Co to jest i jakie są przyczyny barku zamrożonego?
Zespół zamrożonego barku to patologiczne schorzenie, które powoduje znaczne ograniczenie ruchomości stawu ramiennego z powodu stanu zapalnego błony maziowej, prowadzącego do jej skurczenia i czasem całkowitego unieruchomienia stawu.
Pomimo intensywnych badań, przyczyny barku zamrożonego nadal pozostają nieznane. Choroba częściej dotyka osób w wieku 40-50 lat, szczególnie kobiet, pacjentów z cukrzycą lub problemami hormonalnymi (np. chorobami tarczycy). Czasami choroba może pojawić się po urazie lub zabiegu chirurgicznym, choć w większości przypadków nie ma wyraźnego powodu. Brak również dowodów na związek choroby z aktywnością fizyczną.
Zamrożony bark - objawy
W początkowej fazie choroby pojawia się ból w okolicy barku, co prowadzi stopniowo do ograniczenia jego ruchomości – ten stan utrzymuje się przez kilka miesięcy. Po upływie od trzech do sześciu miesięcy, choroba przechodzi w kolejną fazę – ruchomość barku nadal jest istotnie ograniczona (bark jest "zamrożony"), ale dolegliwości bólowe zaczynają ustępować. W zależności od przypadku, bark może pozostać nieruchomy od pół roku do nawet dwóch–trzech lat, jednak w większości przypadków z czasem dochodzi do jego "rozmrożenia" i ruchomość stawu powraca.
W przypadku zauważenia początkowych objawów barku zamrożonego (ból, ograniczenie ruchomości), zaleca się skonsultowanie się z ortopedą w specjalistycznej poradni.
Zamrożony bark - rozpoznanie
Rozpoznanie zespół zamrożonego barku jest stwierdzane na podstawie wywiadu i badania pacjenta - charakterystyczny jest obraz kliniczny.
Diagnozę potwierdza się poprzez wykonanie podstawowych badań - RTG (głównie w celu wykluczenia innych patologii, takich jak złamania czy zwapnienia; RTG stawu barkowego jest z reguły prawidłowe) oraz USG stawu. Ponadto, badania te mają za zadanie wykluczyć inne schorzenia barku, które mogą być przyczyną bólu i ograniczenia ruchomości.
W niektórych sytuacjach, zwłaszcza gdy diagnoza jest niejasna lub gdy rozważane jest leczenie operacyjne, lekarz może zalecić wykonanie rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej, jednak nie są to standardowe procedury diagnostyczne w przypadku zespołu zamrożonego barku.
Zamrożony bark - metody leczenia
Ze względu na fakt, że większość przypadków choroby samoistnie ustępuje po jakimś czasie, pacjentom proponuje się głównie leczenie zachowawcze, które ma na celu zmniejszenie uciążliwości objawów – łagodzić ból i poprawiać ruchomość barku.
Wskazana jest rehabilitacja, w ramach której wykonywane są stopniowo mobilizujące staw ćwiczenia oraz wzmacniające mięśnie. Zalecane ćwiczenia opracowuje fizjoterapeuta. Postępowanie przeciwbólowe obejmuje leki doustne oraz zastrzyki miejscowe ze środkiem przeciwzapalnym.
Jeśli powyższe metody nie przynoszą ulgi w dolegliwościach, istnieje możliwość leczenia operacyjnego. Operacja polega na uwolnieniu przykurczonej torebki stawowej, często przeprowadza się ją metodą artroskopową – z małych nacięć. Może ona przynieść korzyść określonej grupie pacjentów (częściej osobom młodym i aktywnym fizycznie), redukując ból i poprawiając ruchomość stawu. Należy jednak pamiętać o tym, że jest to inwazyjna metoda leczenia, która niesie ryzyko operacyjne. Dlatego decyzję o podjęciu takiego postępowania w przypadku choroby, która zazwyczaj ustępuje sama, należy podejmować bardzo ostrożnie.
Zamrożony bark - rokowanie
Rokowanie w przypadku barku zesztywniałego co do wyleczenia jest bardzo pozytywne - w większości przypadków choroba całkowicie ustępuje w ciągu 12-24 miesięcy bez powikłań.
Jednakże, objawy mogą być bardzo dokuczliwe i znacząco utrudniać codzienne funkcjonowanie, wykonywanie pracy zawodowej, aktywność fizyczną itp.
Fizjoterapia, leczenie przeciwzapalne i przeciwbólowe oraz interwencje chirurgiczne (w odpowiednich przypadkach) mogą efektywnie łagodzić objawy podczas trwania choroby.
Co zrobić, żeby uniknąć wystąpienia barku zamrożonego?
Przyczyna choroby jest nieznana, dlatego nie ma konkretnych metod zapobiegania jej.
Zamrożony bark - domowe sposoby
Nie ma domowych sposobów na leczenie barku zamrożonego. Zaleca się konsultację z lekarzem oraz fizjoterapeutą w celu odpowiedniego postępowania.