- Co to jest rumień zakaźny i jakie są jego przyczyny?
- Jak często występuje rumień zakaźny?
- Jak się objawia rumień zakaźny?
- Co robić w razie wystąpienia objawów?
- Jak lekarz stawia diagnozę?
- Jakie są sposoby leczenia?
- Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?
- Co trzeba zrobić po zakończeniu leczenia?
- Co robić, aby uniknąć zachorowania?
Co to jest rumień zakaźny i jakie są jego przyczyny?
Choroba z wysypką, przenoszona drogą kropelkową, spowodowana zakażeniem parwowirusem B19, jest zaraźliwa dla dzieci i dorosłych. Zakażenie może wystąpić głównie od chorego dziecka lub osoby zakażonej, nawet bezobjawowo. Parwowirus B19 stanowi szczególne zagrożenie dla kobiet w ciąży, które mogą doświadczyć powikłań takich jak niedokrwistość u płodu czy poronienie, mimo braku objawów klinicznych zakażenia.
Jak często występuje rumień zakaźny?
Infekcja występuje często i często przebiega bez żadnych objawów. Objawy, takie jak charakterystyczna wysypka, są najczęstsze u młodszych dzieci. Czasami choroba może występować jako epidemia w przedszkolu lub szkole. U starszych pacjentów infekcja jest powszechna, ale może przebiegać z innymi objawami, bez charakterystycznej wysypki. Kontakt ciężarnej kobiety z dzieckiem chorym na rumień zakaźny może prowadzić do infekcji, która z kolei może skutkować poronieniem lub poważnymi komplikacjami u dziecka.
Jak się objawia rumień zakaźny?
1. Objawy rumienia zakaźnego pojawiają się nagle, zazwyczaj bez gorączki. Wysypka zaczyna się od twarzy, a następnie pojawia się na kończynach w charakterystycznym układzie girlandowatym.
2. Rumień zakaźny nie powoduje zmian na tułowiu, dłoniach i stopach ani na błonach śluzowych. Może wystąpić zapalenie drobnych stawów, zwłaszcza u starszych dzieci.
3. Choroba przeważnie ma łagodny przebieg, bez gorączki lub z niewielkim podgorączkiem, i trwa od 6 do 10 dni. Jednak mogą pojawić się powikłania, takie jak bóle i zapalenia stawów.
4. Zakażenie parwowirusem B19 może czasami prowadzić do przejściowego zmniejszenia stężenia hemoglobiny, nawet u osób zdrowych.
5. Możliwe powikłania to głównie problemy związane z układem stawowo-ruchowym oraz zmniejszenie stężenia hemoglobiny we krwi.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Konsultacja z lekarzem jest zalecana w celu odróżnienia od innych chorób. Brak leczenia przyczynowego. Podczas występowania wysypki, dziecko powinno być zwolnione z zajęć przedszkolnych lub szkolnych. Jeśli dziecko miało kontakt z kobietą w ciąży przed wystąpieniem wysypki, należy poinformować ją o diagnozie, ryzyku zakażenia i konieczności konsultacji lekarskiej. Dziecko z wysypką jest praktycznie niezaraźliwe! Kobieta w ciąży po kontakcie z chorym powinna skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę i ustalić dalsze postępowanie (badania USG).
Jak lekarz stawia diagnozę?
Na podstawie rozmowy dotyczącej kontaktu z osobami chorymi na rumień zakaźny (gdzie występuje duże ryzyko zarażenia w przedszkolach i innych miejscach), wyglądu oraz lokalizacji wysypki. Badania laboratoryjne, takie jak morfologia, OB, CRP, mają swoje ograniczenia w diagnozowaniu, ale pomagają wykluczyć powikłania. Kluczowe jest przeprowadzenie testu na obecność przeciwciał klasy IgM i IgG przeciwko wirusowi - jedyna skuteczna metoda potwierdzenia przyczyny zakażenia. U kobiet w ciąży pomocne może być przeprowadzenie badania USG.
Jakie są sposoby leczenia?
Nie ma możliwości leczenia przyczynowego. Zazwyczaj nie jest konieczne stosowanie leczenia objawowego. Leki przeciwalergiczne nie przynoszą ulgi. Kluczowe jest zrozumienie natury zakażenia, możliwych nawrotów wysypki po jej ustąpieniu oraz czynników sprzyjających jej nasileniu (np. przegrzanie). W przypadku zahamowania rozwoju krwinek czerwonych objawiającym się niedokrwistością konieczne może być przeprowadzenie diagnostyki szpitalnej. Jeśli dochodzi do zakażenia płodu, wykonanie transfuzji wymiennej może zmniejszyć skutki zakażenia. Zakażenie parwowirusem nie zwiększa ryzyka nadkażeń bakteryjnych, dlatego antybiotyki są nieskuteczne.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?
Choroba naturalnie ustępuje i pozostawia trwałą odporność. Zakaźność dla otoczenia jest największa przed wystąpieniem wysypki. U osób z prawidłową odpornością rokowanie jest korzystne w przypadku powikłań, a choroba nie powoduje długotrwałych skutków. Zapalenie stawów i niedokrwistość zazwyczaj są przejściowe i rzadko wymagają specjalistycznego leczenia.
Co trzeba zrobić po zakończeniu leczenia?
Po zaniku wysypki można wrócić do codziennych zajęć bez konieczności rekonwalescencji. Po ustaleniu diagnozy choroby zakaźnej w formie klasycznej, lekarz powinien ją odnotować w kartotece zdrowotnej.
Co robić, aby uniknąć zachorowania?
Nie istnieje szczepionka, która zapobiega zakażeniu wirusem B19. Ważne jest przestrzeganie zasad higieny ogólnej, choć nie można całkowicie uniknąć zakażenia.