Zapalenie przedsionka to stan zapalny dotyczący ucha wewnętrznego. Zazwyczaj spowodowane jest przez wirusy, rzadziej mogą być odpowiedzialne za nie bakterie. Często jest to skutek przewlekłego zapalenia ucha środkowego.

Zapalenie błędnika zazwyczaj zaczyna się nagle i charakteryzuje się zawrotami głowy, zaburzeniami równowagi, nudnościami, wymiotami i oczopląsem – czyli niekontrolowanymi drgającymi ruchami gałek ocznych.

Objawy zapalenia błędnika mogą nie obejmować bólu ani ogólnych objawów infekcji. Wzrost temperatury ciała zwykle wskazuje na rozprzestrzenienie się zapalenia do czaszki. W przypadku zapalenia ropnego może dojść do całkowitej głuchoty i uszkodzenia czynności przedsionka. W zapaleniu tympanogennym, gdy infekcja przechodzi z ucha środkowego, zapalenie błędnika jest jednostronne. W przypadku innych mechanizmów zakażenia (np. zapalenie meningogenne, krwiopochodne) zapalenie błędnika jest obustronne.

Czasami zapalenie błędnika może zaczynać się łagodnie, z objawami stopniowo narastającymi lub utrzymującymi się na stałym poziomie.

Zapalenie błędnika zazwyczaj powoduje nasilone objawy przez kilka dni, które później ustępują. Jednakże czasami zapalenie może trwać nawet kilka tygodni.

Osoby z zapaleniem ucha środkowego, które nagle odczuwają zawroty głowy, nudności i oczopląs, powinny natychmiast udać się na SOR. Taki rozwój sytuacji może wskazywać na zapalenie błędnika i wymaga natychmiastowej diagnostyki oraz podjęcia odpowiedniego leczenia. Warto zauważyć, że zapalenie błędnika to tylko jedna z potencjalnych przyczyn nagłych zawrotów głowy, oczopląsu i nudności, dlatego istotne jest wykluczenie innych możliwych przyczyn.

Przydatne informacje do ustalenia właściwej diagnozy obejmują wywiad, badanie otolaryngologiczne, testy słuchowe, badanie neurologiczne. W niektórych sytuacjach pomocna może być również diagnostyka obrazowa, takie jak rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa.

Chociaż symptomy zapalenia błędnika mogą być bardzo uciążliwe, zazwyczaj choroba ustępuje bez pozostawienia trwałych śladów. Z reguły objawy zaczynają ustępować po kilku dniach.

Zapalenie błędnika o łagodnym przebiegu można leczyć ambulatoryjnie. W przypadku ciężkiego zapalenia konieczne jest leczenie szpitalne. Sposób postępowania zależy od czynnika wywołującego chorobę. W przypadku zapalenia bakteryjnego konieczne jest stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania. Czasami konieczne jest również leczenie chirurgiczne w celu usunięcia martwiczej tkanki z ucha środkowego. Dodatkowo, ważne jest leczenie objawowe, takie jak przeciwwymiotne. W przypadku autoimmunologicznego zapalenia błędnika stosuje się kortykosteroidy.

Jeśli objawy nie ustępują po kilku tygodniach i pacjent nadal ma problemy z równowagą i zawrotami głowy, może być konieczna rehabilitacja.

Z perspektywy rokowanie zależy od rodzaju zapalenia błędnika. W przypadku zapalenia surowiczego prognoza jest korzystna, zazwyczaj ustępuje w ciągu kilku dni lub tygodni bez pozostawiania żadnych powikłań. Natomiast zapalenie ropne częściej wiąże się z występowaniem powikłań, takich jak głuchota, całkowite uszkodzenie błędnika, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, czy też ropnie mózgu. Najczęstsze powikłania związane są z opóźnieniem w rozpoczęciu odpowiedniego leczenia.