Obrzęk to nagromadzenie płynu w tkankach twarzy. Może to być zwykły obrzęk lub obrzęk związany z zakażeniem (charakteryzujący się zaczerwienieniem, twardością, podwyższoną temperaturą i bolesnością przy dotyku) oraz objawy zależne od przyczyny i lokalizacji.

Obrzęk a choroby

Obrzęk może być objawem wielu różnych chorób i stanów. Może dotyczyć całości twarzy lub jej poszczególnych fragmentów, takich jak powieki czy wargi. Obrzękowi mogą towarzyszyć różne inne objawy, takie jak gorączka, bolesność przy dotyku, zaczerwienienie, duszność, przyspieszone tętno.

Obrzęk może być wynikiem różnych czynników:

- Chorób ogólnoustrojowych, które nie wykazują objawów zapalnych i świądu. - Urazów, najczęściej mechanicznych. - Alergii, najczęściej objawiających się świądem. - Zapalenia, które powodują zaczerwienienie, obrzęk, wzrost temperatury i ból.

Choroby z zapalnym obrzękiem twarzy

- Czyrak – głębokie zakażenie skóry i tkanki podskórnej. - Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. - Stany zapalne tkanek oczodołu, powiek i układu łzowego. - Zapalenie ślinianek przyusznych, róża (erysipelas). - Ropowica dna jamy ustnej.

- Obrzęk okolicy czołowej: zapalenie szpiku kości czołowej, ropień podokostnowy.

- Obrzęk powiek: zapalenie spojówek, jęczmień, gradówka, ropień worka łzowego.

- Obrzęk policzka: zębopochodny naciek/ropień policzka, róża, zapalenie szpiku kości szczęki.

- Obrzęk okolicy ślinianki przyusznej: zapalenie ślinianek, zapalenie węzłów chłonnych.

- Obrzęk przedsionka nosa i wargi górnej: czyrak.

- Obrzęk okolicy podżuchwowej: zapalenie tkanki łącznej.

- Obrzęk okolicy podbródkowej: angina Ludwiga.

Lekarz najpierw przeprowadzi wywiad, ponieważ obrzęk może być spowodowany chorobami przewlekłymi lub stosowanymi lekami. Zapyta również o towarzyszące objawy i okoliczności wystąpienia obrzęku. Następnie przeprowadzi badanie pacjenta, oceniając go wzrokowo i dotykowo.

Diagnoza będzie zależna od objawów oraz wyników badania fizykalnego. Może obejmować następujące badania:

• badania laboratoryjne krwi (morfologia z rozmazem, OB, CRP, wskaźniki funkcji nerek, wątroby, hormony tarczycy)
• badania mikrobiologiczne (posiew treści ropnej, krwi, płynu mózgowo-rdzeniowego, badania w kierunku obecności prątków)
• badania radiologiczne: USG ślinianek,tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny zatok przynosowych i OUN, zdjęcia RTG zębów, pantomogram.

Leczenie obrzęku twarzy zależy od jego podłoża. W przypadku obrzęku spowodowanego infekcją konieczne jest stosowanie antybiotyków. Natomiast, jeśli obrzęk wynika z choroby ogólnoustrojowej, takiej jak niedoczynność tarczycy, leczenie tej choroby prowadzi do ustąpienia obrzęku. W sytuacji obrzęku powiek spowodowanego chorobami oczu, takimi jak zapalenie spojówek lub gradówka, zalecane jest leczenie miejscowe, czyli stosowanie kropli lub maści.

Jeśli wystąpi obrzęk, należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ może być to objaw poważnej choroby. Jeśli jednak obrzęk jest niewielki i ustępuje samoczynnie, na przykład po krótkim śnie lub niewyspanej nocy, może być spowodowany zmęczeniem. Więcej informacji na temat obrzęku powiek:

Ostre i szybko narastające obrzęki w okolicach powiek, wargi, narządów płciowych, kończyn, błon śluzowych mogą świadczyć o obrzęku naczynioruchowym i stanowić zagrożenie życia. Więcej informacji: