Obrzęk płuc jest rzadki u osób bez wcześniejszych dolegliwości, ale może pojawić się jako objaw np. ostrego zespołu wieńcowego. U pacjentów z już zdiagnozowanymi problemami sercowymi, występowanie obrzęku płuc jest znacznie częstsze.

Objawy obrzęku płuc zazwyczaj pojawiają się nagle. U pacjenta występuje nagła duszność, sinica ust, kaszel oraz odkrztuszanie pienistej, podbarwionej na różowo wydzieliny. Pacjent zazwyczaj jest blady i spocony, przyjmuje pozycję siedzącą, w której najlepiej mu się oddycha, może odczuwać znaczny niepokój. Oddech jest przyspieszony i płytki, można go określić jako „charczący”. Ponadto mogą występować objawy choroby, która spowodowała obrzęk płuc, np. ból w klatce piersiowej lub uczucie kołatania serca.

W czasie badania pacjenta z obrzękiem płuc lekarz słyszy typowe zmiany osłuchowe nad płucami. Może także stwierdzić zbyt wysokie lub zbyt niskie ciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca oraz obrzęki kończyn dolnych (u osób z zaostrzeniem przewlekłej niewydolności serca).

W przypadku silnego duszenia konieczne jest natychmiastowe wezwanie pomocy medycznej, dzwoniąc pod numer alarmowy 999 lub 112. Należy usadzić poszkodowanego i zapewnić mu dostęp do świeżego powietrza. Jeśli pacjent korzystał wcześniej z koncentratora tlenu, należy mu go dostarczyć. Osoba towarzysząca powinna stale monitorować stan chorego, aby w razie nagłego zatrzymania krążenia, natychmiast rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową (masaż serca i sztuczne oddychanie) do przyjazdu karetki.

Lekarz rozpoznaje obecność płuc zapalnych poprzez analizę objawów pacjenta i charakterystycznych zmian obserwowanych podczas badania fizykalnego. W celu ustalenia dokładnej przyczyny obrzęku płuc konieczne jest przeprowadzenie pełnej diagnostyki w warunkach szpitalnych. Typowe badania diagnostyczne obejmują badanie krwi, EKG, RTG klatki piersiowej oraz echo serca. W niektórych przypadkach konieczne może być wykonanie dodatkowych testów w zależności od podejrzewanej przyczyny.

Obrzęk płuc to poważny stan, który zagraża życiu pacjenta. Konieczne jest natychmiastowe podjęcie intensywnego leczenia. W pierwszej kolejności pacjentowi podaje się tlen o wysokim przepływie oraz leki moczopędne w postaci dożylnej. W zależności od wartości ciśnienia tętniczego stosuje się odpowiednie leki mające na celu jego ustabilizowanie. W niektórych przypadkach, mimo podawania leków, stan pacjenta nie ulega poprawie, co wymaga intubacji w celu zapewnienia drożności dróg oddechowych oraz tymczasowego wspomagania oddychania przy użyciu respiratora. Istotne jest również leczenie przyczyny prowadzącej do wystąpienia obrzęku płuc, takiej jak infekcja, nadciśnienie tętnicze, zawal serca lub zaburzenia rytmu serca.

Zwykle szybko wprowadzone, właściwe leczenie powoduje ustąpienie symptomów obrzęku płuc. Warto jednak podkreślić, że ten stan zazwyczaj dotyczy osób z wieloma schorzeniami (w tym chorobami serca) i stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia.

Pacjent, który doznał obrzęku płuc, powinien mieć regularne kontrole u lekarza rodzinnego i kardiologa. Należy ściśle przestrzegać zaleceń dotyczących leczenia oraz dbać o unikanie infekcji. Wskazane jest również roczne szczepienie przeciwko grypie.