Nagły intensywny ból brzucha to objaw wielu różnych chorób, które wymagają natychmiastowej interwencji medycznej. Może on być spowodowany zarówno chorobami wewnętrznych narządów jamy brzusznej, jak i chorobami związanymi z innymi częściami ciała. Dodatkowo, u kobiet przyczyną bólu brzucha mogą być również pewne schorzenia ginekologiczne.

Czasami ból brzucha może być także objawem chorób metabolicznych lub pozajamowych. Diagnoza przyczyny bólu brzucha może być trudna, ze względu na szeroki zakres możliwych schorzeń.

Niespodziewany i intensywny dyskomfort w obrębie jamy brzusznej jest często spotykanym zjawiskiem. Z uwagi na szeroki zakres schorzeń zdolnych wywołać nagły ból brzucha, można śmiało stwierdzić, że większość osób doświadcza tego objawu przynajmniej raz w trakcie swojego życia.

Ostry ból brzucha zazwyczaj zaczyna się nagle i jest silny, dobrze zlokalizowany głównie w obszarze dotkniętym chorobą. Nasila się podczas poruszania, kaszlu, głębokich oddechów lub zmiany pozycji ciała. Może towarzyszyć mu inne symptomy, takie jak gorączka, wymioty, biegunka, wzdęcia, a także ból podczas oddawania moczu.

Podczas badania pacjenta z ostrym bólem brzucha lekarz może zauważyć zwiększone napięcie mięśni brzucha, jak również inne nieprawidłowości w zależności od przyczyny dolegliwości (np. opór w jamie brzusznej w przypadku guza, objawy charakterystyczne dla kolki nerkowej lub zapalenia pęcherzyka żółciowego).

Jeśli wystąpi nagły i silny ból brzucha, konieczne jest natychmiastowe skonsultowanie się z lekarzem. W przypadku stopniowego nasilania się dolegliwości przez kilka dni, wizyta u lekarza rodzinnego może być pierwszym krokiem w diagnostyce i leczeniu. Jednak jeśli ból jest bardzo intensywny i towarzyszą mu inne niepokojące objawy, konieczne jest natychmiastowe udanie się do szpitala lub wezwanie pogotowia ratunkowego.

Ból brzucha zawsze wymaga dokładnej diagnostyki, ponieważ może być objawem wielu różnych chorób. Lekarz stara się ustalić przyczynę bólu na podstawie dolegliwości pacjenta oraz badania fizykalnego brzucha. Poza tym, konieczne jest zazwyczaj wykonanie badań laboratoryjnych oraz obrazowych, takich jak USG jamy brzusznej czy tomografia komputerowa.

Leczenie nagłego bólu brzucha zależy od jego podstawowej przyczyny. W przypadku każdego pacjenta można podać leki przeciwbólowe w celu złagodzenia objawów. Dodatkowo, konieczne może być zastosowanie antybiotyków lub innych działań mających na celu zwalczanie przyczyny (np. leczenie zawału serca manifestującego się jako ból w górnej części brzucha). Niektóre schorzenia, które objawiają się nagłym bólem brzucha, wymagają interwencji operacyjnej (np. tętniak aorty brzusznej, perforacja przewodu pokarmowego, czy ostre zapalenie wyrostka robaczkowego).

Silny ból brzucha zazwyczaj ustępuje po podaniu odpowiednich leków przeciwbólowych i rozkurczowych. Niemniej jednak konieczne jest skuteczne leczenie przyczyny tego dolegliwości. W większości przypadków właściwe leczenie prowadzi do wyleczenia pacjenta. Należy jednak pamiętać, że niektóre choroby manifestujące się silnym bólem brzucha są stanem zagrażającym życiu, takie jak tętniak aorty brzusznej czy zator tętnicy krezkowej.

Dalsze postępowanie zależy od przyczyny nagłego bólu brzucha. Niektórzy pacjenci mogą nie potrzebować dodatkowych badań i terapii (np. pojedynczy epizod ostrego zapalenia pęcherza moczowego u zdrowej kobiety). W większości przypadków konieczne będzie jednak regularne monitorowanie w gabinecie podstawowej opieki zdrowotnej lub w wyspecjalizowanych poradniach. Częstotliwość wizyt i badań kontrolnych jest ustalana indywidualnie przez lekarza prowadzącego.