Swędzenie i pieczenie w okolicach intymnych jest częstym problemem, który może być uciążliwy dla wielu kobiet. Te dolegliwości mogą powodować dyskomfort i utrudniać codzienne funkcjonowanie. Najczęstszą przyczyną świądu pochwy i sromu są reakcje na środki higieny osobistej, płyny do prania bielizny lub infekcje intymne. Czasami dolegliwości te mogą być związane z chorobami dermatologicznymi lub zmianami hormonalnymi, takimi jak okołomenopauza. Bardzo rzadko przyczyną mogą być nowotwory sromu lub zaburzenia psychiczne.

Ważne jest dbanie o higienę okolic intymnych, unikanie ryzykownych zachowań seksualnych i stosowanie zabezpieczeń podczas kontaktów seksualnych. W przypadku utrzymującego się świądu warto skonsultować się z lekarzem.

Swędzenie i pieczenie pochwy i sromu może być jedynym symptomem, chociaż w wielu przypadkach towarzyszą mu inne dolegliwości, na które warto zwrócić uwagę i zasygnalizować lekarzowi podczas wizyty.

Symptomy, które mogą towarzyszyć swędzeniu pochwy i sromu obejmują:

• zaczerwienienie okolic warg sromowych, krocza, wejścia do pochwy,
• ból i obrzęk podczas dotyku okolic intymnych,
• upławy – m.in. serowate/o nieprzyjemnym zapachu/zielono-żółte/pieniące się,
• problemy z oddawaniem moczu,
• dyskomfort podczas współżycia,
• zmiany na skórze i błonach śluzowych sromu i pochwy,
• pieczenie podczas oddawania moczu, częstsze oddawanie moczu, parcie na pęcherz w nocy.

Przyczyny swędzenia pochwy i sromu można zazwyczaj wyeliminować zmieniając środki higieniczne. Wskazane jest unikanie drapania, ponieważ może to prowadzić do uszkodzenia skóry i błon śluzowych, stwarzając tym samym warunki sprzyjające infekcjom.

Jeśli swędzenie utrzymuje się długo lub pojawiają się wątpliwości, warto skonsultować się z ginekologiem. Lekarz przeprowadzi badanie narządów płciowych i zaproponuje odpowiednie leczenie zależne od diagnozy. Warto nie zwlekać z wizytą, zwłaszcza gdy dolegliwości są silne, uniemożliwiający sen, towarzyszą im inne objawy lub nie ustępują pomimo zmiany środków higienicznych.

Podczas konsultacji ginekologicznej lekarz przeprowadza wywiad z pacjentką, badając dokładnie okoliczności dolegliwości, ich nasilenie, czas trwania, ewentualne dodatkowe objawy oraz życie intymne pacjentki. Następnie następuje badanie pacjentki na fotelu ginekologicznym, obejmujące dokładne oględziny okolic sromu, pochwy oraz badanie cytologiczne wziernikowe. Lekarz zwraca szczególną uwagę na ewentualne zmiany skórno-śluzówkowe, obecność zaczerwienienia oraz wygląd wydzieliny z dróg rodnych. Może również wykonać badanie dwuręczne, które pozwala na wstępną ocenę narządów rodnych poprzez uciskanie podbrzusza oraz wprowadzenie palca do pochwy. W dalszej kolejności, lekarz może zlecić wykonanie przezpochwowego badania ultrasonograficznego (USG TV).

W trakcie badania ginekologicznego lekarz może pobrać wymaz z pochwy, wykonując cytologię, oraz zlecić badania dodatkowe, takie jak badania krwi czy moczu. W przypadku obserwacji niejasnych zmian na sromie, które nie reagują na leczenie, lekarz może także pobrać fragment zmienionych tkanek celem dalszej analizy pod mikroskopem przez patomorfologa.

Kobiety, które odczuwają swędzenie w okolicach intymnych po użyciu powszechnie dostępnych detergentów do prania lub innych produktów do higieny osobistej, powinny sięgnąć po produkty hipoalergiczne. Takie działanie może pomóc w złagodzeniu dolegliwości. Dodatkowo, na łagodzenie objawów można wypróbować nasiadówki z rumianku i liści dębu.

Jeśli swędzenie pochwy i sromu jest wynikiem infekcji intymnej, konieczne jest leczenie farmakologiczne. W zależności od rodzaju drobnoustroju, który spowodował objawy, konieczne może być zastosowanie chemioterapeutyków, leków przeciwgrzybiczych lub antybiotyków. Terapia ta często obejmuje stosowanie globulek dopochwowych i kremów do zewnętrznych narządów płciowych. Ważne jest ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza oraz kontynuowanie leczenia, nawet jeśli objawy początkowo się złagodzą. Przerwanie terapii może prowadzić do szybkiego nawrotu dolegliwości. W przypadku swędzenia spowodowanego atrofią sromu, które jest wynikiem zmniejszonego stężenia estrogenu w okresie okołomenopauzalnym, pomocne mogą być kremy, tabletki lub krążki zawierające estrogen. Inne przyczyny podrażnień i swędzenia, takie jak liszaj, mogą wymagać terapii z użyciem miejscowych steroidów.

Czasem zmiana używanych kosmetyków i detergentów może pomóc złagodzić dolegliwości. Świąd pochwy i sromu spowodowany chorobą wymaga leczenia, ale odpowiednia terapia zazwyczaj pozwala pozbyć się tego problemu.

Dolegliwości spowodowane świądem sromu i pochwy mogą powracać. Istnieje kilka sposobów, aby zmniejszyć ryzyko ponownego wystąpienia objawów, takich jak:

• stosowanie łagodnych, hipoalergicznych środków do higieny intymnej,
• unikanie płukania pochwy,
• unikanie perfumowanych kosmetyków, papieru toaletowego oraz podpasek,
• korzystanie z ciepłej wody do mycia okolic krocza (zawsze w kierunku od przedsionka pochwy do odbytu),
• noszenie przewiewnej, bawełnianej bielizny,
• używanie prezerwatyw podczas stosunku,
• stosowanie probiotyków wspierających naturalną florę bakteryjną pochwy.