- Co zawiera i jak działa Methotrexat-Ebewe - tabletki?
- Kiedy stosować Methotrexat-Ebewe - tabletki?
- Kiedy nie stosować preparatu Methotrexat-Ebewe - tabletki?
- Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując Methotrexat-Ebewe- tabletki?
- Dawkowanie preparatu Methotrexat-Ebewe - tabletki
- Czy można stosować Methotrexat-Ebewe - tabletki w okresie ciąży ikarmienia piersią?
- Czy mogę stosować równolegle inne preparaty?
- Jakie działania niepożądane mogą wystąpić przy stosowaniu Methotrexat-Ebewe- tabletki?
Co zawiera i jak działa Methotrexat-Ebewe - tabletki?
Substancją czynną preparatu jest metotreksat, pochodna kwasu foliowego. Dzięki swojemu podobieństwu chemicznemu z kwasem foliowym, metotreksat blokuje enzymy niezbędne do przemian metabolicznych, co prowadzi do zaburzenia syntezy DNA, RNA i białek oraz zahamowania podziałów komórkowych.
Jest stosowany w leczeniu nowotworów oraz niektórych chorób takich jak łuszczyca czy choroby autoimmunologiczne.
Kiedy stosować Methotrexat-Ebewe - tabletki?
Lek ten jest zalecany w terapii:
• rozległej, ciężkiej, opornej na leczenie łuszczycy, w tym łuszczycowego zapalenia stawów
• chorób autoimmunologicznych takich jak reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
• powiązanych nowotworów złośliwych i ostrej białaczki, gdy istnieją wskazania do leczenia doustnego.
Kiedy nie stosować preparatu Methotrexat-Ebewe - tabletki?
Niestety, nawet jeśli istnieją wskazania do stosowania preparatu, nie zawsze można go stosować. Nie wolno go stosować w przypadku uczulenia na którekolwiek ze składników preparatu.
Nie zaleca się stosowania w przypadku:
• ciężkich zakażeń
• zapalenia błony śluzowej jamy ustnej, owrzodzeń przewodu pokarmowego
• ciężkich zaburzeń czynności wątroby
• ciężkich zaburzeń czynności nerek (klirens kreatyniny mniejszy niż 30 ml/min) w przypadku stosowania małych dawek metotreksatu (mniejszych niż 100 mg/m2 powierzchni ciała)
• zaburzeń czynności szpiku kostnego (np. po wcześniejszej radioterapii lub chemioterpii)
• niedoborów odporności
• nadużywania alkoholu
• poalkoholowego uszkodzenia wątroby lub innych przewlekłych chorób wątroby
• zmian w obrazie krwi
• świeżych ran chirurgicznych.
Stosowanie preparatu jest przeciwwskazane w ciąży i w okresie karmienia piersią.
Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując Methotrexat-Ebewe- tabletki?
Niektóre schorzenia oraz pewne warunki mogą bywać przeciwwskazaniem do przyjmowania lub wskazaniem do zmiany dawkowania preparatu. W niektórych sytuacjach możne być niezbędne przeprowadzenie określonych badań kontrolnych. Leczenie winno być prowadzone wyłącznie pod nadzorem specjalisty posiadającego doświadczenie w stosowaniu chemioterapii onkologicznej oraz terapii immunosupresyjnej. W związku z ryzykiem wystąpienia ciężkich działań toksycznych, które mogą prowadzić do śmierci, pacjent powinien być ściśle monitorowany i regularnie poddawany badaniom laboratoryjnym, aby ewentualne objawy toksyczności zostały wczesnej wykryte. W przypadku pojawienia się takich objawów, konieczna jest natychmiastowa konsultacja z lekarzem.
Nie wszystkie skutki uboczne są odwracalne po zaprzestaniu stosowania metotreksatu. W trakcie leczenia zaleca się kontrolować stężenie metotreksatu we krwi. W przypadku patologicznej gromadzenia się płynu w jamach organizmu, takich jak wysięk opłucnowy lub wodobrzusze, wydalanie leku może być spowolnione; jeśli to możliwe, zaleca się pozbycie się płynu (drenaż, punkcja) przed rozpoczęciem terapii metotreksatem. Metotreksat ma potencjalnie toksyczne działanie na przewód pokarmowy. Jednym z pierwszych objawów jest zazwyczaj wrzodziejące zapalenie błony śluzowej jamy ustnej; mogą także występować biegunki, krwawe wymioty, czarne zabarwienie stolca lub obecność krwi w kale, co stanowi sygnał do przerwania leczenia. Kontynuowanie terapii może prowadzić do poważnego zapalenia jelit, perforacji jelit i zgonu. Stosowanie metotreksatu niesie ze sobą ryzyko hamowania czynności szpiku kostnego i wystąpienia niedokrwistości, małopłytkowości oraz innych zaburzeń hematologicznych. W przypadku pojawienia się objawów, takich jak ból gardła, gorączka, owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej, objawy przypominające grypę, silne zmęczenie, krwawienie z nosa lub z innych miejsc w ciele, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem. Mogą one świadczyć o poważnych zaburzeniach hematologicznych. Konieczne jest szczególne monitorowanie wszelkich objawów toksyczności leku na wątrobę, ponieważ metotreksat może powodować ostre zapalenie lub marskość wątroby. Wczesna identyfikacja działań toksycznych pozwala na zminimalizowanie ich skutków. Zaleca się unikanie równoległego stosowania innych leków toksycznych dla wątroby oraz unikanie spożywania alkoholu w trakcie terapii. Metotreksat może aktywować wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C, prowadząc do zaostrzeń, a nawet zgonu. Niekiedy zaostrzenie może wystąpić nawet po zaprzestaniu stosowania metotreksatu. Należy zachować ostrożność w przypadku zakażeń przewlekłych, takich jak półpasiec czy gruźlica, ponieważ choroba może ulec zaostrzeniu. Przy cukrzycy typu 1 stosowanie metotreksatu może wiązać się z ryzykiem wystąpienia marskości wątroby bez wcześniejszego wzrostu aktywności enzymów wątrobowych; konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności. Metotreksat jest przede wszystkim wydalany z organizmu przez nerki. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek występuje spowolnione wydalanie leku i zwiększone ryzyko działań niepożądanych. Należy zachować szczególną ostrożność u osób w podeszłym wieku i innych pacjentów z zaburzeniami nerek.
Może być konieczne dostosowanie dawkowania. W przypadku istnienia czynników ryzyka (w tym niewydolności nerek), nie zaleca się jednoczesnego stosowania metotreksatu i niesterydowych leków przeciwzapalnych. Metotreksat może pogarszać funkcjonowanie nerek i prowadzić do ostrej niewydolności nerek. W przypadku zwiększenia stężenia metotreksatu we krwi na skutek odwodnienia, leczenie metotreksatem powinno być wstrzymane do czasu ustąpienia objawów. Duże dawki metotreksatu przyjmowane razem z folinianem wapnia mogą zwiększyć ryzyko przewlekłej leukoencefalopatii. Metotreksat stosowany z innymi lekami immunosupresyjnymi może prowadzić do postępującej wieloogniskowej leukoencefalopatii, co może skończyć się zgonem. Wszelkie nowe objawy neurologiczne należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem. U pacjentów z zaburzeniami czynności płuc należy zachować szczególną ostrożność, ponieważ powikłania płucne mogą być groźne i prowadzić do zgonu. W przypadku podejrzenia powikłań leczenie metotreksatem należy przerwać i przeprowadzić dodatkowe badania diagnostyczne. Stosowanie metotreksatu w leczeniu chorób reumatologicznych może zwiększać ryzyko krwawie....
Dawkowanie preparatu Methotrexat-Ebewe - tabletki
Preparat występuje w postaci tabletek przeznaczonych do zażywania doustnego. Ważne jest, aby nie przekraczać zalecanych dawek, ponieważ może to zaszkodzić zdrowiu. W przypadku wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem.
Metotrexat powinien być stosowany wyłącznie pod kontrolą lekarza z doświadczeniem w jego stosowaniu. Dawkowanie zostanie dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta, w zależności od stanu klinicznego i efektów leczenia.
W przypadku ogólnoustrojowej i lekoopornej łuszczycy, łuszczycowego zapalenia stawów i innych chorób autoimmunologicznych, zalecana dawka początkowa wynosi 2,5-5 mg na tydzień, z możliwością zwiększenia do 7,5-25 mg na tydzień. Zazwyczaj stosowana dawka wynosi 10-25 mg na tydzień, przyjmowana jednorazowo na czczo przed posiłkiem.
Ważne jest, aby pamiętać, że metotreksat stosowany w tych wskazaniach jest przyjmowany raz w tygodniu. Codzienne zażywanie leku w dawce tygodniowej może prowadzić do poważnych skutków ubocznych, włącznie z zgonem. Lekarz określi dzień przyjmowania leku na recepcie.
W przypadku nowotworów złośliwych i ostrych białaczek istnieje wiele schematów dawkowania metotreksatu, które lekarz dostosuje do konkretnego przypadku. Postać doustna leku zazwyczaj jest uzupełnieniem leczenia pozajelitowego.
Sposób podawania:
Tabletkę należy zażyć na czczo, popijając niewielką ilością wody.
Czy można stosować Methotrexat-Ebewe - tabletki w okresie ciąży ikarmienia piersią?
Nie należy stosować żadnego leku w ciąży bez konsultacji lekarskiej!
Zanim zdecydujesz się na jakikolwiek lek podczas ciąży lub karmienia piersią, skonsultuj się z lekarzem, aby omówić potencjalne zagrożenia i korzyści związane z jego stosowaniem. Jeśli jesteś w ciąży lub planujesz zajście w ciążę, poinformuj lekarza o tym, który przepisał ten lek.
Metotreksat jest przeciwwskazany w ciąży i podczas karmienia piersią.
Metotreksat u ludzi wykazuje działanie teratogenne i może być toksyczny dla płodu. Kobiety w wieku rozrodczym nie powinny zajść w ciążę, a mężczyźni nie powinni próbować poczęcia dziecka. Obydwie grupy powinny skonsultować się z lekarzem w celu uzyskania skutecznej metody antykoncepcji w trakcie terapii oraz przynajmniej przez 6 miesięcy po zaprzestaniu leczenia (6 miesięcy dla kobiet, 3 miesiące dla mężczyzn).
Przed zastosowaniem metotreksatu należy upewnić się, że kobieta nie jest w ciąży.
Mężczyźni leczeni metotreksatem nie powinni próbować poczęcia dziecka w trakcie leczenia oraz przez co najmniej 3 miesiące po jego zakończeniu. Ci mężczyźni, którzy planują w przyszłości być ojcami, powinni porozmawiać z lekarzem na temat możliwości pobrania i przechowania nasienia przed rozpoczęciem leczenia.
Leczenie metotreksatem może prowadzić do zaburzeń płodności zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, które zazwyczaj ustępują po zakończeniu terapii.
Czy mogę stosować równolegle inne preparaty?
Należy skonsultować się z lekarzem w przypadku zażywania innych leków, nawet bez recepty. Podtlenek azotu może zwiększyć toksyczność metotreksatu poprzez wpływ na metabolizm folianów, dlatego należy unikać jednoczesnego stosowania obu substancji. Asparaginaza, stosowana w leczeniu białaczek, działa przeciwnie do metotreksatu. Kolestyramina może zwiększyć eliminację metotreksatu z organizmu. Koncentrat erytrocytów może zwiększyć ekspozycję na metotreksat i zwiększyć ryzyko działań toksycznych.
Należy unikać spożywania alkoholu podczas leczenia metotreksatem. Kortykosteroidy u pacjentów przyjmujących metotreksat mogą rzadko wywołać rozsianą postać półpaśca. Leflunomid stosowany z metotreksatem może zwiększyć ryzyko pancytopenii. Metotreksat może wpływać na stężenie merkaptopuryny w organizmie. Niesteroidowe leki przeciwzapalne mogą zwiększyć toksyczność metotreksatu, dlatego należy ich używać ostrożnie. Interakcje metotreksatu z innymi lekami nie są w pełni poznane, dlatego należy być ostrożnym przy ich łączeniu. Metotreksat może zmniejszać klirens teofiliny, dlatego należy kontrolować jej stężenie.
Leki wypierające metotreksat z białkami osocza mogą zwiększyć jego toksyczność. Triamteren, stosowany z metotreksatem, może wpływać na szpik kostny i stężenie folianów. Należy unikać stosowania metotreksatu z lekami działającymi toksycznie na nerki. W trakcie przyjmowania metotreksatu nie zaleca się szczepień z żywymi drobnoustrojami ze względu na ryzyko uogólnionej choroby poszczepiennej. Odpowiedź na inne szczepienia moze być osłabiona w czasie leczenia metotreksatem.
Jakie działania niepożądane mogą wystąpić przy stosowaniu Methotrexat-Ebewe- tabletki?
Methotrexat-Ebewe, podobnie jak wszystkie leki, może wywołać niepożądane skutki uboczne, chociaż nie występują one u każdego pacjenta stosującego ten preparat. Należy pamiętać, że korzyści wynikające z terapii lekiem zwykle przewyższają szkody związane z wystąpieniem działań niepożądanych.
Bardzo często można zaobserwować: obniżoną odporność na infekcje, zapalenie gardła, leukopenię, małopłytkowość, bóle głowy, kaszel, utratę apetytu, biegunkę, nudności, wymioty, bóle brzucha, wrzodziejące zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, podwyższone aktywność enzymów wątrobowych i fosfatazy alkalicznej, podwyższone stężenie bilirubiny, zmniejszony klirens kreatyniny, łysienie, zmęczenie, osłabienie, złe samopoczucie.
Często obserwuje się: półpasiec, pancytopenię, zahamowanie czynności szpiku kostnego, niedokrwistość, agranulocytozę, senność, zapalenie spojówek, powikłania płucne związane z zapaleniem śródmiąższowym, które mogą prowadzić do śmierci, ostry obrzęk płuc, wysypkę, rumień, świąd, owrzodzenia skóry, nadwrażliwość na światło.
Niezbyt często mogą wystąpić: zakażenia oportunistyczne, chłoniak złośliwy, immunosupresja, cukrzyca, depresja, niedowład połowiczny, stany splątania, zapalenie naczyń, alergiczne zapalenie naczyń, zwłóknienie płuc, wysięk płucny, owrzodzenie błony śluzowej żołądka i jelit, krwotoki z przewodu pokarmowego, zapalenie trzustki, toksyczność wątroby, zmiany pigmentacji skóry, zaburzenia gojenia się ran, nasilenie i bolesność zmian łuszczycowych, guzki skórne związane ze stosowaniem metotreksatu, wykwity skórne podobne do opryszczki, zespół Stevensa i Johnsona, martwica toksyczna rozpływna naskórka, reakcje alergiczne i nadwrażliwości, wstrząs anafilaktyczny, bóle mięśni, bóle stawów, gorączka, osteoporoza, zapalenie i owrzodzenia błony śluzowej pochwy, zaburzenia czynności nerek.
Rzadko występują: posocznica, niedokrwistość megaloblastyczna, zmiany nastroju, zaburzenia funkcji poznawczych, zaburzenia mowy, leukoencefalopatia, zaburzenia widzenia, zakrzepica naczyń siatkówki, niedociśnienie tętnicze, zdarzenia zakrzepowo-zatorowe, zapalenie jelit, zapalenie dziąseł, smoliste stolce, ostre zapalenie wątroby, trądzik, wybroczyny, rumień wielopostaciowy, zmiany pigmentacji paznokci, zwiększone stężenie mocznika i kreatyniny, hiperurykemia, zaburzenia płodności, oligospermia, zaburzenia miesiączkowania, brak miesiączki.
Bardzo rzadko mogą wystąpić: zapalenie wątroby przez wirusa opryszczki zwykłej, zakażenia wywołane przez wirus cytomegalii, kryptokokoza, histoplazmoza, niedokrwistość aplastyczna, eozynofilia, neutropenia, limfadenopatia, zaburzenia limfoproliferacyjne, hipogammaglobulinemia, miastenia, bóle kończyn, zaburzenia smaku, jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, parestezje, niedoczulica, obrzęk okołooczodołowy, zapalenia brzegów powiek, światłowstręt, przemijająca ślepota, utrata wzroku, zapalenie osierdzia, wysięk osierdziowy, astma oskrzelowa, przewlekła obturacyjna choroba płuc, krwawe wymioty, czyraczność, teleangiektazje, ostra zanokcica, krwiomocz, białkomocz, niepłodność, zaburzenia spermatogenezy, utrata libido, impotencja, ginekomastia.
Częstość nieznana objawia się: reaktywacją WZW typu B, zaostrzeniem WZW typu C, rakiem skóry, napadami drgawek, neurotoksycznością, zapaleniem pajęczynówki, paraplegią, osłupieniem, ataksją, otępieniem, zwiększeniem ciśnienia śródczaszkowego, encefalopatią, retinopatią, krwawieniem pęcherzykowym, bólami w klatce piersiowej, niedotlenieniem, niezakaźnym zapaleniem otrzewnej, perforacją jelit, reakcją polekową z eozynofilią i objawami układowymi, złuszczającym zapaleniem skóry, martwicą kości, martwicą kości szczęki, drżeniami, obrzękiem.