Zapalenia oczu u niemowląt są bardzo poważne i wymagają szybkiego leczenia, ponieważ mogą prowadzić do trwałych uszkodzeń wzroku. Warto zauważyć, że zapalenia spojówek u noworodków mogą być skomplikowane przez inne powikłania, zarówno lokalne, jak i ogólne.

Dlatego konieczne jest skonsultowanie się z pediatrą oraz innymi specjalistami, jeśli zajdzie taka potrzeba. Nie bagatelizuj objawów, gdyż zapalenie spojówek u noworodków może prowadzić do poważnych konsekwencji.

Chemiczne zapalenie spojówek spowodowane profilaktycznym podawaniem kropli do oczu po porodzie, mających zapobiec rozwojowi zapalenia wywołanego przez dwoinkę rzeżączki, chlamydie lub wirusy, jest nazywane zapaleniem spojówek Credego. Najczęściej występuje po zastosowaniu 1% azotanu srebra.

Ze względu na dużą wrażliwość spojówki w pierwszym dniu życia dziecka, chemiczne zapalenie spojówek może wystąpić dość często.

Objawem jest niewielkie przekrwienie spojówek i mała ilość wydzieliny surowiczej, podobnej do łez.

Zapalenie cofa się samoistnie po 2–3 dniach.

Objawy zapalenia chemicznego spojówek są charakterystyczne i diagnoza może być postawiona tylko na podstawie badania przedniego odcinka oka.

Ponieważ zapalenie samoistnie ustępuje po kilku dniach i powoduje jedynie łagodne podrażnienie spojówki, leczenie nie jest konieczne.

Po 2–3 dniach dochodzi do całkowitego wyleczenia.

Nie ma konieczności podejmowania dodatkowych działań po zakończeniu leczenia.

W celu uniknięcia zachorowania na zapalenie spojówek i rogówki u noworodków, zaleca się stosowanie 2,5% jodopowidonu (powidon jodyny), który jest skuteczniejszy i mniej drażniący niż azotan srebra.

Opisuje się to jako infekcja rzeżączkowa związana z urodzeniem dziecka u matki zakażonej rzeżączką. Powoduje to ciężkie zapalenie spojówek i rogówki u noworodka.

Obecnie jest to rzadko spotykane (notuje się nie więcej niż 1 przypadek rocznie w Polsce). Jest to wynik działań mających na celu leczenie chorób przenoszonych drogą płciową oraz poprawy opieki nad ciężarnymi.

Objawy pojawiają się w ciągu 2-4 dni od urodzenia i obejmują duży obrzęk powiek, ropną wydzielinę z oka, przekrwienie spojówek, owrzodzenia rogówki i szybką progresję choroby.

Nieleczone zapalenie spojówek rzeżączkowe może prowadzić do poważnych powikłań, w tym utraty wzroku. W przypadku objawów konieczne jest natychmiastowe zgłoszenie się do okulisty.

Diagnoza opiera się na obserwacji objawów, wynikach badań bakteriologicznych i potwierdzeniu obecności rzeżączki.

Leczenie odbywa się w szpitalu i polega na podawaniu antybiotyków oraz kropli antybiotycznych do oka. Konieczne jest także leczenie partnerów płciowych matki. Całkowite wyleczenie jest możliwe, ale zmiany pozapalne w oku mogą pozostawić blizny i wpłynąć na widzenie.

Po zakończeniu leczenia konieczne może być leczenie chirurgiczne zmian pozapalnych w oku. Zapobieganie chorobie u noworodków polega na odpowiedniej opiece nad matką i leczeniu rzeżączki u niej przed porodem.

Czym jest opryszczkowe zapalenie spojówek u noworodka?

Choroba ta jest spowodowana przez wirusa opryszczki zwykłej typu 2 i występuje rzadko, głównie z powodu poprawy opieki nad ciężarną. Objawy pojawiają się w ciągu 5.–12. dniu życia dziecka i obejmują pojawienie się pęcherzyków na powiekach, obfitą wydzielinę surowiczą, obrzęk powiek i spojówek, przekrwienie spojówek oraz czasami zapalenie rogówki z owrzodzeniem o charakterystycznym drzewkowatym wyglądzie.

Rzadko dochodzi do zmian wewnątrzgałkowych lub zakażeń ogólnych, dlatego w razie podejrzenia zapalenia opryszczkowego spojówek należy niezwłocznie udać się do lekarza okulisty.

Jak postawić diagnozę i jak leczyć?

Diagnoza stawiana jest na podstawie obserwacji objawów choroby, a leczenie polega na podawaniu do oczu kropli lub maści przeciwwirusowych. Konieczne jest również leczenie matki i osób z kim utrzymuje kontakty seksualne, aby zapobiec dalszemu zakażeniu.

Jakie są perspektywy leczenia i profilaktyki?

Wczesne rozpoczęcie leczenia zapobiega powikłaniom i umożliwia zachowanie pełnej zdolności wzroku u dziecka. Ważne jest także odpowiednie monitorowanie ciężarnej oraz leczenie zakażenia opryszczkowego narządów płciowych, aby zapobiec przyszłym zachorowaniom u noworodka.

Przyczyną zapalenia spojówek spowodowanego przez bakterie jest przedostanie się bakterii do worka spojówkowego z innych miejsc, takich jak powieki, ręce (zatarcie oka) lub po urazie.

Bakteryjne zapalenie spojówek u noworodków jest najczęściej występującą postacią zapaleń spojówek w Polsce.

Główne objawy choroby to wydzielina ropna, przekrwienie spojówek oraz obrzęk powiek. Zapalenie bakteryjne trwa średnio około 5 dni, bez żadnych objawów ogólnych.

W przypadku podejrzenia zapalenia bakteryjnego spojówki należy udać się do lekarza okulisty w celu wykluczenia niedrożności dróg łzowych i rozpoczęcia leczenia.

Diagnozę zapaleń można postawić na podstawie wywiadu i badania oczu, niekonieczne są badania bakteriologiczne ani testy cytologiczne. Leczenie obejmuje podawanie kropli antybiotykowych, aby skrócić czas trwania choroby.

Całkowite wyleczenie możliwe jest w ciągu 5-7 dni. Po zakończeniu leczenia nie ma potrzeby podejmowania dodatkowych działań, a aby uniknąć zachorowania należy zachować odpowiednie zasady higieny przy noworodku.

Co to jest i jakie są przyczyny?

Zapalenie spojówek spowodowane przez chlamydie jest wywołane przez rodzaj bakterii wewnątrzkomórkowych. Zakażenie występuje przy porodzie podczas przechodzenia płodu przez drogi rodne zakażonej matki.

Jak często występuje?

Chlamydiowe zapalenie spojówek jest rozpoznawane dość rzadko w Polsce. Jednakże, w Stanach Zjednoczonych jest najczęstszą przyczyną zapaleń spojówek u noworodków.

Jak się objawia?

Objawy tej choroby pojawiają się zwykle między 5. a 7. dniem życia. Objawy przypominają te charakterystyczne dla bakteryjnego zapalenia spojówek, takie jak obfita wydzielina śluzowo-ropna, przekrwione spojówki oraz obrzęk powiek.

Zakażenie chlamydiami charakteryzuje się przebiegiem przewlekłym, trwającym dłużej niż 3 tygodnie, z częstymi nawrotami. Bywa także, że zapaleniu spojówek towarzyszy zapalenie rogówki. Często zakażenie ogólne (takie jak zapalenie gardła, krtani, uszu, a rzadziej płuc) współwystępuje z zapaleniem spojówek.

Co robić w razie wystąpienia objawów?

W przypadku podejrzenia chlamydiozowego zapalenia spojówek należy udać się do lekarza okulisty celem zrobienia odpowiednich badań diagnostycznych i rozpoczęcia leczenia.

Jak lekarz dokonuje diagnozy?

Lekarz okulista diagnozuje chorobę na podstawie występowania śluzowo-ropnego zapalenia spojówek, pojawiającego się między 5. a 7. dniem życia noworodka oraz utrzymującego się przewlekle. Pomocne w rozpoznaniu jest również stwierdzenie zmian w rogówce, takich jak występowanie tzw. łuszczki (nacieku lub blizny w rogówce z towarzyszącymi naczyniami), charakterystycznej dla zapalenia chlamydiami.

Badanie cytologiczne wymazu z spojówki po zabarwieniu metodą Gramma, badania immunofluorescencyjne ELISA lub PCR na obecność bakterii w materiale pobranym ze spojówki również pomagają w postawieniu diagnozy.

Jakie są metody leczenia?

Leczenie zaczyna się zazwyczaj od podania antybiotyków ogólnie, takich jak azytromycyna, erytromycyna, doksycyklina lub tetracyklina, ponieważ zapalenie spojówek często współwystępuje z zakażeniem ogólnym. W leczeniu miejscowym stosuje się krople antybiotykowe, które działają na chlamydie, chociaż skuteczność tej terapii nie jest zawsze udowodniona.

Konieczne jest równoczesne leczenie matki dziecka oraz osób, z którymi ma ona kontakty seksualne, ponieważ zakażenia chlamydiami przenoszą się drogą płciową.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?

Wczesne rozpoczęcie leczenia może zapobiec rozwojowi łuszczki i blizn w spojówce i rogówce oraz zachować pełną ostrość wzroku u dziecka.

Co robić po zakończeniu leczenia?

Zakażenia chlamydiami są przewlekłe i mogą nawracać, dlatego w przypadku nawrotu stanów zapalnych w spojówce konieczne jest ponowne zbadanie dziecka i ewentualne powtórne leczenie.

Jak uniknąć zachorowania?

Odpowiednia opieka nad ciężarną oraz wczesne wykrycie i leczenie zakażenia chlamydiowego narządów płciowych u matki mogą zapobiec chorobie u noworodka.

Niedrożność przewodu nosowo-łzowego to bakteryjne zapalenie spojówek wynikające z problemu z drożnością przewodu nosowo-łzowego. Objawy występują u noworodków, gdy błona nie pęka po porodzie. Jego objawami są obfite ropienie oka i niewielkie przekrwienie spojówki. Może prowadzić do powikłań takich jak zapalenie skóry powiek czy zapalenie woreczka łzowego. W leczeniu zaleca się masaż woreczka łzowego, aby otworzyć przewód nosowo-łzowy.

W przypadku braku poprawy po 3 miesiącach, można rozważyć zabieg sondowania dróg łzowych. Jednak możliwe jest całkowite wyleczenie tej dolegliwości. Nie ma konieczności podejmowania dodatkowych działań po zakończeniu leczenia. Jest to anomalia rozwojowa, więc nie da się uniknąć jej wystąpienia.

Najczęstszymi postaciami tych stanów zapalnych u dzieci są alergiczne i bakteryjne zapalenia spojówek. W przeciwieństwie do zapaleń u noworodków, w tej grupie wiekowej zmianom w spojówkach bardzo rzadko towarzyszą objawy zapalne w innych częściach oka lub narządach. Większość zapaleń spojówek u dzieci, pomimo niepokojącego wyglądu zewnętrznego, nie powoduje trwałych zmian w oczach lub pogorszenia widzenia.

To jest zapalenie spojówek wywołane przez różne bakterie, najczęściej paciorkowce i gronkowce, a rzadziej Haemophilus influenzae i bakterie Gram-ujemne.

Bakteryjne zapalenie spojówek to jedna z najczęstszych chorób oka u dzieci obok postaci alergicznej.

Objawia się ropną wydzieliną, która powoduje sklejanie się powiek. Może mieć przebieg ostry lub przewlekły.

Ostre zapalenie spojówek objawia się nagłym wystąpieniem z zaczerwienieniem spojówek, wydzieliną ropną i sklejonymi powiekami. W przebiegu choroby mogą powstać błony na spojówce.

W przypadku zapalenia przewlekłego objawy są łagodniejsze, ale mogą występować łuseczki z wysuszoną wydzieliną ropną.

Leczenie zapalenia spojówek polega na stosowaniu kropli antybiotycznych o szerokim spektrum działania. Terapia ma na celu skrócenie czasu trwania choroby.

Mimo że choroba ustępuje samoistnie, w razie wystąpienia objawów można odczekać 3–5 dni przed wizytą u lekarza.

Częste mycie rąk i higiena skóry twarzy mogą pomóc uniknąć zachorowania.

Co to jest i jakie są przyczyny?

Alergiczne zapalenie spojówek to grupa stanów zapalnych spojówki spowodowanych nadmierną reakcją układu odpornościowego na alergeny. W wyniku reakcji alergicznej uwalniane są mediatory chemiczne, takie jak histamina, powodujące zwiększenie przepuszczalności naczyń krwionośnych, ich rozszerzenie i wzmożoną produkcję śluzu.

Jak często występuje?

Alergiczne zapalenie spojówek jest bardzo powszechne w Polsce.

Jak się objawia?

Najbardziej charakterystycznym objawem jest świąd oczu, towarzyszą mu wodnista lub wodnisto-śluzowa wydzielina, zaczerwienienie i obrzęk spojówek, występowanie brodawek spojówkowych oraz obrzęk powiek. Objawy występują obustronnie, mają przewlekły charakter i często nawracają sezonowo. Czasem obserwuje się także zmiany w rogówce, które mogą prowadzić do pogorszenia widzenia.

Jedną z postaci alergicznego zapalenia spojówek jest olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek, które jest wynikiem nadwrażliwości spojówek na ciała obce, głównie soczewki kontaktowe.

Co robić w razie wystąpienia objawów?

W przypadku podejrzenia alergicznego zapalenia spojówek należy skonsultować się z lekarzem okulistą w celu diagnostyki i rozpoczęcia leczenia.

Jak lekarz stawia diagnozę?

Diagnoza alergicznego zapalenia spojówek opiera się na wywiadzie oraz charakterystycznych objawach, takich jak świąd oczu, obustronne, przewlekłe zmiany zapalne, wodnista lub wodnisto-śluzowa wydzielina, zaczerwienienie i obrzęk spojówek, brodawki spojówkowe i obrzęk powiek.

Pomocne może być także badanie wydzieliny z oka, zeskrobin ze spojówek oraz test prowokacji dospojówkowej.

Jakie są sposoby leczenia?

Leczenie polega na ograniczeniu kontaktu z alergenami oraz stosowaniu kropli przeciwalergicznych do oczu. Istnieją różne rodzaje leków, takie jak przeciwhistaminowe, stabilizujące komórki tuczne, niesterydowe leki przeciwzapalne, krople kortykosteroidowe i immunosupresyjne.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?

Alergiczne zapalenie spojówek jest przewlekłą chorobą, a całkowite wyleczenie może być trudne. Zmniejszenie objawów często obserwuje się wraz z dorastaniem.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?

Po zakończeniu leczenia zalecane są regularne kontrole okulistyczne.

Co robić, aby uniknąć zachorowania?

Wskazane jest unikanie alergenów powodujących zapalenie spojówek.

Epidemiczne zapalenie spojówek jest wywoływane przez adenowirusy i prowadzi do epidemii. Zakażenie występuje poprzez bezpośredni kontakt, na przykład przez dotykanie zakażonych przedmiotów i przenoszenie wirusów na powieki i do oczu.

Choroba ta występuje w postaci epidemii, co prowadzi do masowych zachorowań.

Najbardziej charakterystycznymi objawami wirusowego zapalenia spojówek są obfite wydzielina, przekrwienie spojówek, grudkowy odczyn w spojówkach oraz zapalenie górnych dróg oddechowych. Objawy utrzymują się do 3 tygodni.

W przypadku wystąpienia objawów, osobę zarażoną należy odizolować i zapobiec dotykaniu oczu palcami.

Leczenie epidemicznego zapalenia spojówek polega na podawaniu kropli ocznych zawierających gancyklowir. Nacieki w rogówce mogą wchłonąć się samoistnie w ciągu kilku tygodni lub miesięcy.

Całkowite wyleczenie stanu zapalnego można osiągnąć w ciągu 3 tygodni. Po zakończeniu leczenia nie ma konieczności podejmowania dodatkowych działań.

Aby uniknąć zakażenia epidemicznym zapaleniem spojówek, należy unikać kontaktu z osobami chorymi oraz dotykanymi przez nie przedmiotami. Dzieci chorych nie powinny uczęszczać do przedszkola lub szkoły przez 3 tygodnie.

Czym jest opryszczkowe zapalenie spojówek?

Opryszczkowe zapalenie spojówek to wirusowe zapalenie spojówek wywołane przez wirusa opryszczki zwykłej typu 1.

Jak często się pojawia?

Opryszczkowe zapalenie spojówek nie jest chorobą epidemiczną i stanowi rzadką przyczynę zapalenia spojówek u dzieci.

Jakie są objawy?

Do charakterystycznych objawów wirusowego zapalenia spojówek należą obfita wydzielina, reakcja grudkowa spojówek oraz współistniejące zapalenie górnych dróg oddechowych. Objawy mogą utrzymywać się do trzech tygodni.

Opryszczkowe zapalenie spojówek charakteryzuje się obfitą wydzieliną, reakcją grudkową spojówek oraz pojawieniem się małych pęcherzyków na skórze powiek, które później pękają, tworząc owrzodzenia.

Jak postępować przy objawach?

Jeśli podejrzewasz opryszczkowe zapalenie spojówek, ze względu na ryzyko powikłań rogówki, skonsultuj się z lekarzem okulistą.

Diagnoza i leczenie

Zapalenie jest diagnozowane na podstawie objawów klinicznych oraz badania oczu. W leczeniu zaleca się stosowanie leków przeciwwirusowych, takich jak acyklowir lub gancyklowir.

Kortykosteroidów nie powinno się stosować, ponieważ mogą ułatwiać rozprzestrzenianie się wirusa.

Czy możliwe jest wyleczenie?

Opryszczkowe zapalenie spojówek może całkowicie ustąpić w ciągu trzech tygodni. W przypadku ciężkich postaci stan zapalny może trwale upośledzić wzrok.

Co po zakończeniu leczenia?

Po zakończeniu leczenia zaleca się zachowanie normalnej higieny oka.

Jak zapobiec zachorowaniu?

Nie ma skutecznych metod zapobiegania opryszczkowemu zapaleniu spojówek.

Co to jest i jakie są przyczyny?

Chlamydiowe zapalenie spojówek to infekcja wywoływana przez bakterie chlamydie, które przenoszone są poprzez kontakty seksualne lub samozakażenie. Najczęściej dotyczy jednego oka i występuje u młodzieży.

Jak często występuje?

Chlamydiowe zapalenie spojówek jest diagnozowane rzadko w Polsce, jednak istnieje prawdopodobieństwo, że występuje częściej niż się sądzi.

Jak się objawia?

Charakterystycznymi objawami zapalenia są śluzowo-ropna wydzielina, odczyn grudkowy w załamku dolnym spojówki oraz przewlekły przebieg z okresami zaostrzeń i remisji. Może również wystąpić zapalenie rogówki i powiększenie przyusznych węzłów chłonnych.

Co robić w razie wystąpienia objawów?

W przypadku podejrzenia chlamydialnego zapalenia spojówek konieczna jest wizyta u okulisty w celu przeprowadzenia odpowiednich badań diagnostycznych i rozpoczęcia leczenia.

Jak lekarz stawia diagnozę?

Diagnoza opiera się głównie na wywiadzie oraz badaniu oczu. Potwierdzenie dokonuje się poprzez badania cytologiczne lub immunofluorescencyjne.

Jakie są sposoby leczenia?

Leczenie polega na podawaniu antybiotyków ogólnie oraz miejscowo, takich jak krople antybiotykowe. Istotne jest również zbadanie i ewentualne leczenie partnera seksualnego.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?

Wczesne rozpoczęcie leczenia zapobiega powikłaniom i pozwala zachować pełną ostrość wzroku.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?

W przypadku nawrotu stanów zapalnych konieczne jest skonsultowanie się ponownie z lekarzem i podjęcie ewentualnego leczenia.

Co robić, aby uniknąć zachorowania?

Warto unikać zachorowania poprzez świadome podejście do kontaktów seksualnych i ochronę.