Urologia zajmuje się problemami związanymi z układem moczowo-płciowym, który odpowiada za usuwanie wody i zbędnych substancji z organizmu poprzez produkcję i wydalanie moczu. Podczas wizyty u urologa ważne jest przyniesienie spisu przyjmowanych leków oraz wyników badań krwi i moczu, jeśli zostały wykonane niedawno. Lekarz przeprowadza szczegółowe wywiady, które różnią się w zależności od zgłaszanych dolegliwości.

Dla pacjentów z trudnościami z oddawaniem moczu zaleca się prowadzenie dzienniczka mikcji, co może pomóc w postawieniu diagnozy. Dodatkowe badania wykonywane przez urologa to między innymi badanie palpacyjne, badanie krwi i moczu, USG dróg moczowych, badanie urodynamiczne, urografia oraz cytoskopia.

Specjalista z dziedziny urologii zajmuje się zdiagnozowaniem i leczeniem różnorodnych schorzeń związanych z układem moczowo-płciowym, do których najczęściej należą:

• zapalenie gruczołu krokowego (prostaty) - ostre lub przewlekłe
• zapalenie jądra
• nietrzymanie moczu
• nowotwory łagodne i złośliwe (np. rak prostaty, rak pęcherza moczowego)
• rozrost stercza (czyli rozrost gruczołu krokowego, prostaty)
• kamica nerkowa
• załupek
• zaburzenia erekcji

Mężczyźni powinni regularnie odwiedzać urologa po przekroczeniu 40. roku życia. Dzięki temu istnieje możliwość wczesnego wykrycia chorób, co zwiększa szanse na skuteczne leczenie.

Objawy, które mogą wskazywać na konieczność konsultacji urologicznej to między innymi:

• krwiomocz
• zaburzenia częstotliwości oddawania moczu (częstomocz, bezmocz)
• wydalanie zbyt dużych ilości moczu (wielomocz)
• uczucie parcia na pęcherz
• ból lub pieczenie podczas oddawania moczu
• ból w podbrzuszu lub okolicach narządów moczowo-płciowych
• ból w okolicy lędźwiowej kręgosłupa
• nietrzymanie moczu
• ból, zmiana w wyglądzie, obrzęk narządów płciowych (najczęściej jąder)
• zaburzenia erekcji

Zakres objawów i prowadzonych badań urologicznych u dzieci jest podobny do dorosłych. Podczas konsultacji z urologiem dziecięcym zbierany jest dokładny wywiad, rodzic powinien opisać objawy, leki, wyniki badań oraz kartę ciąży. Przed wizytą warto zmierzyć ilość płynów i moczu u dziecka.

Badanie u urologa dziecięcego może wywołać dyskomfort psychiczny, dlatego ważne jest odpowiednie przygotowanie dziecka. Badania obejmują oglądanie i ocenę narządów płciowych oraz podbrzusza. Dodatkowo może być wykonane USG układu moczowego oraz inne badania.

Najczęstsze zaburzenia leczone przez urologa dziecięcego to wady wrodzone układu moczowo-płciowego, stulejka, wnętrostwo, wodniak jądra i powrózka nasiennego. Moczenie nocne u dzieci jest objawem, który nie powinien być ignorowany, może być związane z różnymi przyczynami, nie tylko emocjonalnymi. Nieleczone moczenie nocne może prowadzić do poważnych zaburzeń, dlatego wskazane jest leczenie pod kontrolą nefrologa.

Wizyta u urologa refundowana przez NFZ wymaga posiadania skierowania. Może je wystawić lekarz POZ lub inny lekarz z umową NFZ.

Czas oczekiwania na konsultację urologiczną na NFZ różni się w zależności od regionu i konkretnej placówki, wynosi średnio od kilku tygodni do kilku miesięcy.

Według informacji Naczelnej Izby Lekarskiej, w Polsce pracuje 1447 urologów, z czego 76 specjalizuje się w urologii dziecięcej.

Konsultacja urologiczna w prywatnym gabinecie kosztuje około 150–250 zł za wizytę, a dodatkowo płatne są badania. Dostępność urologów przyjmujących pacjentów w prywatnych gabinetach jest wysoka, więc zazwyczaj nie trzeba długo czekać na wizytę.