Najnowsze wpisy
Lekkie Zawroty Głowy, Uczucie Bycia Pijanym
Uchyłki
Bellergot
Trzy etapy diety o małej zawartości FODMAP
Naukowcy z Monash University podkreślają, że dieta nie powinna być stosowana przez całe życie. Składa się z trzech etapów. Pierwszy etap polega na wyeliminowaniu przez 6-8 tygodni produktów zawierających duże ilości FODMAP i zastąpieniu ich produktami o niskiej zawartości FODMAP. Po ustąpieniu objawów IBS, przechodzi się do drugiego etapu, w którym stopniowo rozszerza się dietę (uwzględniając indywidualną tolerancję) o produkty zawierające więcej FODMAP. Trzeci etap polega na personalizacji diety przez eliminację pokarmów wywołujących objawy.
Ponadto, w wytycznych American College of Gastroenterology podkreśla się, że odpowiednie wsparcie dietetyczne jest kluczowe w realizacji diety (we wszystkich trzech etapach). W przypadku braku takiej możliwości, pacjent powinien mieć dostęp do wysokiej jakości materiałów dydaktycznych.
Dlaczego produkty zwierające duże ilości FODMAP nasilają objawy IBS?
Składniki odżywcze bogate w FODMAP przechodzą niezmienione do jelita, gdzie poprzez swoje właściwości osmotyczne powodują zatrzymywanie płynów w jego świetle. Ten proces przyspiesza pracę jelit. Po dotarciu do jelita grubego, składniki te ulegają fermentacji bakteryjnej, co prowadzi do zwiększonej produkcji dwutlenku węgla i wodoru. Taki proces może doprowadzić do powstania siarkowodoru i metanu. Powyższe reakcje są odpowiedzialne za uczucie niekomfortu w okolicach brzucha (w postaci bólu i uczucia przelewania), biegunkę, zaparcia oraz wzdęcia.
Źródła FODMAP w diecie
Prezentujemy tutaj przykłady produktów o wysokiej i niskiej zawartości FODMAP. W pierwszej fazie diety zaleca się całkowite wyeliminowanie produktów bogatych w FODMAP. To nie jest trudne, ponieważ istnieją alternatywy dla tych produktów, które są dozwolone i zawierają niskie ilości FODMAP.
| produkty | wysoka zawartość FODMAP | niska zawartość FODMAP |
|---|---|---|
| warzywa | cebula, szparagi, karczochy, brokuły, kalafior, patisony, brukselka, soczewica, groszek zielony, pory, buraki ćwikłowe, kapusta, grzyby, koper włoski, czosnek | marchew, pomidory, ogórki, papryka o wydłużonych strąkach, kapusta chińska, kiełki bambusa, seler, kukurydza, bakłażan, sałata, dynia, kabaczek, słodkie ziemniaki, szczypior |
| owoce | jabłko, gruszka, mango, gruszka chińska, arbuz, nektarynka, brzoskwinie, morele, śliwki, owoce suszone, owoce z puszki | banany, winogrona, kiwi, mandarynki, pomarańcze, ananasy, grejpfruty, cytryny, jagody, truskawki |
| mleko i produkty mleczne | twaróg, delikatne sery (mascarpone, ricotta), mleko skondensowane, jogurty, maślanka, mleko (krowie, owcze, kozie), kwaśna śmietana, bita śmietana, mleko sojowe | ser (szwajcarski, cheddar, parmezan, mozzarella), ser brie, ser camembert, mleko migdałowe, mleko ryżowe, masło, masło orzechowe, margaryna |
| źródło białka | nasiona roślin strączkowych: soczewica, ciecierzyca, fasola, soja | mięso, ryby, drób, jaja, tofu |
| pieczywo i produkty zbożowe | żyto, produkty pszenne, pieczywo pszenne, płatki śniadaniowe pszenne z suszonymi owocami, makaron pszenny | pieczywo bezglutenowe, mąka orkiszowa, chleb orkiszowy na zakwasie, płatki ryżowe, mąka owsiana, płatki owsiane, makaron bezglutenowy, ryż, proso, gryka, komosa ryżowa |
| orzechy i nasiona | orzechy nerkowca, pistacje | orzechy włoskie, migdały, orzeszki ziemne, orzechy pekan, orzeszki piniowe, orzechy makadamia, ziarna sezamu, pestki dyni, nasiona słonecznika (wszystkie powyższe w ilości 1 małej garści) |
| inne | syrop z agawy, miód, syrop glukozowo-fruktozowy (HFCS), słodziki (sorbitol, mannitol, maltitol, ksylitol) | cukier kryształ, syrop klonowy, aspartam, stewia |
Na co jeszcze należy zwrócić uwagę?
Bardzo istotnym warunkiem skutecznego wykluczenia produktów bogatych w FODMAP jest dokładne czytanie składu gotowych produktów i dań. Należy pamiętać, że czosnek i cebula są często dodawane do przyprawionego mięsa oraz gotowych mieszankach przyprawowych. To samo dotyczy produktów zawierających sztuczne słodziki.
W przypadku produktów przeznaczonych dla diabetyków, niektórych jogurtów, soków czy gum bez cukru stosuje się zamienniki cukru. Trzeba także zwrócić uwagę na produkty z dodatkiem syropu fruktozowo-glukozowego, takie jak słodycze, wyroby cukiernicze, jogurty, soki, musztardy, ketchup i inne gotowe sosy. Dokładne czytanie etykietek pozwoli upewnić się, że dany produkt jest wolny od FODMAP.
Przykładowy jadłospis uwzględniający produkty z małą zawartością FODMAP
Śniadanie
- płatki owsiane z mlekiem ryżowym, bananami i kiwi
- herbata czarna z cukrem
Obiad
- zupa-krem wielowarzywna z marchewką, ziemniakami, selerem i niewielką ilością kukurydzy
- grilowany łosoś, ryż brązowy, warzywa grilowane: marchewka, bakłażan, dynia przyprawione ziołami prowansalskimi, posypane uprażonym słonecznikiem
- woda mineralna niegazowana lub sok pomarańczowy rozcieńczony wodą
Podwieczorek
- sałatka owocowa z mandarynkami, ananasem i winogronami, polana niewielką ilością syropu klonowego
Kolacja
- pieczywo bezglutenowe z masłem, serem mozzarellą, pomidorami i bazylią
- herbata czarna z cukrem