Morfina jest potężnym lekiem przeciwbólowym z grupy opioidów, działającym głównie na receptory opioidowe. Jej działanie na ośrodkowy układ nerwowy polega głównie na łagodzeniu bólu i działaniu uspokajającym. Lek ten może mieć szereg efektów ubocznych, w tym zwężenie źrenic, skurcze mięśni gładkich jelit oraz zwiększenie ciśnienia w drogach żółciowych. Morfina może również wpływać na uwalnianie histaminy i zmiany w układzie hormonalnym.

Niestety, mimo wskazań do użycia preparatu, nie zawsze jest to możliwe. Konieczne jest unikanie preparatu w przypadku uczulenia na którykolwiek z jego składników.Przeciwwskazania do stosowania preparatu obejmują także niewyrównaną niewydolność oddechową, zespół ostrego brzucha, podejrzenie niedrożności jelit, ostre choroby wątroby, niekontrolowane drgawki oraz równoczesne stosowanie różnych leków zaburzających działanie morfiny. Należy także unikać stosowania preparatu podczas karmienia piersią.

Niektóre schorzenia i inne okoliczności mogą uniemożliwiać stosowanie lub sugerować konieczność zmiany dawki leku. W niektórych przypadkach należy regularnie przeprowadzać określone badania kontrolne.Należy zachować ostrożność podczas stosowania leku u osób należących do następujących grup:- osób starszych i dzieci, które mogą być bardziej wrażliwe na działanie morfiny- osób uzależnionych od opioidów- osób z podwyższonym ciśnieniem śródczaszkowym- osób z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby i nerek- osób z zaburzeniami czynności płuc- osób z przerostem prawej komory serca- osób z astmą oskrzelową- osób z ośrodkowymi zaburzeniami oddychania- osób z zaburzoną czynnością dróg żółciowych lub po zabiegach w obrębie dróg żółciowych- osób ze stanami zapalnymi jelit- osób z zapaleniem trzustki- osób z niedociśnieniem tętniczym- osób z niewydolnością kory nadnerczy- osób z guzem chromochłonnym- osób z niedoczynnością tarczycy i obrzękiem śluzowatym- osób będących w stanie śpiączki lub z zahamowaną aktywnością ośrodkowego układu nerwowego- osób z zatruciem alkoholowym- osób z ostrą psychozą- osób z ciężkim alkoholizmem, cierpiącym na delirium tremens- osób z przerostem gruczołu krokowego i/lub zwężeniem cewki moczowej- osób z urazami głowy- osób cierpiących na padaczkęNależy pamiętać, że długotrwałe lub nieodpowiednie stosowanie morfiny może prowadzić do uzależnienia. W razie wątpliwości dotyczących stosowania leku warto skonsultować się z lekarzem. Nagłe zaprzestanie stosowania morfiny może skutkować objawami zespołu odstawiennego, dlatego lekarz zazwyczaj zaleca stopniowe zmniejszanie dawki.Osoby uzależnione od alkoholu lub innych substancji podczas stosowania morfiny powinny być pod stałą opieką lekarską. Przed planowanym zabiegiem operacyjnym należy przerwać stosowanie leku i odczekać co najmniej 24 godziny po jego zakończeniu.Rozpoczęcie leczenia morfiną zazwyczaj zaczyna się od niskich dawek, które lekarz stopniowo zwiększa w zależności od reakcji pacjenta. Z uwagi na działanie zapierające morfiny, należy stosować profilaktykę przeciw zaparciom.Preparat zawierający morfinę w dawkach 10 mg, 30 mg i 60 mg może zawierać laktozę i nie powinien być stosowany przez osoby nietolerujące galaktozy, cierpiące na pierwotny niedobór laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.Nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn podczas stosowania morfiny, ponieważ lek może wpływać na zdolność psychofizyczną niezbędną do wykonywania zadań mogących zagrażać bezpieczeństwu. W niektórych sytuacjach lekarz może zezwolić na kierowanie pojazdami u pacjentów z ustabilizowanym bólem.

Informuj swojego lekarza o wszystkich ostatnio stosowanych lekach, w tym tych bez recepty. Morfina może wzmacniać działanie leków działających na ośrodkowy układ nerwowy, takich jak leki uspokajające, nasenne, znieczulające, hamujące ruchy mięśni, obniżające ciśnienie krwi, hamujące przewód pokarmowy oraz alkoholu. Stosowanie ich jednocześnie wymaga szczególnej ostrożności i może prowadzić do zaburzeń oddychania, obniżonego ciśnienia krwi, głębokiego uspokojenia lub śpiączki.Nie stosuj morfiny jednocześnie z inhibitorami MAO, gdyż może to prowadzić do niebezpiecznych interakcji. Leki z tej grupy, takie jak moklobemid i selegilina, są stosowane między innymi w leczeniu depresji i niedociśnienia tętniczego. Morfinę można zacząć stosować 14 dni po zaprzestaniu przyjmowania inhibitora MAO.Cymetydyna i inne leki wpływające na przemiany metaboliczne w wątrobie mogą zwiększać stężenie morfiny we krwi poprzez zahamowanie jej metabolizmu. Rifampicyna natomiast może osłabić działanie morfiny. Leki neuroleptyczne mogą zmniejszać nudności i wymioty wywołane stosowaniem morfiny.Stosowanie jednoczesne morfiny z innymi lekami pobudzającymi lub hamującymi te same receptory co morfina, takimi jak pentazocyna, nalbufina, butorfanol, buprenorfina, może skutkować reakcjami odstawiennymi. Nalokson jest stosowany jako odtrutka przy przedawkowaniu morfiny.