Objawy swędzenia i pieczenia w okolicach intymnych są powszechne i często sprawiają kłopoty wielu kobietom. Czasem utrudniają one codzienne funkcjonowanie i powodują ogólny dyskomfort. Zazwyczaj przyczyny tego swędzenia nie są poważne i można je łatwo złagodzić poprzez zmianę codziennych nawyków.

Często swędzenie pochwy i sromu jest wynikiem reakcji na używane środki higieny osobistej, płyny, mydła, kremy, a nawet papier toaletowy czy podpaski. Może również być spowodowane infekcjami intymnymi, takimi jak grzybica, infekcje bakteryjne, choroby przenoszone drogą płciową czy choroby dermatologiczne. W okresie okołomenopauzalnym i po menopauzie, spadek poziomu estrogenów może prowadzić do atrofii błony śluzowej pochwy, co zwiększa podatność na podrażnienia. Bardzo rzadko przyczyną swędzenia mogą być nowotwory sromu lub zaburzenia psychiczne związane ze stresem.

Ryzykowne zachowania seksualne, nieodpowiednia higiena okolic intymnych czy cukrzyca mogą sprzyjać pojawieniu się tych dolegliwości.

Swędzenie i pieczenie pochwy i sromu to jedyny objaw, jednak często pojawiają się inne objawy, na które należy zwrócić uwagę i omówić je z lekarzem podczas wizyty.

Objawy towarzyszące swędzeniu pochwy i sromu mogą obejmować:

• zaczerwienienie okolic warg sromowych, krocza, wejścia do pochwy,
• ból i obrzęk podczas dotyku okolic intymnych,
• upławy – nieprzyjemny zapach, zielono-żółty kolor, pieniące się,
• problemy z oddawaniem moczu,
• dyskomfort podczas współżycia,
• zmiany na skórze i błonach śluzowych sromu i pochwy,
• pieczenie podczas oddawania moczu, częstsze oddawanie moczu, parcie na pęcherz w nocy.

Jeśli odczuwasz swędzenie pochwy i sromu, warto zmienić środki higieniczne, które mogą być przyczyną tego dyskomfortu. Należy unikać drapania, ponieważ może to prowadzić do uszkodzenia skóry i błon śluzowych, co z kolei stwarza ryzyko infekcji.

Jeśli objawy utrzymują się przez długi czas lub masz wątpliwości, konieczna jest wizyta u ginekologa. Lekarz zbada narządy płciowe i zaplanuje odpowiednie leczenie w zależności od przyczyny problemu. Nie należy zwlekać z wizytą, szczególnie jeśli dolegliwości są intensywne, utrudniają sen, towarzyszą im inne objawy lub nie ustępują po zmianie środków higieny osobistej.

Podczas wizyty u ginekologa lekarz przeprowadza wywiad z pacjentką, biorąc pod uwagę okoliczności wystąpienia dolegliwości, ich nasilenie, czas trwania, dodatkowe objawy oraz życie intymne. Następnie przeprowadza badanie pacjentki na fotelu ginekologicznym, dokładnie oglądając okolicę sromu i pochwy za pomocą wzierników. Skupia się na obecności zaczerwienień, ewentualnych zmian skórno-śluzówkowych oraz wyglądzie wydzieliny z dróg rodnych. Wykonuje także badanie dwuręczne, uciskając podbrzusze i wprowadzając palec do pochwy w celu wstępnej oceny narządów rodnych. W razie konieczności proponuje dalsze diagnostyczne badanie ultrasonograficzne (USG TV).

W trakcie badania lekarz może pobrać wymazy z pochwy i cytologię, a także wystawić skierowanie na badania krwi lub moczu. Jeśli na sromie zauważalne są zmiany o niejasnym pochodzeniu lub niereagujące na leczenie, lekarz pobiera lub zleca pobranie fragmentu zmienionych tkanek celem dalszej oceny pod mikroskopem przez patomorfologa.

Kobiety, które odczuwają świąd w okolicach intymnych po użyciu powszechnie dostępnych detergentów do prania lub produktów higienicznych, powinny zmienić je na produkty hipoalergiczne, co może przynieść ulgę. Aby złagodzić dolegliwości, zaleca się stosowanie kąpieli siedzących z rumianku i liści kory dębu.

Swędzenie pochwy i sromu, które występuje w wyniku zainfekowania, leczy się za pomocą chemioterapeutyków, leków przeciwgrzybiczych lub antybiotyków, w zależności od rodzaju drobnoustroju. Zazwyczaj stosowane są globulki dopochwowe oraz kremy na zewnętrzne narządy płciowe. Ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarza oraz kontynuowanie leczenia, nawet jeśli początkowe objawy zanikną, aby uniknąć szybkiego nawrotu infekcji. Świąd związany z atrofią sromu w okresie okołomenopauzalnym można łagodzić preparatami zawierającymi estrogen. W przypadku innych przyczyn podrażnienia i świądu, takich jak liszaj, konieczne może być zastosowanie miejscowych steroidów.

Niekiedy można złagodzić dolegliwości poprzez zmianę używanych kosmetyków oraz detergentów do prania bielizny. Swędzenie pochwy i sromu spowodowane przez chorobę wymaga leczenia, jednak terapia zgodnie z zaleceniami zazwyczaj pozwala pozbyć się tego problemu.

Dolegliwości swędzenia okolic intymnych mogą powracać, ale istnieje kilka sposobów, które mogą pomóc zmniejszyć ryzyko nawrotu objawów. Należą do nich:

• używanie delikatnych, hipoalergicznych środków do higieny intymnej,
• unikanie płukania pochwy,
• unikanie zapachowych kosmetyków, papieru toaletowego i podpasek,
• używanie ciepłej wody do mycia okolic intymnych,
• wybieranie przewiewnej i bawełnianej bielizny,
• stosowanie prezerwatyw podczas stosunku,
• zażywanie probiotyków do odbudowy flory bakteryjnej pochwy.