Clostridioides difficile jest bakterią beztlenową, która może wywołać zapalenie jelita grubego w odpowiednich warunkach. Zakażenie to jest szerzone drogą pokarmową i dotyczy głównie osób starszych, przebywających w szpitalach i domach opieki. Objawy zakażenia Clostridioides difficile obejmują biegunkę o różnym nasileniu. Rzekomobłoniaste zapalenie jelit, jako ciężka forma infekcji, charakteryzuje się obecnością szarożółtych tarczek na błonie śluzowej jelita grubego.

Toksyny A i B produkowane przez Clostridioides difficile są główną przyczyną tej choroby, która rozwija się w wyniku zaburzenia równowagi flory bakteryjnej, przede wszystkim wskutek stosowania antybiotyków o szerokim spektrum działania. Główne czynniki ryzyka zakażenia Clostridioides difficile to terapia antybiotykowa, hospitalizacja, wiek, choroby współistniejące, leki zmniejszające wydzielanie kwasu solnego, zabiegi chirurgiczne w jamie brzusznej oraz utrzymywanie zgłębnika nosowo-żołądkowego. Największe ryzyko zakażenia występuje w czasie antybiotykoterapii i stopniowo maleje po jej zakończeniu.

znajduje się w glebie i środowisku zewnętrznym, szczególnie w szpitalach, domach opieki długoterminowej i żłobkach, oraz u nosicieli - osób zakażonych, ale nie wykazujących objawów choroby (2-4% dorosłych, częściej osoby starsze; aż do 50% noworodków i niemowląt) oraz chorych. Infekcja następuje drogą pokarmową poprzez przełknięcie spor przy niewystarczającej higienie.

Okres inkubacji wynosi 2-3 dni, ale może być dłuższy (>7 dni). Chory może zarażać inne osoby zarówno podczas trwania choroby, jak i podczas bezobjawowego wydalania w kale (nosicielstwo).

W 2020 roku w Polsce zanotowano 10 047 przypadków zakażeń spowodowanych przez bakterię Clostridium difficile (wskaźnik zachorowalności wyniósł 26,2/100 000).

Głównym symptomem jest biegunka o zróżnicowanym nasileniu, od pojedynczych luźnych stolców do 30 wodnistych wypróżnień na dobę. Niekiedy występuje obecność krwi w kale.

Ponadto objawiają się ból brzucha oraz gorączka. W przypadkach cięższych mogą pojawić się odwodnienie, wstrząs, oraz obrzęki.

U wielu pacjentów przebieg poantybiotykowego zapalenia jelit jest łagodny, z samoistnym ustąpieniem biegunki w ciągu 5-10 dni po zakończeniu antybiotykoterapii odpowiedzialnej za rozwój infekcji. U 20-25% chorych mogą pojawić się nawroty zapalenia.

W najcięższych przypadkach może wystąpić dramatyczny przebieg z wstrząsem, niedrożnością jelit oraz rozdęciem okrężnicy. Może to sygnalizować zmniejszającą się liczbę wypróżnień przy narastającym wzdęciu i bólu brzucha. Takie objawy nawet mogą stanowić zagrożenie dla życia.

Jeśli pojawią się symptomy, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

Podstawowymi testami potwierdzającymi infekcję są badania kału w celu wykrycia obecności tych bakterii i ich toksyn (substancji produkowanych przez bakterie, szkodliwych dla jelita grubego). W niektórych przypadkach można przeprowadzić kolonoskopię w celu pobrania fragmentów jelita grubego do badania mikroskopowego.

Dodatkowo lekarz może zalecić badania laboratoryjne krwi (morfologię, elektrolity, albuminy), a czasem również przeglądowe zdjęcia rentgenowskie jamy brzusznej, które są pomocne w diagnostyce ostrego rozdęcia okrężnicy, będącego powikłaniem zakażenia .

Leczenie zależy od nasilenia choroby.

W łagodnych przypadkach lekarz może zalecić zaprzestanie przyjmowania antybiotyku, który jest podejrzaną przyczyną choroby. Jeśli konieczne jest leczenie pierwotnego zakażenia (przyczynią zastosowania antybiotyku), można zmienić lek na inny skuteczny, który wiąże się z mniejszym ryzykiem wystąpienia rzekomobłoniastego zapalenia jelit.

W przypadku ciężkich postaci konieczna jest hospitalizacja. Terapia obejmuje stosowanie antybiotyków oraz korektę zaburzeń spowodowanych przez zakażenie (np. zaburzenia elektrolitowe).

U pacjentów z rozszerzeniem jelita grubego i niedrożnością konieczne jest zabieg chirurgiczny.

W większości sytuacji możliwe jest całkowite wyleczenie. Nawet w przypadku powtórzenia choroby istnieje szansa na skuteczne leczenie.

Nie istnieje konkretna metoda zapobiegania zakażeniu . Sposoby zmniejszające ryzyko zachorowania obejmują:

1. Ograniczenie zbędnych antybiotyków
2. Regularne mycie rąk i używanie jednorazowych rękawiczek przez personel medyczny i personel opiekuńczy w placówkach opieki długoterminowej
3. Izolacja zakażonych pacjentów .

Infekcja bakterią może spowodować poważne zapalenie okrężnicy, które może być potencjalnie śmiertelne z powodu rozdęcia jelita i niedrożności. Największe ryzyko występuje u osób starszych, które są unieruchomione, oraz u pacjentów przyjmujących leki immunosupresyjne i przeciwnowotworowe.

Najnowsze studia sugerują, że rzeczywiście tak jest.

Kolonoskopia nie jest używana do diagnozowania infekcji i nie jest standardowo wykonywana u pacjentów podejrzewanych o zakażenie.

Tak, bakterie przenoszą się między ludźmi, a także poprzez przedmioty z otoczenia chorego w postaci przetrwalnikowej. Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zakażeniom jest noszenie rękawic i regularne mycie rąk po kontakcie z chorym. Przedmioty powinny być dezynfekowane za pomocą środków zawierających chlor.