Substancją aktywną preparatu jest aripiprazol, lek przeciwpsychotyczny, który ma inne właściwości niż tradycyjne neuroleptyki. Aripiprazol działa przez aktywację receptorów dopaminowych D2 i serotoninowych 5-HT1a oraz blokowanie aktywacji receptora serotoninowego 5-HT2a w mózgu. U pacjentów z schizofrenią wykazuje poprawę objawów psychotycznych i korzystnie wpływa na funkcje poznawcze. Redukuje objawy maniakalne i nie powoduje istotnego wzrostu masy ciała ani stężenia prolaktyny.

Aripiprazol nie ma działania przeciwhistaminowego ani cholinolitycznego. Podawany doustnie, aripiprazol jest dobrze wchłaniany, osiągając maksymalne stężenie we krwi po 3-5 godzinach. Jest w dużej mierze metabolizowany w wątrobie i wydalany głównie z kałem oraz w mniejszym stopniu z moczem, głównie w postaci metabolitów. W niewielkim stopniu jest wydalany w postaci niezmienionej.

Niektóre schorzenia oraz inne sytuacje mogą stanowić przeciwwskazanie do stosowania lub wskazanie do zmiany dawkowania preparatu. W pewnych przypadkach, konieczne może być przeprowadzenie konkretnych badań kontrolnych. Poprawa stanu zdrowia pacjenta może być zauważalna po kilku dniach lub tygodniach przyjmowania leku. W tym czasie istnieje szczególne ryzyko zaburzeń nastroju oraz zachowań samobójczych. Nasilenie zachowań samobójczych może wystąpić tuż po rozpoczęciu lub zmianie leczenia przeciwpsychotycznego. Dlatego też, pacjent powinien być pod ścisłym nadzorem medycznym. Należy zachować ostrożność przy stosowaniu leków przeciwpsychotycznych, takich jak aryprazol, u osób mających zwiększone ryzyko wystąpienia zaburzeń rytmu serca, w tym u pacjentów: - z chorobami układu sercowo-naczyniowego (zawal serca, niewydolność serca, zaburzenia przewodzenia), - z chorobą naczyń mózgu, - narażonych na odwodnienie, ze zmniejszoną objętością krwi krążącej lub zażywających leki obniżające ciśnienie, a także cierpiących na nadciśnienie, - z wydłużeniem odstępu QT w wywiadzie rodzinnym, - przyjmujących jednocześnie inne leki mogące wywoływać wydłużenie odstępu QT.

Stosowanie aryprazolu może wiązać się z ryzykiem wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Zanim rozpocznie się leczenie, lekarz przeprowadzi szczegółowy wywiad w celu oceny ryzyka choroby oraz zaleci odpowiednie środki zapobiegawcze. U niektórych osób, po długotrwałym stosowaniu preparatu lub po nagle przerwanym leczeniu, mogą wystąpić późne dyskinezy, obejmujące między innymi mimowolne ruchy języka, twarzy, ust lub żuchwy. W takiej sytuacji zaleca się konsultację z lekarzem w celu dostosowania dawki lub ewentualnego przerwania leczenia. W przypadku pojawienia się objawów akatyzji lub parkinsonizmu, należy również skonsultować się z lekarzem w celu dostosowania dawki oraz regularnej kontroli klinicznej. Stosowanie aryprazolu może rzadko prowadzić do wystąpienia zagrażającego życiu złośliwego zespołu neuroleptycznego. Pierwszym objawem tego zespołu jest zazwyczaj wysoka gorączka. Inne objawy obejmują napięcie mięśniowe, sztywność mięśni, zaburzenia świadomości, niestabilność układu autonomicznego oraz zwiększoną aktywność fosfokinazy kreatynowej. W takim przypadku konieczne jest natychmiastowe przerwanie przyjmowania preparatu. Stosowanie arypiprazolu może być związane z wystąpieniem hiperglikemii i cukrzycy oraz zaostrzeniem przebiegu istniejącej już cukrzycy. Należy uważnie obserwować objawy hiperglikemii u pacjentów oraz regularnie kontrolować stan zdrowia chorych na cukrzycę. Przy stosowaniu arypiprazolu może wystąpić reakcja nadwrażliwości (objawy alergii). Należy zgłosić się do lekarza w przypadku wystąpienia takich objawów. W trakcie leczenia preparatem, zaleca się regularne kontrolowanie masy ciała. U młodzieży, arypiprazol może prowadzić do wzrostu masy ciała po 4 tygodniach leczenia, dlatego w tej grupie pacjentów konieczna jest szczególna obserwacja. Stosowanie arypiprazolu może być związane z zaburzeniami w funkcjonowaniu przełyku oraz z problemami z połykaniem. Stosowanie preparatu wymaga ostrożności u pacjentów z ryzykiem wystąpienia zapalenia płuc poprzez zachłyśnięcie. Preparat może także wpływać na kontrolę impulsów i sprawiać, że pacjent ma problemy z kontrolą zachowań, takich jak uzależnienie od hazardu, zwiększenie libido, hiperseksualność, kompulsywne wydawanie pieniędzy, przymusowe zakupy czy napadowe objadanie się. W przypadku pojawienia się takich objawów, należy skonsultować się z lekarzem. Należy pamiętać, że preparat może powodować senność, zmniejszone ciśnienie krwi, niestabilność ruchową oraz zaburzenia czuciowe, mogące prowadzić do upadków. U osób w grupie zwiększonego ryzyka, takich jak pacjenci w podeszłym wieku, zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności. Informacje dodatkowe dotyczące składników preparatu: preparat zawiera laktozę, dlatego osoby nietolerujące galaktozy, z niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy, nie powinny stosować tego preparatu. Czy preparat ten wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów? Preparat może ograniczać zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, ze względu na swoje działanie na układ nerwowy i wzrok, co może objawiać się zawrotami głowy, sennością, zaburzeniami widzenia.

Poinformuj lekarza o wszystkich ostatnio przyjmowanych lekach, także tych bez recepty.

Trzeba być ostrożnym przy równoczesnym stosowaniu preparatu z następującymi lekami:

• niektóre leki przeciwnadciśnieniowe (arypiprazol, działający antagonistycznie na receptory α1-adrenergiczne, może nasilać ich działanie)

• leki działające na ośrodkowy układ nerwowy lub alkohol (może się nasilić wywołane przez nie uspokojenie)

• leki wydłużające odstęp QT w zapisie EKG lub wywołujące zaburzenia elektrolitowe

• chinidyna, fluoksetyna, paroksetyna i inne leki silnie hamujące aktywność izoenzymu CYP2D6 zwiększają stężenie arypiprazolu we krwi, dlatego konieczne jest odpowiednie zmniejszenie jego dawki

• ketokonazol, itrakonazol, inhibitory proteazy HIV (np. rytonawir) i inne leki silnie hamujące aktywność izoenzymu CYP3A4 zwiększają stężenie arypiprazolu we krwi, dlatego konieczne jest odpowiednie zmniejszenie jego dawki

• słabe inhibitory CYP3A4 lub CYP2D6 (np. diltiazem lub escitalopram) powodują niewielkie zwiększenie stężenia arypiprazolu we krwi

• karbamazepina, ryfampicyna, ryfabutyna, fenytoina, fenobarbital, prymidon, efawirenz, newirapina lub ziele dziurawca i inne leki silnie zwiększające aktywność izoenzymu CYP3A4 zmniejszają stężenie arypiprazolu we krwi, dlatego konieczne jest odpowiednie zwiększenie jego dawki

• inne leki serotoninergiczne, takie jak SSRI/SNRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny lub serotoniny i noradrenaliny) lub leki, które zwiększają stężenie arypiprazolu we krwi - niebezpieczeństwo wystąpienia zespołu serotoninowego.

Abilify, jak każdy inny lek, może powodować działania uboczne, chociaż nie wystąpią one u wszystkich osób. Warto pamiętać, że korzyści z jego stosowania najczęściej przewyższają ewentualne szkody wynikające z wystąpienia działań niepożądanych. Do częstych działań niepożądanych należą m.in. cukrzyca, bezsenność, lęki, drżenie, bóle głowy, senność, nudności, wymioty, zmęczenie. Z kolei do rzadszych objawów należą m.in. zwiększone stężenie glukozy we krwi, depresja, podwójne widzenie, tachykardia, czkawka.

W niektórych przypadkach mogą również wystąpić inne, mniej typowe działania niepożądane, takie jak reakcje uczuleniowe, zachowania agresywne, skurcz krtani czy nadmierny pobyt nerwowy. Dlatego należy być uważnym i reagować na ewentualne niepokojące objawy podczas stosowania leku Abilify.