniej 12 godzin przed podaniem metotreksatu. Podawanie ketoprofenu
można wznowić po 12 godzinach od zakończenia stosowania metotreksatu.
Leczenie skojarzone wymagające ostrożności
Produkty lecznicze oraz kategorie terapeutyczne, które mogą sprzyjać rozwojowi hiperkaliemii
(np. sole potasu, leki moczopędne oszczędzające potas, inhibitory ACE, antagoniści
angiotensyny II, NLPZ, heparyny [niskocząsteczkowe lub niefrakcjonowane], cyklosporyna,
takrolimus i trimetoprym)
Jednoczesne stosowanie ketoprofenu i wymienionych produktów leczniczych może zwiększyć
ryzyko hiperkaliemii.
Leki moczopędne
Ketoprofen zmniejsza działanie leków moczopędnych. U pacjentów (zwłaszcza odwodnionych)
otrzymujących leki moczopędne istnieje zwiększone ryzyko rozwoju niewydolności nerek wtórnej do
zmniejszonej perfuzji w wyniku zahamowania syntezy prostaglandyn. Pacjentów takich należy
nawodnić przed rozpoczęciem leczenia skojarzonego i na początku leczenia kontrolować u nich
czynność nerek (patrz punkt 4.4).
Inhibitory ACE i antagoniści angiotensyny II
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek (np. odwodnionych lub w podeszłym wieku) skojarzone
stosowanie inhibitora ACE lub antagonisty angiotensyny II i leku hamującego aktywność
cyklooksygenazy może spowodować dalsze pogorszenie czynności nerek, z możliwością wystąpienia
ostrej niewydolności nerek.
Metotreksat w dawkach <15 mg/tydzień
W pierwszych tygodniach skojarzonego leczenia należy raz w tygodniu kontrolować pełną morfologię
krwi. Badanie należy wykonywać częściej w razie stwierdzenia jakichkolwiek zmian czynności nerek
lub jeśli pacjent jest w podeszłym wieku.
Pentoksyfilina
Zwiększone ryzyko krwawienia. Konieczne jest częstsze monitorowanie kliniczne stanu pacjenta
i kontrolowanie czasu krwawienia.
6 CMDh
Tenofowir
Jednoczesne stosowanie fumaranu tenofowiru dizoproksylu i NLPZ może zwiększyć ryzyko
niewydolności nerek.
Nikorandyl
Jednoczesne stosowanie nikorandylu i NLPZ może zwiększyć ryzyko poważnych powikłań,
takich jak owrzodzenie przewodu pokarmowego, perforacja i krwotok (patrz punkt 4.4).
Glikozydy naparstnicy
Nie wykazano interakcji farmakokinetycznej między ketoprofenem a digoksyną. Jednak zaleca
się ostrożność, zwłaszcza u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, gdyż NLPZ mogą
zmniejszać czynność nerek oraz klirens nerkowy glikozydów naparstnicy.
Kortykosteroidy
Zwiększone ryzyko owrzodzenia w obrębie przewodu pokarmowego lub krwawienia (patrz punkt
4.4).
Skojarzone leczenie do rozważenia
Leki przeciwnadciśnieniowe (leki beta-adrenolityczne, inhibitory konwertazy angiotensyny, leki
moczopędne)
Ryzyko słabszego działania przeciwnadciśnieniowego (hamowanie przez NLPZ prostaglandyn
rozszerzających naczynia krwionośne).
Leki trombolityczne
Zwiększone ryzyko krwawienia (w tym z przewodu pokarmowego).
Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI)
Zwiększone ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego (patrz punkt 4.4).
Probenecyd
Jednoczesne stosowanie probenecydu może znacząco zmniejszyć klirens ketoprofenu z osocza.
Cyklosporyna, takrolimus
Ryzyko dodatkowego działania nefrotoksycznego, zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku.
Inne
NLPZ nasilają działanie doustnych leków przeciwcukrzycowych i niektórych leków
przeciwpadaczkowych (np. fenytoiny).
Ketoprofen wiąże się w dużym stopniu z białkami. W przypadku jednoczesnego stosowania z innymi
lekami wiążącymi się z białkami osocza (takimi jak leki przeciwzakrzepowe, sulfonamidy,
hydantoina) może być konieczne dostosowanie dawkowania w celu uniknięcia zwiększonego stężenia
tych leków w osoczu na skutek wypierania ich z miejsc wiążących z białkami.
Antybiotyki z grupy chinolonów: jednoczesne stosowanie z NLPZ zwiększa ryzyko drgawek.
Leki beta-adrenolityczne: zmniejszenie skuteczności działania ketoprofenu.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Hamowanie syntezy prostaglandyn może mieć szkodliwy wpływ na przebieg ciąży i (lub) rozwój
zarodka lub płodu. Dane z badań epidemiologicznych wskazują, że stosowanie inhibitora syntezy
prostaglandyn we wczesnym okresie ciąży wiąże się ze zwiększonym ryzykiem poronienia i rozwoju
wad rozwojowych serca oraz wytrzewienia jelit.
7 CMDh
Bezwzględne ryzyko wad dotyczących układu sercowo-naczyniowego zwiększyło się z mniej niż 1%
do około 1,5%. Uważa się, że ryzyko zwiększa się wraz ze zwiększeniem dawki i wydłużeniem czasu
leczenia. Wykazano, że u zwierząt podanie inhibitora syntezy prostaglandyn powoduje zwiększoną
utratę przed- i poimplantacyjną zarodków oraz zwiększenie śmiertelności zarodków i płodów. Ponadto
stwierdzono, że podawanie zwierzętom inhibitora syntezy prostaglandyn w okresie organogenezy
zwiększa częstość rozwoju różnych wad rozwojowych, w tym dotyczących układu sercowonaczyniowego.
Od 20. tygodnia ciąży stosowanie ketoprofenu może powodować małowodzie wskutek zaburzeń
czynności nerek płodu. Może ono wystąpić krótko po rozpoczęciu leczenia i jest zwykle odwracalne
po jego przerwaniu. Ponadto, odnotowano przypadki zwężenia przewodu tętniczego po leczeniu w
drugim trymestrze, z których większość ustąpiła po zaprzestaniu leczenia. W pierwszym i drugim
trymestrze ciąży nie należy podawać ketoprofenu, chyba że jest to bezwzględnie konieczne. Jeśli
ketoprofen jest stosowany przez kobietę starającą się o ciążę lub podczas pierwszego i drugiego
trymestru ciąży, zastosowana dawka powinna być jak najmniejszea, a czas trwania leczenia jak
najkrótszy. Należy rozważyć przedporodowe monitorowanie w kierunku małowodzia i zwężenia
przewodu tętniczego po ekspozycji na ketoprofen przez kilka dni od 20. tygodnia ciąży. W przypadku
stwierdzenia małowodzia lub zwężenia przewodu należy zaprzestać stosowania ketoprofenu.
W trzecim trymestrze ciąży wszystkie inhibitory syntezy prostaglandyn mogą działać na płód w
następujący sposób:
- toksyczne działanie dotyczące płuc i serca (w tym przedwczesne zwężenie/zamknięcie przewodu
tętniczego i nadciśnienie płucne);
- zaburzenia czynności nerek, które mogą postępować do niewydolności nerek z małowodziem
(patrz powyżej);
U matki i noworodka stosowanie inhibitorów syntezy prostaglandyn pod koniec ciąży może prowadzić
do:
- wydłużenia czasu krwawienia w wyniku działania antyagregacyjnego, które może wystąpić nawet
po zastosowaniu bardzo małych dawek;
- hamowania czynności skurczowej macicy, powodującego opóźnienie lub przedłużanie się porodu.
W związku z tym ketoprofen jest przeciwwskazany w trzecim trymestrze ciąży (patrz punkty 4.3 i
5.3).
Karmienie piersią
Brak dostępnych danych dotyczących przenikania ketoprofenu do mleka kobiecego. Nie zaleca się
stosowania produktu leczniczego u kobiet karmiących piersią.
Płodność
Stosowanie NLPZ, w tym ketoprofenu, może osłabiać płodność u kobiet i nie jest ono zalecane
u kobiet, które planują ciążę. U kobiet, które mają trudności z zajściem w ciążę lub które są
poddawane badaniom w związku z niepłodnością, należy rozważyć odstawienie NLPZ.
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Pacjentów należy ostrzec o wpływie NLPZ na ośrodkowy układ nerwowy i możliwości wystąpienia
senności, zawrotów głowy, zaburzeń widzenia lub drgawek. W razie wystąpienia opisanych objawów
nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Działania niepożądane mogą występować z następującą częstością: bardzo często (≥1/10); często
(≥1/100 do <1/10); niezbyt często (≥1/1000 do <1/100); rzadko (≥1/10 000 do <1/1000); bardzo
rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych
danych).
8 CMDh
Następujące działania niepożądane notowano podczas stosowania ketoprofenu u osób dorosłych.
Zaburzenia krwi i układu chłonnego
- Rzadko: niedokrwistość pokrwotoczna
- Częstość nieznana: agranulocytoza, małopłytkowość, niewydolność szpiku kostnego,
niedokrwistość hemolityczna, leukopenia
Zaburzenia układu immunologicznego
- Niezbyt często: skórne reakcje alergiczne
- Częstość nieznana: reakcje anafilaktyczne (w tym wstrząs)
Reaktywność dróg oddechowych obejmuje astmę, nasilenie astmy, skurcz oskrzeli lub duszność
(zwłaszcza u pacjentów z nadwrażliwością na kwas acetylosalicylowy i inne niesteroidowe leki
przeciwzapalne).
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania
Częstość nieznana: hiponatremia, hiperkaliemia (patrz punkt 4.4)
Zaburzenia psychiczne
- Częstość nieznana: splątanie, zmiany nastroju
Zaburzenia układu nerwowego
- Często: astenia, złe samopoczucie
- Niezbyt często: ból głowy, zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego, senność
- Rzadko: parestezje
- Częstość nieznana: jałowe zapalenie opon mózgowych, drgawki, zaburzenia smaku, zawroty głowy
pochodzenia obwodowego
Zaburzenia oka
- Rzadko: zaburzenia widzenia (patrz punkt 4.4)
Zaburzenia ucha i błędnika
- Rzadko: szumy uszne
Zaburzenia serca
- Częstość nieznana: niewydolność serca
Zaburzenia naczyniowe
- Częstość nieznana: nadciśnienie tętnicze, rozszerzenie naczyń krwionośnych, zapalenie naczyń
krwionośnych (w tym leukoklastyczne zapalenie naczyń)
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia
- Rzadko: astma oskrzelowa
- Częstość nieznana: skurcz oskrzeli (zwłaszcza u pacjentów z nadwrażliwością na kwas
acetylosalicylowy i inne NLPZ), zapalenie błony śluzowej nosa
Zaburzenia żołądka i jelit
- Często: niestrawność, nudności, ból brzucha, wymioty
- Niezbyt często: zaparcie, biegunka, wzdęcie, zapalenie błony śluzowej żołądka
- Rzadko: zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, wrzód trawienny*
- Bardzo rzadko: enteropatia z perforacją, owrzodzeniem lub zwężeniami
Enteropatia może występować z niewielkim krwawieniem.
- Częstość nieznana: zaostrzenie zapalenia jelita grubego i choroby Leśniowskiego-Crohna,
krwawienie z przewodu pokarmowego i perforacja*, zapalenie trzustki
Opisano jeden przypadek perforacji okrężnicy u kobiety w podeszłym wieku.
* Możliwe jest wystąpienie choroby wrzodowej żołądka i (lub) dwunastnicy, perforacji lub
krwawienia (niekiedy zakończonego zgonem), zwłaszcza u osób w podeszłym wieku (patrz punkt
9 CMDh
4.4). Owrzodzenie, krwawienie lub perforacja może wystąpić u 1% pacjentów po upływie 3 do
6 miesięcy leczenia lub u 2% do 4% pacjentów po roku stosowania NLPZ.
Po podaniu NLPZ opisywano występowanie krwawych stolców, krwawych wymiotów (patrz punkt
4.4).
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
- Rzadko: zapalenie wątroby, zwiększenie aktywności aminotransferaz, zwiększenie stężenia
bilirubiny w surowicy
- Bardzo rzadko: podczas stosowania NLPZ opisywano ciężkie zaburzenia czynności wątroby
z żółtaczką i stanem zapalnym
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
- Niezbyt często: wysypka, świąd
- Częstość nieznana: nadwrażliwość na światło lub objawy fotodermatozy, łysienie, pokrzywka,
obrzęk naczynioruchowy, reakcje pęcherzowe, w tym zespół Stevensa-Johnsona i toksyczne
martwicze oddzielanie się naskórka, ostra uogólniona osutka krostkowa
Zaburzenia nerek i dróg moczowych
- Częstość nieznana: ostra niewydolność nerek, cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek, zespół
nerczycowy, nieprawidłowe wyniki badań czynności nerek.
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania
- Niezbyt często: obrzęki
- Częstość nieznana: uczucie zmęczenia
Badania diagnostyczne
- Bardzo często: zwiększenie wyników testów czynności wątroby do wartości granicznych
- Rzadko: zwiększenie masy ciała
Z badań klinicznych i danych epidemiologicznych wynika, że przyjmowanie niektórych NLPZ
(szczególnie długotrwale w dużych dawkach) może być związane ze zwiększeniem ryzyka zatorów
tętnic (np. zawału serca lub udaru), patrz punkt 4.4. Brak wystarczających danych, aby wykluczyć
takie ryzyko w przypadku ketoprofenu.
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań
niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania
produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać
wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania
Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,
Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa
tel.: + 48 22 49 21 301/faks: + 48 22 49 21 309/strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
Opisywano przypadki przedawkowania ketoprofenu po zastosowaniu dawek do 2,5 g. W większości
z nich objawy były łagodne i ograniczały się do letargu, senności, nudności, wymiotów i bólu
w nadbrzuszu.
Nie ma szczególnej odtrutki w przypadku przedawkowania ketoprofenu. W razie podejrzenia
znacznego przedawkowania zaleca się zastosowanie płukania żołądka, podanie węgla aktywnego
i wdrożenie leczenia objawowego i podtrzymującego w celu nawodnienia pacjenta, kontroli wydalania
moczu i wyrównania ewentualnej kwasicy. W razie niewydolności nerek produkt leczniczy można
usunąć z krążenia metodą hemodializy.
10 CMDh
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: niesteroidowe leki przeciwzapalne i przeciwreumatyczne, pochodne
kwasu propionowego.
Kod ATC: M01AE03
Mechanizm działania
Wykazano, że ketoprofen hamuje syntezę prostaglandyn i leukotrienów przez blokowanie enzymu
cyklooksygenazy (co najmniej dwóch jej izoenzymów: cyklooksygenazy-1 COX 1 oraz
cyklooksygenazy-2 COX 2), która katalizuje syntezę prostaglandyn i metabolizm kwasu
arachidonowego. Ketoprofen stabilizuje in vitro i in vivo błony lizosomalne, w dużych stężeniach
hamuje syntezę leukotrienów oraz hamuje aktywność bradykinin.
Nieznany jest mechanizm przeciwgorączkowego działania ketoprofenu. Prawdopodobnie hamuje
syntezę prostaglandyn w ośrodkowym układzie nerwowym (najpewniej w podwzgórzu). U niektórych
kobiet ketoprofen łagodzi objawy samoistnego bolesnego miesiączkowania, prawdopodobnie na
skutek zahamowania syntezy prostaglandyn i (lub) ich aktywności.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Ketoprofen łatwo wchłania się z przewodu pokarmowego. Po doustnym podaniu 100 mg ketoprofenu
największe stężenie w osoczu (10,4 µg/ml) osiągane jest po 1 godzinie i 22 minutach. Po doustnym
podaniu 50 mg ketoprofenu biodostępność wynosi 90% i zwiększa się proporcjonalnie do dawki.
Ketoprofen jest mieszaniną racemiczną, ale farmakokinetyka obu enancjomerów jest podobna.
Dystrybucja
Ketoprofen wiąże się w 99% z białkami osocza, głównie z albuminą. Objętość dystrybucji tkankowej
wynosi od 0,1 do 0,2 l/kg. Ketoprofen przenika do płynu maziowego i przestrzeni stawowych: torebki
stawowej, maziówki i tkanek ścięgnistych. Po 3 godzinach od podania ketoprofenu w dawce 100 mg
jego stężenie w osoczu wynosi około 3 µg/ml, a w płynie stawowym 1,5 µg/ml. Po 9 godzinach
stężenia te wynoszą, odpowiednio, 0,3 µg/ml i 0,8 µg/ml. Oznacza to, że ketoprofen powoli przenika
do płynu maziowego i powoli jest z niego usuwany, podczas gdy jego stężenie w osoczu zmniejsza się
szybciej. Pokarm zmniejsza szybkość wchłaniania i w niewielkim stopniu zmniejsza maksymalne
stężenie ketoprofenu w surowicy, ale nie wpływa na biodostępność produktu.
Stężenia ketoprofenu w stanie równowagi uzyskuje się po 24 godzinach od podania.
U pacjentów w podeszłym wieku stężenie w stanie równowagi (6,3 µg/ml) osiągane było po upływie
8,7 godziny.
Metabolizm i eliminacja
Ketoprofen jest intensywnie metabolizowany przez wątrobowe enzymy mikrosomalne. Wiąże się
z kwasem glukuronowym i usuwany jest z organizmu w postaci sprzężonej. Po podaniu doustnym
klirens osoczowy ketoprofenu wynosi 1,16 ml/minutę/kg. Ze względu na szybki metabolizm, okres
półtrwania wynosi zaledwie 2 godziny. Do 80% dawki ketoprofenu wydala się w moczu, głównie
(ponad 90%) w postaci glukuronidu ketoprofenu. Około 10 % wydalane jest z kałem. U pacjentów
z niewydolnością nerek ketoprofen wydalany jest wolniej, a jego biologiczny okres półtrwania jest
wydłużony o 1 godzinę. U pacjentów z niewydolnością wątroby ketoprofen może gromadzić się
w tkankach. Metabolizm i wydalanie leku zachodzą wolniej u osób w podeszłym wieku, ma to jednak
znaczenie kliniczne tylko u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Toksyczność po podaniu jednorazowym
Wartość LD50 dla ketoprofenu po podaniu doustnym wynosi u myszy 360 mg/kg mc., u szczurów
160 mg/kg mc., a u świnek morskich 1300 mg/kg mc. Wartość LD50 dla ketoprofenu jest wielokrotnie
większa niż dla indometacyny.
11 CMDh
Toksyczność po podaniu wielokrotnym
Ketoprofen w dawce 2 mg/kg mc., 6 mg/kg mc. lub 18 mg/kg mc. podawano doustnie szczurom przez
4 tygodnie. Spośród zwierząt, którym podawano ketoprofen w dawce 18 mg/kg mc., 10 % padło
pomiędzy 6. a 30. dniem badania, a u niektórych wystąpiło owrzodzenie błony śluzowej jelit. U psów,
które otrzymywały ketoprofen w tej dawce, obserwowano jedynie wystąpienie owrzodzenia żołądka,
ale wszystkie zwierzęta przeżyły. Zastosowanie indometacyny w dawce 6 mg/kg mc. spowodowało,
że 50% zwierząt padło lub zostało uśmierconych, a po dawce 18 mg/kg mc. padły lub zostały
uśmiercone wszystkie zwierzęta.
W badaniu trwającym 6 miesięcy szczurom podawano ketoprofen w dawce 3 mg/kg mc., 6 mg/kg mc.
lub 9 mg/kg mc. Po 8 tygodniach padło lub zostało uśmierconych 53% samców otrzymujących dawkę
6 mg/kg mc. oraz 67% samców i 20% samic szczurów otrzymujących dawkę 9 mg/kg mc. U zwierząt
otrzymujących dawkę 9 mg/kg mc. zmniejszyło się stężenie białka w osoczu, stwierdzono również
zwiększenie masy śledziony i wątroby. Nie odnotowano istotnych zmian w badaniu
histopatologicznym tkanek zwierząt, które przeżyły eksperyment.
Rakotwórczość, genotoksyczność, toksyczny wpływ na reprodukcję
Badania toksyczności po wielokrotnym podaniu doustnym u myszy (do 32 mg/kg mc. na dobę) nie
wykazały rakotwórczego działania ketoprofenu. Ketoprofen nie wykazywał działania mutagennego
w teście Amesa. Podawanie ketoprofenu samcom szczurów (dawki do 9 mg/kg mc. na dobę) nie miało
istotnego wpływu na zdolność reprodukcji.
U samic szczurów, którym podawano 6 mg/kg mc. do 9 mg/kg mc. na dobę stwierdzano zmniejszenie
liczby miejsc implantacji. U samców szczurów i psów nastąpiło zahamowanie spermatogenezy.
U psów i samców małp podanie ketoprofenu w dużych dawkach spowodowało zmniejszenie masy
jąder.
Teratogeność
U myszy, którym podawano ketoprofen w dawce do 12 mg/kg mc. na dobę oraz u szczurów
otrzymujących dawkę do 9 mg/kg mc. na dobę nie obserwowano działania teratogennego lub
szkodliwego działania na płód. U samic królików, ketoprofen w dawkach toksycznych uszkadzających
płód, nie wykazywał działania teratogennego.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Magnezu stearynian
Krzemionka koloidalna
Powidon
Skrobia
Talk oczyszczony
Laktoza
Skład otoczki:
Hypromeloza
Makrogol 400
Indygotyna (E 132)
Tytanu dwutlenek (E 171)
Talk
Wosk Carnauba
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
12 CMDh
6.3 Okres ważności
5 lat
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Przechowywać w temperaturze do 25°C.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Butelka ze szkła oranżowego (typu III) z zakrętką z LDPE z zabezpieczeniem gwarancyjnym
w tekturowym pudełku, zawierająca 20 lub 30 tabletek powlekanych.
Blistry z folii Aluminium/PVC w tekturowym pudełku, zawierające 20 lub 30 tabletek powlekanych.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Bez specjalnych zaleceń.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE
DO OBROTU
Sandoz GmbH
Biochemiestrasse 10
6250 Kundl, Austria
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr R/6593
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 13 marca 1996 r.
Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 16 grudnia 2013 r.
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO