Co to są wzdęcia?
Problemy z wzdęciami są trudne do zdefiniowania. Pacjenci najczęściej mówią o nich jako o powiększeniu obwodu brzucha, często myśląc, że wynika to z nadmiaru gazu w przewodzie pokarmowym. Czasami towarzyszy temu dyskomfort w jamie brzusznej.
Niemniej jednak wzdęcia są subiektywnym odczuciem, niepotwierdzonym obiektywnie w dokładnej ocenie ilości gazów w jelitach. Problemem jest tutaj zaburzenie czucia trzewnego i motoryki jelit, co jest częścią obrazu zespołu zaburzeń czynnościowych.
Zaburzenia czucia trzewnego można prostym językiem opisać jako odczuwanie dyskomfortu lub bólu w odpowiedzi na prawidłową ilość gazu w jelitach, która zdrowe osoby dobrze znoszą.
Z czym można pomylić wzdęcia?
Powiększenie obwodu brzucha, które pojawia się szybko po spożyciu posiłku, może być sygnałem wzdęcia. Zazwyczaj szybko ustępuje, a brzuch odzyskuje swoją normalną wielkość przed kolejnym posiłkiem. Ogólnie, znikają także dolegliwości, a waga pacjenta pozostaje stabilna. Jednakże, czasami pacjent może doświadczać długotrwałych wzdęć, które objawiają się stałym powiększonym obwodem brzucha. W niektórych przypadkach powiększenie brzucha może być wynikiem przyrostu masy ciała, wodobrzusza, najczęściej spowodowanego marskością wątroby lub nowotworami, powiększenia narządów jamy brzusznej, takich jak wątroba, śledziona czy nerki, lub pojawienia się guzów lub większych torbieli.
Aby potwierdzić podejrzenia, warto wykonać badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej.
Czy wzdęcia to objaw wymagający zbadania?
Podczas pierwszego spotkania z pacjentem doświadczającym wzdęć, dyskomfortu i/lub bólu brzucha, lekarz przeprowadza podstawowe badania laboratoryjne oraz badanie radiologiczne w celu wykluczenia chorób organicznych. Rak jelita grubego, który często występuje u osób starszych i w średnim wieku, może być przyczyną wzdęć i dyskomfortu. Natomiast u osób młodszych podobne objawy mogą wystąpić u pacjentów z nieswoistymi zapalnymi chorobami jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego i Crohna), a także w przypadku zespołu jelita drażliwego.