Układ wydalniczy składa się z nerek, moczowodów, pęcherza moczowego oraz cewki moczowej. Nerki mają fasolowaty kształt i osiągają wielkość około 10–12 cm. Znajdują się z tyłu tułowia, po obu stronach kręgosłupa, poniżej dolnej krawędzi żeber.

Ból w okolicy dolnej części pleców może mieć różnorodne przyczyny. Jedną z nich są schorzenia nerek, takie jak kamica moczowa, zapalenie nerek, infekcje układu moczowego z zajęciem nerek, torbiele nerek oraz nowotwory nerki.

Charakterystycznym dolegliwością dotyczącą nerek jest ból nerkowy. To zazwyczaj intensywny ból po jednej stronie, często promieniujący do pachwiny po tej samej stronie. Ból jest ostry, czasem skurczowy – wzrasta i maleje. Ból nerkowy jest symptomem kamicy nerkowej.

Ból spowodowany innymi schorzeniami nerek, czyli związany z infekcją, zapaleniem nerek lub zmianami w nerkach (torbielami, nowotworem) zazwyczaj jest ciągły, tępy i niezależny od pozycji ciała i ruchów. Ból bardzo rzadko stanowi jedyny objaw choroby nerek.

Bóle w okolicy pleców są najczęściej spowodowane problemami mięśniowo-stawowymi kręgosłupa i otaczających tkanek miękkich. Takie bóle mogą mieć różne nasilenie, zmieniać się w czasie i zależeć od pozycji ciała oraz aktywności fizycznej. Typowe przyczyny to zmiany zwyrodnieniowe kręgów, choroby krążków międzykręgowych (dyskopatie) oraz złamania kręgów związane z osteoporozą.

Ból pleców pochodzenia nerkowego często towarzyszą inne objawy układu moczowego, takie jak zmiany w moczu (np. obecność krwi, zmętnienie, pianowanie), zmiany w częstotliwości oddawania moczu (ciągłe parcie, małe porcje moczu, zatrzymanie moczu) oraz dolegliwości przy oddawaniu moczu (pieczenie, szczypanie, ból).

Mogą także pojawić się inne objawy, takie jak gorączka, osłabienie, obrzęki.

Medyk najpierw przeprowadzi wywiad, a potem zbadają pacjenta. Przebieg dolegliwości i objawy towarzyszące zazwyczaj sugerują odpowiednie rozpoznanie. Następnie zostaną zlecone dodatkowe badania. Podstawowymi testami dodatkowymi w diagnostyce bólu nerek są badania krwi, moczu oraz obrazowanie nerek, zazwyczaj za pomocą USG.

Metoda leczenia zależy od źródła bólu nerek. W przypadku infekcji układu moczowego konieczne jest stosowanie antybiotyków. Kolka nerkowa ustępuje po usunięciu kamienia z układu moczowego, który blokuje przepływ moczu. Proces może być spontaniczny lub wymagać interwencji chirurgicznej.