jest bakterią beztlenową, która może powodować zapalenie jelita grubego w odpowiednich warunkach. Zakażenie przenosi się głównie drogą pokarmową i dotyczy przede wszystkim osób starszych przebywających w placówkach medycznych.

Infekcja przez (dawniej znana jako ) objawia się biegunką o różnym nasileniu.

Rzekomobłoniaste zapalenie jelit (RZJ) jest ciężką postacią zakażenia , charakteryzującą się obecnością szarych tarczek (tzw. błony rzekome) na błonie śluzowej jelita grubego.

Przyczyną choroby są toksyny A i B wydzielane przez , które rozmnażają się w jelicie z powodu zaburzenia równowagi flory bakteryjnej, najczęściej w wyniku stosowania antybiotyków o szerokim spektrum działania.

Główne czynniki ryzyka zakażenia to między innymi aktualne lub niedawne stosowanie antybiotyków, długotrwała hospitalizacja, wiek, obecność poważnych współistniejących chorób, stosowanie leków hamujących kwas solny żołądka, zabiegi chirurgiczne w jamie brzusznej oraz używanie zgłębnika nosowo-żołądkowego.

Ryzyko zakażenia jest największe podczas stosowania antybiotyków, a maleje stopniowo po zakończeniu terapii. U większości chorych objawy pojawiają się w pierwszym tygodniu przyjmowania antybiotyków.

występuje w glebie oraz w środowisku zewnętrznym, zwłaszcza w placówkach medycznych, takich jak szpitale, domy opieki długoterminowej oraz żłobki. Może również przebywać u nosicieli, czyli osób zakażonych, ale niewydających żadnych objawów choroby. Szacuje się, że od 2 do 4% dorosłych oraz aż do 50% noworodków i niemowląt może być nosicielami . Zakażenie następuje drogą pokarmową poprzez spożycie spora tej bakterii przy niewystarczających standardach higieny.

Okres inkubacji choroby wynosi zwykle od 2 do 3 dni, ale może być również dłuższy, wynoszący ponad 7 dni. Chorzy pacjenci mogą zarażać innych przez cały okres trwania choroby oraz podczas wydalania bakterii w stolcu, nawet jeśli nie wykazują żadnych widocznych objawów (nosicielstwo).

W roku 2020 w Polsce odnotowano 10 047 przypadków zakażeń spowodowanych przez (współczynnik zachorowań 26,2/100 000).

Głównym symptomem jest biegunka o różnym nasileniu, od sporadycznych luźnych stolców do 30 wodnistych wypróżnień dziennie. Rzadko można zauważyć obecność krwi w kale.

Oprócz tego mogą pojawić się bóle brzucha i gorączka. W bardziej zaawansowanych przypadkach mogą wystąpić odwodnienie, wstrząs, oraz obrzęki.

U wielu pacjentów przebieg zapalenia jelit po antybiotykoterapii jest łagodny, z samoistnym ustąpieniem biegunki w ciągu 5-10 dni po zakończeniu leczenia antybiotykami odpowiedzialnymi za rozwój infekcji. Nawroty zapalenia występują u 20-25% chorych.

W najcięższych przypadkach może wystąpić gwałtowny przebieg choroby z wstrząsem, niedrożnością jelit i rozdęciem okrężnicy. Malejąca liczba wypróżnień przy narastającym wzdęciu i bólu brzucha mogą wskazywać na zagrożenie życia.

Jeśli pojawią się symptomy, należy udać się do lekarza.

Najważniejszym potwierdzeniem zakażenia są badania kału w celu wykrycia tych bakterii i ich toksyn, które mogą uszkadzać jelito grube. W niektórych przypadkach konieczne jest również przeprowadzenie kolonoskopii z pobraniem wycinków do badania pod mikroskopem.

Dodatkowo lekarz może zlecić badania krwi (morfologię, elektrolity, albuminy) oraz czasem zdjęcia rentgenowskie jamy brzusznej, które mogą pomóc w diagnozie ostrego rozedmy okrężnicy, będącej powikłaniem zakażenia .

Przeważnie istnieje możliwość całkowitego wyleczenia. Nawet w przypadku ponownego wystąpienia, leczenie może być skuteczne.

Nie ma konkretnej metody zapobiegania zakażeniu . Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania, zaleca się:

1. Ograniczenie stosowania antybiotyków do niezbędnego minimum
2. Regularne mycie rąk i stosowanie jednorazowych rękawic przez personel medyczny i opiekunów pacjentów, zwłaszcza w placówkach zdrowia i domach opieki
3. Izolacja chorych zakażonych bakterią .

Zaatakowanie organizmu przez bakterię może prowadzić do poważnego zapalenia jelita grubego, co może zagrażać życiu ze względu na obrzęk i zablokowanie jelit. Grupa najbardziej narażonych obejmuje starsze osoby, pacjentów leżących w łóżku oraz chorych przyjmujących leki osłabiające system immunologiczny i przeciwnowotworowe.

Kolonoskopia nie jest wykorzystywana do diagnozowania zakażenia bakterią i nie jest standardowo wykonywana u pacjentów z podejrzeniem infekcji.

Tak, bakterie przenoszą się między ludźmi, a także poprzez przedmioty z otoczenia chorego, w tym w postaci przetrwalnikowej. Aby zapobiec zakażeniu, należy stosować rękawiczki i regularnie myć ręce po kontakcie z chorym. Wszelkie przedmioty powinny być dezynfekowane za pomocą środków zawierających chlor.