CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 

1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO 

Ortanol MAX, 20 mg, kapsułki dojelitowe, twarde  

2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY  

Każda kapsułka dojelitowa, twarda, zawiera 20 mg omeprazolu. 

Substancje pomocnicze o znanym działaniu: 

Każda kapsułka dojelitowa, twarda, zawiera 43,35 mg sacharozy. 

3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA 

Kapsułka dojelitowa, twarda 

Kapsułka w kolorze białym, zawierająca peletki (granulki) w kolorze od białawego do  jasnobrązowego. 

4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE 

4.1 Wskazania do stosowania 

Ortanol MAX w kapsułkach dojelitowych jest wskazany do stosowania w leczeniu objawów refluksu  żołądkowo-przełykowego (np. zgagi i zarzucania kwaśnej treści żołądkowej) u pacjentów dorosłych. 

4.2 Dawkowanie i sposób podawania  

Dawkowanie u dorosłych  

Zalecane dawkowanie to 20 mg raz na dobę przez 14 dni.  

W celu uzyskania złagodzenia objawów może być konieczne przyjmowanie kapsułek przez 2 lub  3 kolejne dni.  

U większości pacjentów zgaga ustępuje całkowicie w ciągu 7 dni. Po całkowitym ustąpieniu  dolegliwości leczenie należy zakończyć. 

Szczególne grupy pacjentów 

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek 

Nie jest konieczna zmiana dawkowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek (patrz punkt  5.2). 

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby 

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby powinni poradzić się lekarza przed rozpoczęciem  przyjmowania produktu Ortanol MAX. Dawka 10-20 mg może być u nich wystarczająca (patrz punkt  5.2). 

Osoby w podeszłym wieku (>65 lat) 

U osób w podeszłym wieku nie jest konieczna zmiana dawkowania (patrz punkt 5.2). Sposób podawania leku

1 PSUSA_202204 

Ortanol MAX należy przyjmować rano. Kapsułki należy połykać w całości (bez żucia i rozgryzania),  popijając szklanką wody. 

Pacjenci z zaburzeniami połykania 

Kapsułkę można otworzyć i albo połknąć jej zawartość, popijając połową szklanki niegazowanej  wody, albo wymieszać z kwaśnym sokiem owocowym lub musem jabłkowym. Zawiesinę należy  wypić natychmiast (lub w czasie 30 minut od przygotowania). W każdym przypadku zawiesinę należy  wymieszać bezpośrednio przed wypiciem, a po jej przyjęciu należy wypić pół szklanki wody. NIE  NALEŻY UŻYWAĆ mleka lub wody gazowanej. 

Alternatywnie, pacjent może ssać kapsułkę i połknąć peletki, popijając połową szklanki wody.  Powlekanych peletek zawartych w kapsułce nie wolno żuć.  

4.3 Przeciwwskazania 

Nadwrażliwość na omeprazol, podstawione benzoimidazole lub na którąkolwiek substancję  pomocniczą produktu leczniczego (wymienioną w punkcie 6.1). 

Omeprazolu, podobnie jak innych leków z grupy inhibitorów pompy protonowej, nie należy podawać  jednocześnie z nelfinawirem (patrz punkt 4.5). 

4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania  

W razie wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów (np. istotnego, niezamierzonego  zmniejszenia masy ciała, nawracających wymiotów, trudności w połykaniu, wymiotów krwistych lub  smolistych stolców), a także podejrzenia lub stwierdzenia owrzodzenia żołądka, należy wykluczyć  obecność zmian nowotworowych, ponieważ leczenie produktem Ortanol MAX może złagodzić  objawy i opóźnić rozpoznanie.  

Nie zaleca się jednoczesnego podawania atazanawiru oraz inhibitorów pompy protonowej (patrz punkt  4.5). Jeśli stosowanie łączne atazanawiru oraz inhibitora pompy protonowej jest uznane za konieczne,  zaleca się dokładne kontrolowanie stanu klinicznego pacjenta (np. ocena miana wirusa) oraz zwiększenie dawki atazanawiru do 400 mg i rytonawiru do 100 mg. Nie należy stosować dawki  omeprazolu większej niż 20 mg.  

Omeprazol jest inhibitorem izoenzymu CYP2C19. Na początku i po zakończeniu leczenia  omeprazolem należy wziąć pod uwagę możliwość interakcji z lekami metabolizowanymi przez  izoenzym CYP2C19. Obserwowano interakcję między klopidogrelem a omeprazolem (patrz punkt  4.5), ale jej znaczenie kliniczne nie jest pewne. Jednak nie zaleca się jednoczesnego stosowania  omeprazolu oraz klopidogrelu. 

Stosowanie leków z grupy inhibitorów pompy protonowej może prowadzić do niewielkiego  zwiększenia ryzyka zakażeń przewodu pokarmowego takimi bakteriami, jak Salmonella i  Campylobacter, a u hospitalizowanych pacjentów również Clostridium difficile (patrz punkt 5.1).  

Podostra postać skórna tocznia rumieniowatego (SCLE)  

Stosowanie inhibitorów pompy protonowej jest związane ze sporadycznym występowaniem SCLE.  Jeśli pojawią się zmiany skórne, zwłaszcza w miejscach narażonych na działanie promieni  słonecznych, z jednoczesnym bólem stawów, pacjent powinien niezwłocznie poszukać pomocy  medycznej, a lekarz powinien rozważyć możliwość przerwania stosowania produktu Ortanol MAX.  Wystąpienie SCLE w wyniku wcześniejszego leczenia inhibitorem pompy protonowej może  zwiększyć ryzyko SCLE w wyniku leczenia innymi inhibitorami pompy protonowej. 

Wpływ na wyniki badan laboratoryjnych 

Zmniejszenie przez omeprazol kwasowości soku żołądkowego powoduje wtórne zwiększenie stężenia  chromograniny A (CgA) w surowicy. Zmniejszenie przez omeprazol kwasowości soku żołądkowego  powoduje wtórne zwiększenie stężenia chromograniny A (CgA) w surowicy. Zwiększenie stężenia  chromograniny A (CgA) może zakłócać badania wykrywające obecność guzów neuroendokrynnych. 

2 PSUSA_202204 

Aby tego uniknąć, należy przerwać stosowanie leku Ortanol MAX na co najmniej 5 dni przed  pomiarem stężenia CgA (patrz punkt 5.1). Jeżeli po pomiarze wstępnym wartości stężenia CgA  i gastryny nadal wykraczają poza zakres referencyjny, pomiary należy powtórzyć po 14 dniach od  zaprzestania leczenia inhibitorami pompy protonowej. 

Zaburzenia czynności nerek 

U pacjentów przyjmujących omeprazol zaobserwowano ostre zapalenie cewkowo-śródmiąższowe  nerek (TIN, ang. tubulointerstitial nephritis), mogące wystąpić w dowolnym  

momencie w trakcie terapii omeprazolem (patrz punkt 4.8). Ostre zapalenie cewkowo-śródmiąższowe  nerek może prowadzić do niewydolności nerek. 

Jeśli u pacjenta podejrzewa się TIN, należy przerwać stosowanie omeprazolu i niezwłocznie  rozpocząć odpowiednie leczenie. 

Pacjenci z długotrwale występującymi, nawracającymi objawami niestrawności lub zgagą powinni  regularnie zgłaszać się do lekarza. Szczególnie pacjenci w wieku powyżej 55 lat, przyjmujący  jakiekolwiek wydawane bez recepty leki na niestrawność lub zgagę, powinni poinformować o tym  farmaceutę lub lekarza. 

Pacjenta/kę należy pouczyć, aby skonsultował/a się z lekarzem, jeżeli:  

• miał/a wcześniej owrzodzenie żołądka lub zabieg chirurgiczny przewodu pokarmowego;  • przyjmuje w sposób ciągły leki na niestrawność lub zgagę przez 4 tygodnie lub dłużej;  • ma żółtaczkę lub ciężką chorobę wątroby;  

• jest w wieku ponad 55 lat i występują u niego/niej nowe objawy lub objawy, które w ostatnim  czasie uległy zmianie. 

Pacjenci nie powinni przyjmować omeprazolu zapobiegawczo. 

Produkt leczniczy zawiera sacharozę. Pacjenci z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi  z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy lub niedoborem sacharazy izomaltazy, nie powinni przyjmować produktu leczniczego. 

Produkt leczniczy zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu w kapsułce, to znaczy produkt leczniczy  uznaje się za „wolny od sodu”. 

4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji Wpływ omeprazolu na farmakokinetykę innych substancji czynnych 

Substancje czynne, których wchłanianie jest zależne od pH 

Zmniejszona kwaśność wewnątrzżołądkowa podczas leczenia omeprazolem może zwiększać lub  zmniejszać wchłanianie substancji czynnych, których wchłanianie jest zależne od pH treści  żołądkowej.  

Nelfinawir, atazanawir 

W przypadku podawania w skojarzeniu z omeprazolem stężenia w osoczu nelfinawiru i atazanawiru  są zmniejszone. 

Jednoczesne podawanie omeprazolu z nelfinawirem jest przeciwwskazane (patrz punkt 4.3).  Jednoczesne stosowanie omeprazolu (w dawce 40 mg raz na dobę) powoduje zmniejszenie średniej  ekspozycji na nelfinawir o około 40% oraz zmniejszenie średniej ekspozycji na farmakologicznie  czynny metabolit M8 o około 75-90%. Interakcja ta może również obejmować hamowanie aktywności  izoenzymu CYP2C19. 

Jednoczesne stosowanie omeprazolu z atazanawirem nie jest zalecane (patrz punkt 4.4). Jednoczesne stosowanie omeprazolu (w dawce 40 mg jeden raz na dobę) oraz atazanawiru w dawce  300 mg/rytonawiru w dawce 100 mg u zdrowych ochotników powodowało zmniejszenie ekspozycji na  atazanawir o 75%. Zwiększenie dawki atazanawiru do 400 mg nie kompensuje wpływu omeprazolu na  ekspozycję na atazanawir. Jednoczesne stosowanie omeprazolu (w dawce 20 mg jeden raz na dobę) 

3 PSUSA_202204 

oraz atazanawiru w dawce 400 mg/rytonawiru w dawce 100 mg u zdrowych ochotników powodowało  zmniejszenie ekspozycji na atazanawir o około 30% w porównaniu ze stosowaniem atazanawiru  300 mg/rytonawiru 100 mg jeden raz na dobę. 

Digoksyna 

Jednoczesne podawanie omeprazolu (w dawce 20 mg na dobę) i digoksyny zdrowym ochotnikom  powodowało zwiększenie biodostępności digoksyny o 10%. Objawy toksyczności digoksyny były  obserwowane rzadko. Jednak należy zachować ostrożność podczas stosowania omeprazolu w dużych  dawkach u osób w podeszłym wieku. W takich przypadkach należy zastosować zwiększoną kontrolę  działania leczniczego digoksyny.  

Klopidogrel 

Wyniki badań z udziałem zdrowych ochotników wykazały istnienie interakcji farmakokinetyczno farmakodynamicznej (PK/PD) miedzy klopidogrelem (dawka nasycająca 300 mg, a następnie dawka  podtrzymująca 75 mg/dobę) i omeprazolem (doustna dawka dobowa 80 mg), której skutkiem było  zmniejszenie ekspozycji na aktywny metabolit klopidogrelu średnio o 46% oraz maksymalnego  hamowania agregacji płytek (indukowanego przez adenozyno-5’-difosforan, ADP) średnio o 16%.  

Z badań obserwacyjnych i klinicznych otrzymano niespójne dane dotyczące następstw klinicznych tej  interakcji PK/PD omeprazolu w zakresie poważnych incydentów krążeniowych. W celu zachowania  ostrożności nie zaleca się jednoczesnego stosowania omeprazolu i klopidogrelu (patrz punkt 4.4). 

Inne substancje czynne 

Wchłanianie pozakonazolu, erlotynibu, ketokonazolu i itrakonazolu jest istotnie zmniejszone, dlatego ich skuteczność kliniczna też może być zmniejszona. Należy unikać jednoczesnego stosowania  pozakonazolu oraz erlotynibu z omeprazolem.  

Substancje czynne metabolizowane przez CYP2C19 

Omeprazol jest umiarkowanym inhibitorem CYP2C19, głównego izoenzymu metabolizującego  omeprazol. Z tego względu metabolizm stosowanych jednocześnie substancji czynnych, również  metabolizowanych przez CYP2C19, może być zmniejszony, a ogólnoustrojowa ekspozycja na te  substancje może być zwiększona. Do substancji takich należą między innymi: R-warfaryna oraz inni  antagoniści witaminy K, cylostazol, diazepam i fenytoina. 

Cylostazol 

Omeprazol podawany zdrowym osobnikom w dawkach 40 mg w badaniu z dawkowaniem  w schemacie skrzyżowanym (cross-over) zwiększał wartości Cmax oraz AUC cylostazolu odpowiednio  o 18% oraz o 26%, a jednego z jego głównych metabolitów odpowiednio o 29% oraz 69%. 

Fenytoina 

Zaleca się kontrolowanie stężenia fenytoiny w osoczu podczas pierwszych dwóch tygodni po  rozpoczęciu leczenia omeprazolem oraz w przypadku dostosowywania dawki fenytoiny. Kontrola  i dalsze dostosowanie dawki powinny zostać przeprowadzone na zakończenie leczenia omeprazolem. 

Mechanizm nieznany 

Sakwinawir 

Jednoczesne podawanie omeprazolu z sakwinawirem/rytonawirem powodowało zwiększenie stężenia  sakwinawiru w osoczu do około 70% i było dobrze tolerowane przez pacjentów z zakażeniem wirusem  HIV. 

Takrolimus 

Opisywano zwiększenie stężenia takrolimusu w surowicy podczas jego równoczesnego stosowania  z omeprazolem. Podczas skojarzonego stosowania należy zwiększyć kontrolę stężenia takrolimusu  oraz czynności nerek (klirens kreatyniny) i w razie konieczności dostosować dawkę takrolimusu.  

Metotreksat

4 PSUSA_202204 

Opisywano zwiększenie stężenia metotreksatu w surowicy podczas jego jednoczesnego stosowania  z inhibitorami pompy protonowej. U pacjentów otrzymujących duże dawki metotreksatu może być  konieczne wstrzymanie leczenia omeprazolem. 

Wpływ innych substancji czynnych na farmakokinetykę omeprazolu 

Inhibitory CYP2C19 i (lub) CYP3A4 

Ponieważ omeprazol jest metabolizowany przez CYP2C19 oraz CYP3A4, substancje czynne znane  z hamującego wpływu na CYP2C19 lub CYP3A4 (takie, jak klarytromycyna oraz worykonazol) mogą  prowadzić do zwiększenia stężenia omeprazolu w surowicy przez zmniejszenie tempa jego  metabolizmu. Jednoczesne leczenie worykonazolem skutkowało ponaddwukrotnym zwiększeniem  ekspozycji na omeprazol. Ze względu to, że duże dawki omeprazolu są dobrze tolerowane,  dostosowanie dawkowania omeprazolu nie jest konieczne. Jednak dostosowanie dawki należy  rozważyć u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby oraz wtedy, gdy wskazane jest  długotrwałe leczenie. 

Induktory CYPC19 i (lub) CYP3A4 

Substancje czynne o znanym wpływie indukującym aktywność CYP2C19 lub CYP3A4 lub obu tych  układów enzymatycznych (takie, jak ryfampicyna oraz dziurawiec) mogą prowadzić do zmniejszenia  stężenia omeprazolu w surowicy przez zwiększenie tempa jego metabolizmu. 

4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację 

Ciąża 

Wyniki trzech prospektywnych badań epidemiologicznych (obejmujących ponad 1000 przypadków  ekspozycji) nie wskazują na niekorzystny wpływ omeprazolu na ciążę lub na stan zdrowia  płodu/noworodka. Omeprazol może być stosowany podczas ciąży. 

Karmienie piersią 

Omeprazol przenika do mleka kobiecego, lecz stosowany w dawkach leczniczych nie wpływa niekorzystnie na dziecko. 

Płodność 

Badania na zwierzętach z zastosowaniem doustnie podawanej racemicznej mieszaniny omeprazolu nie  wykazały wpływu na płodność.  

4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn 

Jest mało prawdopodobne, aby Ortanol MAX wpływał na zdolność prowadzenia pojazdów  i obsługiwania maszyn. Możliwe jest wystąpienie niepożądanych reakcji na lek, takich jak zawroty głowy oraz zaburzenia widzenia (patrz punkt 4.8). W razie ich wystąpienia pacjent nie powinien  prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn. 

4.8 Działania niepożądane 

Podsumowanie profilu bezpieczeństwa stosowania 

Do najczęściej spotykanych działań niepożądanych (występujących u 1-10% pacjentów) należą: bóle  głowy, ból brzucha, zaparcie, biegunka, wzdęcie oraz nudności i (lub) wymioty. 

Wykaz działań niepożądanych 

W badaniach klinicznych i w okresie po wprowadzeniu omeprazolu do obrotu rozpoznano lub  podejrzewano wystąpienie następujących działań niepożądanych. Żadne z działań niepożądanych nie było zależne od dawki. Wyszczególnione niżej reakcje niepożądane podzielono według częstości oraz  zgodnie z klasyfikacją układów i narządów. Częstości określono następująco: bardzo często (≥1/10),  często (≥1/100 do <1/10), niezbyt często (≥1/1000 do <1/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1000), bardzo  rzadko (<1/10 000), częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych).

5 PSUSA_202204 

Klasyfikacja  

układów i  

narządów/częstość
Działanie niepożądane
Zaburzenia krwi i układu chłonnego
Rzadko 
Leukopenia, trombocytopenia
Bardzo rzadko 
Agranulocytoza, pancytopenia
Zaburzenia immunologiczne
Rzadko 
Reakcje nadwrażliwości, np. gorączka, obrzęk naczynioruchowy oraz reakcja  anafilaktyczna/wstrząs 
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania
Rzadko 
Hiponatremia
Częstość nieznana
Hipomagnezemia (patrz punkt 4.4). Ciężka hipomagnezemia może  spowodować hipokalcemię. 

Hipomagnezemia może wiązać się również z hipokaliemią. 
Zaburzenia psychiczne
Niezbyt często 
Bezsenność
Rzadko 
Pobudzenie, splątanie, depresja
Bardzo rzadko 
Agresja, omamy
Zaburzenia układu nerwowego
Często 
Ból głowy
Niezbyt często 
Zawroty głowy, parestezje, senność
Rzadko 
Zaburzenia smaku
Zaburzenia oka
Rzadko 
Niewyraźne widzenie
Zaburzenia ucha i błędnika
Niezbyt często 
Zawroty głowy pochodzenia obwodowego
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia 
Rzadko 
Skurcz oskrzeli
Zaburzenia żołądka i jelit
Często 
Ból brzucha, zaparcie, biegunka, wzdęcie, nudności i (lub) wymioty, polipy  dna żołądka (łagodne)
Rzadko 
Suchość błony śluzowej jamy ustnej, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej,  kandydoza przewodu pokarmowego
Częstość nieznana 
Mikroskopowe zapalenie jelita grubego
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
Niezbyt często 
Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych
Rzadko 
Zapalenie wątroby z żółtaczką lub bez żółtaczki
Bardzo rzadko 
Niewydolność wątroby, encefalopatia u pacjentów z wcześniej istniejącą  chorobą wątroby 
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
Niezbyt często 
Zapalenie skóry, świąd, wysypka, pokrzywka
Rzadko 
Wypadanie włosów (łysienie), nadwrażliwość na światło
Bardzo rzadko 
Rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze  oddzielanie się naskórka
Częstość nieznana 
Podostra postać skórna tocznia rumieniowatego (patrz punkt 4.4)
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej
Rzadko 
Bóle stawów, bóle mięśni
Bardzo rzadko 
Osłabienie siły mięśniowej
Zaburzenia nerek i dróg moczowych
Rzadko 
Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek (mogące postępować do  niewydolności nerek)
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
Bardzo rzadko 
Ginekomastia
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania 
Niezbyt często 
Złe samopoczucie, obrzęki obwodowe

6 PSUSA_202204

Rzadko 
Zwiększona potliwość

Dzieci i młodzież 

Bezpieczeństwo stosowania omeprazolu oceniano łącznie u 310 dzieci w wieku od 0 do 16 lat, których  choroba wiązała się z wydzielaniem kwasu solnego. Istnieją ograniczone dane dotyczące  bezpieczeństwa długotrwałego leczenia 46 dzieci, które podczas badania klinicznego otrzymywały  przez okres do 749 dni omeprazol w podtrzymującym leczeniu ciężkiego nadżerkowego zapalenia  błony śluzowej przełyku. Profil działań niepożądanych był zasadniczo taki sam, jak u dorosłych  poddanych zarówno krótko-, jak i długotrwałemu leczeniu. Brak danych dotyczących wpływu  długotrwałego stosowania omeprazolu na proces dojrzewania i wzrastanie. 

Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych 

Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań  niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania  produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać  wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania  Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,  Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa  tel.: + 48 22 49 21 301/faks: + 48 22 49 21 309/strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl  Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu. 

4.9 Przedawkowanie 

Dostępne są jedynie ograniczone informacje na temat wpływu przedawkowania omeprazolu u ludzi.  W literaturze opisywano przypadki przyjęcia dawek do 560 mg, a pojedyncze doniesienia dotyczyły  zastosowania pojedynczej dawki doustnej do 2400 mg omeprazolu (dawki 120-krotnie większej niż  

zalecana dawka kliniczna). Obserwowane objawy przedawkowania omeprazolu to: nudności,  wymioty, zawroty głowy, bóle brzucha, biegunka i bóle głowy. W pojedynczych przypadkach  opisywano również apatię, depresję, splątanie. 

Wszystkie objawy opisywane po przedawkowaniu omeprazolu były przemijające i nie obserwowano  po ich ustąpieniu poważnych skutków klinicznych. Zwiększone dawki omeprazolu nie zmieniały  szybkości eliminacji leku (kinetyka pierwszego rzędu). W razie konieczności należy zastosować  leczenie objawowe  

5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE 

5.1 Właściwości farmakodynamiczne 

Grupa farmakoterapeutyczna: inhibitory pompy protonowej. 

Kod ATC: A02BC01 

Mechanizm działania 

Omeprazol, racemiczna mieszanina dwóch enancjomerów, zmniejsza wydzielanie kwasu solnego  w żołądku w wyniku wysoce ukierunkowanego mechanizmu działania. Jest on swoistym inhibitorem  pompy protonowej w komórkach okładzinowych żołądka. Działanie leku jest szybkie i zapewnia kontrolę  objawów poprzez odwracalne hamowanie wydzielania kwasu żołądkowego przy podawaniu jeden raz na  dobę. 

Omeprazol jest słabą zasadą; osiąga duże stężenie w silnie kwaśnym środowisku kanalików  wydzielniczych komórek okładzinowych błony śluzowej żołądka, gdzie jest przekształcany do postaci  czynnej i powoduje hamowanie aktywności pompy protonowej - H+/K+-ATP-azy. Wpływ na ostatni etap  powstawania kwasu solnego w żołądku jest zależny od dawki i zapewnia bardzo skuteczne hamowanie  wydzielania kwasu solnego w żołądku, zarówno podstawowego, jak i stymulowanego, niezależnie od  czynnika pobudzającego to wydzielanie. 

7 PSUSA_202204 

Działania farmakodynamiczne 

Wszystkie obserwowane działania farmakodynamiczne omeprazolu można wytłumaczyć jego wpływem  na wydzielanie kwasu solnego. 

Wpływ na wydzielanie kwasu solnego w żołądku 

Doustne podawanie omeprazolu raz na dobę zapewnia szybkie i utrzymujące się hamowanie  wydzielania kwasu solnego w żołądku przez całą dobę (tak w ciągu dnia, jak i w nocy), przy czym  maksymalne działanie jest osiągane po 4 dniach podawania leku. Po tym czasie stosowania  omeprazolu w dawce 20 mg na dobę u pacjentów z wrzodem dwunastnicy następuje utrzymujące się  zmniejszenie 24-godzinnej (dobowej) kwaśności soku żołądkowego średnio o około 80%. Średnie  zmniejszenie maksymalnego wydzielania kwasu solnego po stymulacji pentagastryną wynosi około  70% po 24 godzinach od podania omeprazolu. 

Doustne stosowanie omeprazolu w dawce 20 mg u pacjentów z chorobą wrzodową dwunastnicy  zapewnia utrzymanie wartości pH w żołądku ≥3 przez średnio 17 godzin w ciągu doby. 

W następstwie zmniejszonego wydzielania kwasu solnego i zmniejszonej kwaśności soku  żołądkowego omeprazol zmniejsza/normalizuje w sposób zależny od dawki ekspozycję przełyku na  wpływ kwaśnej treści żołądkowej u pacjentów z chorobą refluksową przełyku. Stopień zahamowania wydzielania kwasu solnego jest związany z wielkością pola pod krzywą  zależności stężenia omeprazolu w osoczu od czasu (AUC); nie ma natomiast związku z faktycznym,  chwilowym stężeniem leku w osoczu. 

Podczas leczenia omeprazolem nie obserwowano tachyfilaksji. 

Wpływ na inne procesy związane ze zmniejszeniem wydzielania kwasu solnego Podczas leczenia przeciwwydzielniczymi produktami leczniczymi stężenie gastryny w surowicy  zwiększa się w odpowiedzi na zmniejszenie wydzielania kwasu solnego. Stężenie CgA również  zwiększa się z powodu zmniejszenia kwaśności wewnątrzżołądkowej. Zwiększenie stężenia CgA  może zakłócać badania wykrywające obecność guzów neuroendokrynnych.  

Dostępne opublikowane dowody wskazują, że leczenie inhibitorami pompy protonowej należy  przerwać w okresie od 5 dni do 2 tygodni przed pomiarem stężenia CgA. Ma to na celu umożliwienie  powrotu stężenia CgA, mylnie zwiększonego w wyniku leczenia inhibitorami pompy protonowej, do  zakresu referencyjnego.  

Podczas długotrwałego leczenia omeprazolem zgłaszano nieco zwiększoną częstość występowania  torbieli gruczołowych żołądka. Stanowią one fizjologiczne następstwo znacznego hamowania  wydzielania kwasu solnego w żołądku. Mają charakter łagodny i prawdopodobnie ustępują  samoistnie. 

Zmniejszona kwaśność soku żołądkowego z dowolnej przyczyny, w tym także w wyniku stosowania  inhibitorów pompy protonowej, zwiększa liczbę bakterii w żołądku, które występują w warunkach  fizjologicznych w przewodzie pokarmowym. Leczenie produktami leczniczymi zmniejszającymi  wydzielanie kwasu może prowadzić do nieco większego ryzyka zakażeń przewodu pokarmowego  takimi bakteriami, jak Salmonella i Campylobacter, a u hospitalizowanych pacjentów również Clostridium difficile. 

Omeprazol, podobnie jak wszystkie leki hamujące wydzielanie kwasu solnego w żołądku, może  zmniejszać wchłanianie witaminy B12 (cyjanokobalaminy) ze względu na niedokwaśność lub  bezkwaśność (hipo- lub achlorhydrię). Tę możliwość należy wziąć pod uwagę u pacjentów ze  zmniejszonymi rezerwami ustrojowymi lub z obecnością czynników ryzyka zmniejszonego  wchłaniania witaminy B12, u których stosowane jest długotrwałe leczenie. 

5.2 Właściwości farmakokinetyczne 

Wchłanianie 

Omeprazol nie jest trwały w środowisku kwaśnym i dlatego podawany jest doustnie w postaci kapsułek 

8 PSUSA_202204 

wypełnionych powlekanymi peletkami dojelitowymi. Wchłanianie omeprazolu jest szybkie,  a maksymalne stężenie w osoczu występuje po około 1-2 godzinach od podania. Omeprazol jest  wchłaniany w jelicie cienkim przez 3-6 godzin. Jednoczesne przyjmowanie pokarmu nie wpływa na  biodostępność omeprazolu. Ogólnoustrojowa dostępność (biodostępność) omeprazolu po  jednorazowym podaniu doustnym wynosi około 40%. Podawanie wielokrotne raz na dobę zwiększa  biodostępność do około 60%. 

Dystrybucja 

Objętość dystrybucji u zdrowych osób wynosi około 0,3 l/kg masy ciała. Omeprazol wiąże się  z białkami osocza w 97%. 

Metabolizm 

Omeprazol jest całkowicie metabolizowany przez układ cytochromu P450 (CYP), głównie za  pośrednictwem polimorficznej postaci izoenzymu CYP2C19, który powoduje powstanie głównego  metabolitu występującego w osoczu - hydroksyomeprazolu. Pozostała część metabolizmu zależna jest  od innego swoistego izoenzymu, CYP3A4, odpowiedzialnego za powstawanie sulfonu omeprazolu.  W wyniku silnego powinowactwa omeprazolu do CYP2C19 istnieje możliwość hamowania  kompetycyjnego oraz metabolicznych interakcji międzylekowych z innymi substancjami będącymi  substratami dla CYP2C19. Jednak ze względu na małe powinowactwo do CYP3A4 omeprazol nie  hamuje metabolizmu innych substratów CYP3A4. Nie hamuje aktywności głównych enzymów układu  CYP. 

W przybliżeniu u 3% populacji kaukaskiej i u 15-20% populacji azjatyckich brak czynnego enzymu  CYP2C19, a osoby takie określane są jako słabo metabolizujące. U takich osób metabolizm  omeprazolu jest prawdopodobnie katalizowany głównie przez CYP3A4. W przypadku wielokrotnego  podawania pojedynczej dawki dobowej omeprazolu wynoszącej 20 mg, średnie pole pod krzywą  zależności stężenia od czasu (AUC) było od 5 do 10 razy większe u osób słabo metabolizujących niż  u osób z czynną postacią izoenzymu CYP2C19 (osób szybko metabolizujących). Średnie wartości  maksymalnego stężenia w osoczu również były większe od 3 do 5 razy. Jednak z danych tych nie  wynikają żadne konsekwencje dla dawkowania omeprazolu. 

Wydalanie 

Okres półtrwania omeprazolu w osoczu w fazie eliminacji jest zwykle krótszy niż 1 godzina, zarówno  po podaniu pojedynczej dawki, jak i po wielokrotnym podawaniu pojedynczej dawki dobowej.  Omeprazol jest całkowicie eliminowany z osocza między kolejnymi dawkami bez tendencji do  kumulacji podczas podawania jeden raz na dobę. Prawie 80% podanej doustnie dawki jest wydalane  w postaci metabolitów z moczem. Pozostała część wydalana jest w kale, głównie z żółcią. 

Wartość AUC dla omeprazolu zwiększa się w sposób zależny od dawki podczas podawania  wielokrotnego, co skutkuje nieliniową zależnością dawka-AUC po podaniu wielokrotnym. Ta  zależność od czasu i dawki wynika ze zmniejszenia metabolizmu pierwszego przejścia oraz klirensu  ogólnoustrojowego, prawdopodobnie spowodowanych hamowaniem izoenzymu CYP2C19 przez  omeprazol i (lub) jego metabolity (np. sulfon). Nie stwierdzono żadnego wpływu metabolitów  omeprazolu na wydzielanie kwasu solnego w żołądku. 

Szczególne grupy pacjentów 

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby 

Metabolizm omeprazolu u pacjentów z zaburzeniem czynności wątroby jest osłabiony, co skutkuje  zwiększeniem wartości AUC. Omeprazol nie wykazuje tendencji do kumulacji przy podawaniu jeden  raz na dobę.  

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek 

Farmakokinetyka omeprazolu, w tym ogólnoustrojowa biodostępność oraz tempo eliminacji, są  niezmienione u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. 

Osoby w podeszłym wieku

9 PSUSA_202204 

Tempo metabolizmu omeprazolu jest nieco zmniejszone u pacjentów wieku podeszłym (75-79 lat). 5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie 

W badaniach, w których szczury otrzymywały omeprazol przez całe życie, obserwowano  występowanie hiperplazji komórek ECL żołądka oraz rakowiaków. Zmiany te są wynikiem  utrzymującej się hipergastrtrynemii wtórnej do hamowania wydzielania kwasu w żołądku. Podobne  obserwacje poczyniono po leczeniu antagonistami receptorów H2, inhibitorami pompy protonowej  oraz po częściowym wycięciu dna żołądka. Z tego względu zmiany te nie są wynikiem  bezpośredniego działania jakiejkolwiek pojedynczej substancji czynnej. 

6. DANE FARMACEUTYCZNE  

6.1 Wykaz substancji pomocniczych 

Sacharoza, ziarenka 

Hypromeloza 

Powidon K25 

Sodu laurylosiarczan 

Magnezu tlenek ciężki 

Talk 

Kwasu metakrylowego i etyloakrylanu kopolimer 1:1, dyspersja 30%  

Trietylu cytrynian 

Magnezu stearynian 

Kapsułka  

Żelatyna 

Tytanu dwutlenek (E171) 

6.2 Niezgodności farmaceutyczne 

Nie dotyczy.  

6.3 Okres ważności  

2 lata 

6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania  

Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C. 

Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem i wilgocią. 6.5 Rodzaj i zawartość opakowania 

Blister z folii Aluminium/Aluminium w tekturowym pudełku. 

Wielkość opakowań: 7 lub 14 kapsułek. 

6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do  stosowania 

Bez specjalnych wymagań. 

7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE  DO OBROTU

10 PSUSA_202204 

Sandoz GmbH 

Biochemiestrasse 10 

A-6250 Kundl, Austria 

8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU 

Pozwolenie nr R/1301 

9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA 

Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 3.09.1993 r. Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 30.04.2014 r. 

10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU  CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO 

27.03.2023

11 PSUSA_202204