Nacieka łojowa ( – gr. nacieka) jest to miejscowe, przewlekłe stany zapalne o charakterze ziarniniaków tłuszczowych (lipogranulomy). Mechanizm powstawania naciek łoju polega na gromadzeniu się nadmiaru wydzieliny łojowej w gruczołach łojowych, co wywołuje reakcję zapalną.

Gradówka jest inna niż jęczmień, który również może spowodować powstanie guzka na powiece. Jęczmień jest bolesny z powodu infekcji, podczas gdy gradówka nie sprawia bólu ani tkliwości, jednak często utrzymuje się dłużej niż jęczmień.

Gradówka powstaje, gdy jęczmień przechodzi w postać przewlekłą, co prowadzi do kosmetycznego zniekształcenia powieki i powstania bezbolesnego guzka.

Podstawowym sposobem leczenia jest stosowanie wilgotnych okładów rozgrzewających. Zaleca się aplikowanie ciepłych okładów 4 razy dziennie, każdy po 10-15 minut. Ważne jest, aby nie próbować wyciskać ani nakłuwać gradówki!

Wskazania do pilnej wizyty u okulisty:

• obrzęk całego oka (nie tylko powiek) i/lub sinoczerwona obwódka wokół rogówki
• zaburzenia widzenia
• wypadanie rzęs wraz z pogrubieniem powieki
• pojawienie się gorączki
• powiększenie i tkliwość regionalnych węzłów chłonnych

Rozpoznanie ustala się na podstawie wywiadu i badania klinicznego, najczęściej w lampie szczelinowej. Lekarz dokładnie sprawdza powiekę, gałkę oczną i tkanki wokół oczodołu.

Jeśli gradówka powraca w tym samym miejscu, lekarz będzie chciał wykluczyć przyczynę nowotworową, a zwłaszcza raka gruczołu łojowego. Ten rodzaj nowotworu warto podejrzewać w przypadku „gradówki” powracającej w tym samym miejscu. Towarzyszące temu guzkowi powieki lub przewlekłe jednostronne zapalenie brzegów powiek, zazwyczaj u starszych pacjentów, może być związane z utratą rzęs.

Tak, możliwe jest naturalne ustąpienie małej gradówki w ciągu kilku tygodni lub miesięcy.

Jeżeli gradówka nie ustąpi sama, konieczne jest leczenie chirurgiczne polegające na otwarciu i usunięciu zawartości gradówki oraz włóknistej torebki ją otaczającej.

Inną opcją leczenia gradówki jest podawanie zastrzyków zawierających kortykosteroidy, ale wiąże się to z ryzykiem trwałego odbarwienia skóry lub jej atrofii w miejscu wstrzyknięcia.

Z gradówką można wychodzić na zewnątrz i prowadzić normalne życie, jednak należy unikać dotykania oczu brudnymi rękami oraz prób wyciskania lub przekłuwania gradówki. Leczenie chirurgiczne gradówki jest dostępne na NFZ po skierowaniu od lekarza okulisty.