Jama nosowa ma dużo naczyń krwionośnych, co jest potrzebne do odpowiedniego oczyszczania, ogrzewania i nawilżania wdychanego powietrza. Krwawienie z nosa jest częstym zjawiskiem, występującym u większości ludzi przynajmniej raz w życiu. Zazwyczaj jest to nieszkodliwe i łatwe do zdiagnozowania, ale czasami może być poważne i wymagać interwencji medycznej.

Sploty naczyniowe w jamie nosowej, takie jak splot Kiesselbacha i splot Woodruffa, są odpowiedzialne za krwawienia. W większości przypadków krwawienie pochodzi z przodu nosa, głównie ze splotu Kiesselbacha. Krwawienia z tyłu jamy nosowej są rzadsze, ale zazwyczaj poważniejsze i częściej występują u starszych osób.

Ok. 25–30% przypadków krwawienia z nosa ma swoje źródło w jamie nosowej, np. w wyniku urazu, suchego powietrza, stanu zapalnego, wysuszenia błony śluzowej, ubytków w przegrodzie nosa, chorób z tworzeniem ziarniny lub nowotworów jam nosa, zatok i nosogardła.

Natomiast ok. 70–75% przypadków krwawienia z nosa wynika z przyczyn ogólnoustrojowych, takich jak choroby układu krążenia, wrodzone skazy krwotoczne, nabyte zaburzenia krzepnięcia krwi, choroby zakaźne, mocznica i niewydolność wątroby. Warto pamiętać, że krwawienia z nosa mogą być związane z różnymi dziedzinami medycyny i często wymagają konsultacji specjalistów z różnych dziedzin.

Aby zatrzymać krwawienie z nosa, należy uspokoić osobę i umieścić ją w pozycji siedzącej, delikatnie pochylając ją do przodu. Należy uciskać skrzydełka nosa przez co najmniej 10 minut, a krew z gardła spłukiwać, nie połykając jej. Można również zastosować zimne okłady na kark i nos. Po zatrzymaniu krwawienia warto nawilżyć błonę śluzową, aby zapobiec ponownemu krwawieniu. W przypadku braku poprawy należy skonsultować się z lekarzem.

Przyjmowanie krwi do gardła może powodować nudności oraz fusowate wymioty, a masywne krwawienia mogą prowadzić do dużych strat krwi.

Krwawienie z nosa jest zawsze traktowane indywidualnie, w zależności od stanu pacjenta, nasilenia krwawienia i jego przyczyny. W przypadku obfitego krwotoku priorytetem jest zatamowanie go oraz stabilizacja stanu pacjenta.

Po zebraniu wywiadu lekarz stara się zlokalizować miejsce krwawienia i ustalić jego przyczynę. Często konieczne jest oczyszczenie jamy nosowej ze skrzepów krwi oraz podanie leków miejscowych. Czasami konieczne jest także użycie endoskopu dla lepszej lokalizacji krwawienia.

Podczas badania lekarz ocenia stan ogólny pacjenta, mierzy ciśnienie tętnicze i ocenia krążenie. W razie potrzeby zleca dodatkowe badania krwi, takie jak morfologia czy badanie krzepliwości krwi.

Jeśli konieczne jest, lekarz może zlecić badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny. W celu zatrzymania krwawienia z nosa może zastosować leczenie, zarówno nieinwazyjne jak i inwazyjne w przypadku braku skuteczności pierwszej opcji.

Widoczne miejsce krwawienia może zostać zamknięte przez lekarza poprzez koagulację elektryczną lub kauteryzację chemiczną (np. azotanem srebra) po wcześniejszym znieczuleniu błony śluzowej nosa.

Jeśli miejsce krwawienia nie jest widoczne lub koagulacja nie zatrzymała krwawienia, lekarz może zdecydować się na założenie tamponady przedniej. Polega to na wypełnieniu jamy nosowej nasączonym setonem gazowym lub gotowym tamponem nosowym w celu zatrzymania krwawienia. Jeśli tamponada zostanie dobrze założona i będzie skuteczna, a pacjent będzie się dobrze czuł, może zostać wypuszczony do domu, a opatrunek usuwa się po 2 dniach.

W przypadku utrzymującego się krwawienia i nieskutecznej tamponady przedniej, lekarz może zdecydować się na założenie tamponady tylnej. Jest to zabieg wykonywany w znieczuleniu ogólnym lub bardzo dobrym znieczuleniu miejscowym. Polega na umocowaniu tamponu lub cewnika z balonem głęboko w nosogardle i zamknięciu nozdrzy tylnych, co zapobiega ściekaniu krwi do nosogardła. Taką tamponadę uzupełnia się o tamponadę przednią, a pacjent pozostaje w szpitalu. Tamponadę tę usuwa się po 2–4 dniach.

Jeśli krwawienie nadal się utrzymuje pomimo stosowania tamponady przedniej i tylnej, lekarz może rozważyć leczenie inwazyjne.

Do leczenia nadmiernego krwawienia z nosa stosuje się zabiegi chirurgiczne, takie jak podwiązanie lub koagulacja naczyń krwionośnych, oraz embolizację podczas angiografii subtrakcyjnej. Obydwie procedury są traktowane jako ostateczne rozwiązanie w przypadku krwawień z nosa.

Pacjenci cierpiący na dużą utratę krwi po urazach, niedokrwistość pokrwotoczną, nowotwór jamy nosa, zatok przynosowych lub nosogardła oraz osoby cierpiące na częste krwawienia.