Najnowsze wpisy
Bellergot
Uchyłki
Pimafucort Krem
Co to jest śpiączka i jaki jest mechanizm jej powstania?
Stan głębokiego zaburzenia świadomości, w którym pacjent nie reaguje na bodźce z zewnątrz, nazywamy śpiączką. Osoba pogrążona w tym stanie wydaje się spać, ale nie można jej obudzić.
Za utrzymanie stanu świadomości na odpowiednim poziomie odpowiadają skomplikowane struktury układu nerwowego, takie jak twór siatkowaty w pniu mózgu i rdzeniu przedłużonym. Uszkodzenie tej okolicy może prowadzić do zaburzeń świadomości.
Istnieje kilka innych stanów zaburzeń świadomości, takich jak majaczenie, senność patologiczna czy przymglenie, które różnią się stopniem nasilenia. Różnią się one od śpiączki podatnością na bodźce zewnętrzne, ponieważ pacjent pod ich wpływem może zostać wybudzony, co jest niemożliwe w przypadku śpiączki.
Jakie są najczęstsze przyczyny śpiączki?
Przyczyny stanu śpiączki mogą być podzielone na dwa rodzaje. Pierwszym z nich są bezpośrednie uszkodzenia tkanki mózgowej, takie jak urazy głowy, udar mózgu, nowotwory układu nerwowego czy zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych. Drugi rodzaj to zaburzenia ogólnoustrojowe, które mają pośredni wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. Mogą nimi być m.in. cukrzyca, niewydolność wątroby, niewydolność nerek, niedoczynność tarczycy, niedoczynność nadnerczy, zaburzenia rytmu serca oraz rzadkie choroby metaboliczne i zakaźne.
Do śpiączki może dojść również w wyniku zatrucia substancjami toksycznymi dla układu nerwowego, takimi jak leki uspokajające, narkotyki, leki psychotropowe, alkohol metylowy, metale ciężkie oraz tlenek węgla. Ponadto może być wynikiem nagłego zatrzymania akcji serca lub innych poważnych zdarzeń czy wypadków. Czasem stan przypominający śpiączkę może wystąpić u osób chorych psychicznie.
Co robić w razie wystąpienia śpiączki?
W przypadku wystąpienia nagłych zaburzeń świadomości konieczne jest natychmiastowe wezwanie karetki pogotowia ratunkowego. Diagnozę śpiączki może postawić wyłącznie lekarz po przeprowadzeniu badania neurologicznego. Dlatego w razie zobaczenia osoby tracącej przytomność, świadek powinien jak najszybciej zadzwonić po pomoc. Chwilowa utrata przytomności najczęściej wynika z przejściowego niedotlenienia mózgu i nie musi oznaczać śpiączki, jednak szybka reakcja obserwatorów może uratować życie nieprzytomnej osobie. Gdy chory nie reaguje na działania werbalne i dotyk, należy sprawdzić oddech. Każdy świadek może tego dokonać poprzez nasłuchiwanie i obserwację ruchów klatki piersiowej. W przypadku braku oddechu i reakcji, świadkowie powinni wezwać pomoc i rozpocząć resuscytację. Szczegółowe procedury działania w takiej sytuacji są omawiane na kursach pierwszej pomocy. Warto również sprawdzić, czy nieprzytomna osoba nosi przy sobie jakieś informacje o przewlekłej chorobie, takiej jak cukrzyca lub padaczka.
Co zrobi lekarz w przypadku podejrzenia śpiączki?
Osoba w stanie nieprzytomności wymaga pilnej interwencji medycznej, ponieważ każda chwila może mieć kluczowe znaczenie dla jej życia. Lekarz najpierw skupia się na podstawowych funkcjach życiowych pacjenta, takich jak oddychanie i praca serca. Następnie przeprowadza wywiad, dowiadując się o okolicznościach, objawach oraz ewentualnych przyczynach stanu pacjenta.
W zależności od sytuacji, lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak testy laboratoryjne krwi czy badania obrazowe mózgu. Pacjent w śpiączce jest pod stałą obserwacją specjalistów i najczęściej zostaje przyjęty na Oddział Intensywnej Opieki Medycznej.
