Podczas udzielania pomocy osobie oparzonej, najważniejsze jest zapewnienie bezpieczeństwa ratownikowi. Należy odciąć źródło energii i zaopatrzyć poszkodowanego w bezpiecznym miejscu.

W przypadku oparzenia, należy chłodzić ranę wodą przez co najmniej 15 minut i zabezpieczyć sterylnym opatrunkiem (nie stosuje się substancji natłuszczających). Należy jak najszybciej usunąć odzież i biżuterię z oparzonych kończyn, aby uniknąć szybkiego narastania obrzęku.

W sytuacji ciężkiego oparzenia, gdy poszkodowany jest nieprzytomny i istnieje podejrzenie oparzenia dróg oddechowych, należy natychmiast wezwać pogotowie.

W przypadku osoby płonącej, zaleca się położenie jej na ziemi oraz gaszenie ognia kocem, wodą lub tocząc po podłożu. Szybka pierwsza pomoc ma kluczowe znaczenie dla rokowania i przebiegu leczenia. Szczególnie istotne jest chłodzenie rany oparzeniowej w ciągu kilkunastu minut po urazie, co może wpłynąć korzystnie na proces gojenia. Wiek poszkodowanego oraz ewentualne choroby współistniejące mają istotny wpływ na proces leczenia.

Osoby ciężko oparzone wymagają specjalistycznej opieki medycznej. Ocena oparzenia może być trudna, ponieważ proces zniszczenia tkanek może postępować. Powierzchnię oparzenia często oblicza się według określonych reguł.

Oparzenia powierzchowne, nie wymagające leczenia w ośrodku specjalistycznym, można leczyć za pomocą odpowiednich preparatów oraz jałowych opatrunków. Oparzenia powierzchowne mogą powodować silne bóle, dlatego stosuje się leki przeciwbólowe.

Oparzenia głębokie wymagają interwencji chirurgicznej, która może pozostawić blizny i prowadzić do powikłań. Najgłębsze oparzenia wymagają usuwania uszkodzonych tkanek oraz przeszczepów skóry.

Osoby ciężko oparzone powinny być leczone w szpitalu. Istnieją określone kryteria, które decydują o konieczności przyjęcia na oddział oparzeniowy.

Leczenie oparzeń najlepsze rezultaty osiąga się w wyspecjalizowanych ośrodkach medycznych. System transportu chorych ciężko oparzonych zapewnia możliwość przewiezienia ich bezpośrednio do specjalistycznych oddziałów leczenia oparzeń.

Specjalistyczne placówki zajmujące się leczeniem oparzeń u dzieci znajdują się w różnych miastach.

Leczenie w ośrodku specjalistycznym polega na kompleksowej opiece nad pacjentem, w której uczestniczą różni specjaliści medyczni. Leczenie operacyjne obejmuje wczesne wycięcie martwych tkanek oraz zaopatrzenie ran przeszczepami skóry.

Podstawowe czynniki rokownicze w oparzeniach to powierzchnia i głębokość rany, oparzenie dróg oddechowych, wiek i ewentualne schorzenia pacjenta.

Oparzenia chemiczne wynikają z działania żrących substancji na skórę i błony śluzowe lub toksycznych oparów na drogi oddechowe. Są częste w przemyśle, gdzie kwasy są powszechnie używane do produkcji różnych substancji, jak farby, tkaniny, nawozy sztuczne, materiały wybuchowe, a także w rafineriach i przemyśle farmaceutycznym. Kwas siarkowy jest obecny jako elektrolit w akumulatorach samochodowych. Oparzenia chemiczne mogą również wystąpić w domu, zwykle w wyniku nieprawidłowego użycia detergentów. Chorych oparzonych substancją chemiczną należy leczyć w szpitalu.

Oparzenie kwasem (np. siarkowym, azotowym, fluorowodorem) powoduje uszkodzenie skóry lub błon śluzowych o różnym stopniu nasilenia, zależnie od stężenia kwasu i czasu działania. Klasyczna klasyfikacja głębokości oparzeń chemicznych i chirurgiczne leczenie jest podobne do oparzeń termicznych. Stężony kwas powoduje twardy, suchy strup na skórze. Z reguły nie jest on usuwany chirurgicznie od razu, jak w przypadku oparzeń termicznych, a ranę zakrywa się sterylnym opatrunkiem.

Kwas fluorowodorowy to interesujący przykład substancji chemicznej, która w małych stężeniach łatwo przenika przez skórę do głębszych tkanek, jak kości, powodując uszkodzenia bez wyraźnych objawów bólowych czy zmian na skórze. Oparzenie zasadą (np. wodorotlenkiem sodu) prowadzi do powstania rozpływnej martwicy na skórze, głęboko uszkadzając ją i trudno określając granice uszkodzenia.

Podczas udzielania pomocy oparzonemu zawsze należy pamiętać o zapewnieniu bezpieczeństwa ratownikowi. Jeśli doszło do skażenia wewnątrz pomieszczenia, należy natychmiast opuścić miejsce skażone i zabezpieczyć drogi oddechowe. Należy usunąć skażoną odzież i umieścić ją w foliowym worku. Skórę lub błony śluzowe należy jak najszybciej płukać letnią wodą przez około 30 minut, z wyjątkiem wapna niegaszonego, które należy usuwać na sucho. Następnie ranę należy zabezpieczyć sterylnym opatrunkiem. Ze względu na silne bóle towarzyszące oparzeniom chemicznym konieczne jest podanie leków przeciwbólowych, np. paracetamolu. W przypadku zanieczyszczenia oka substancją chemiczną, po dokładnym wypłukaniu wodą, należy niezwłocznie skonsultować się z okulistą. Jeśli osoba połknęła żrący środek, nie należy prowokować wymiotów, lecz podać dużą ilość czystej, niegazowanej wody do picia. Należy również zabezpieczyć opakowanie, które spowodowało oparzenie, i dostarczyć je na oddział ratunkowy wraz z pacjentem.

W przypadku rozległych oparzeń konieczne jest podanie antybiotyków o szerokim spektrum, a osobom z oparzeniem przewodu pokarmowego należy zastosować żywienie pozajelitowe.

Opieki na skutek działania prądu o różnym napięciu, takiego jak niskonapięciowego (<1000V), wysokonapięciowego (>1000V) lub łuku elektrycznego, mogą doprowadzić do poważnych obrażeń.

Uszkodzenia spowodowane przez prąd mogą prowadzić do zmian lokalnych, takich jak martwica skóry, lub bardziej ogólnych, np. zaburzenia rytmu serca, które mogą zagrażać życiu.

Oparzenia prądem o niskim napięciu, takie jak te występujące w domu o napięciu 230V, zazwyczaj powodują powierzchowne uszkodzenia skóry i łagodne problemy neurologiczne. Natomiast oparzenia prądem wysokonapięciowym charakteryzują się widocznymi śladami na ciele, w postaci martwicy skóry, oraz poważnymi obrażeniami ogólnoustrojowymi.

Chociaż naczynia krwionośne, nerwy i mięśnie są dobrymi przewodnikami prądu, to skóra, tkanka podskórna i kości stanowią duże opory, prowadząc do uwalniania znacznej ilości ciepła i niszczenia tkanek. Ciężkość obrażeń zależy głównie od gęstości prądu i największe szkody mogą występować w okolicach ręki i przedramienia. Oparzenia prądem zmiennym są zazwyczaj bardziej poważne niż te spowodowane prądem stałym o tym samym napięciu. Poza uszkodzeniami bezpośrednimi, działanie prądu może także prowadzić do poważnych konsekwencji pośrednich, np. zapalenia się ubrań (w przypadku łuku elektrycznego) lub urazów wywołanych wybuchem.

Przy udzielaniu pomocy osobie poszkodowanej, istotne jest, aby upewnić się, że nie ma ona kontaktu z źródłem prądu. Jeśli zdarzyło się porażenie wewnątrz pomieszczenia, należy odłączyć urządzenie z prądem lub wyłączyć główne źródło zasilania. W przypadku podejrzenia, że przepływ prądu nie został przerwany, należy przesunąć osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, unikając bezpośredniego kontaktu i korzystając jedynie z "izolatorów", takich jak np. gumowa mata, drewniany przedmiot. Należy następnie ocenić stan poszkodowanego, wezwać pomoc i rozpocząć resuscytację (BLS).

Osoby narażone na obrażenia spowodowane prądem o wysokim napięciu najczęściej mają kontakt z transformatorami, liniami wysokiego napięcia, lub są paralotniami. Istnieje duże ryzyko poważnych obrażeń fizycznych (np. złamania kręgosłupa) w wyniku upadku z dużej wysokości. W takich sytuacjach pomoc powinny udzielać jedynie służby specjalistyczne. Każda osoba poszkodowana w wyniku porażenia prądem wymaga hospitalizacji.