Najnowsze wpisy
Lekkie Zawroty Głowy, Uczucie Bycia Pijanym
Uchyłki
Bellergot
Trzy etapy diety o małej zawartości FODMAP
Naukowcy z Monash University zauważają, że dieta FODMAP nie powinna być stosowana bez końca. Składa się ona z trzech faz. Pierwsza faza polega na wyeliminowaniu produktów bogatych w FODMAP przez 6-8 tygodni i zastąpieniu ich produktami o niskiej zawartości FODMAP. Jeśli objawy IBS zaczynają ustępować, przechodzi się do drugiej fazy, w której stopniowo poszerza się dietę o produkty bogate w FODMAP, biorąc pod uwagę indywidualną tolerancję. Trzecia faza polega na spersonalizowaniu diety poprzez eliminację pokarmów, które wywołują objawy.
Według aktualnych wytycznych American College of Gastroenterology, aby skutecznie wprowadzić dietę FODMAP (we wszystkich trzech fazach), ważna jest pomoc wykwalifikowanego dietetyka. W przypadku braku takiej możliwości, pacjent powinien być zaopatrzony w odpowiednie materiały edukacyjne wysokiej jakości.
Dlaczego produkty zwierające duże ilości FODMAP nasilają objawy IBS?
Składniki bogate w FODMAP przechodzą bez zmian do jelita i powodują gromadzenie płynów poprzez działanie osmotyczne. To z kolei przyspiesza motorykę jelit. Gdy trafiają do jelita grubego, ulegają fermentacji bakteryjnej, co prowadzi do zwiększonej produkcji dwutlenku węgla i wodoru. Procesy te mogą doprowadzić do powstania siarkowodoru i metanu, które są odpowiedzialne za odczuwanie dyskomfortu w jamie brzusznej (w tym ból i uczucie przelewania), biegunkę, zaparcia i wzdęcia.
Źródła FODMAP w diecie
Przedstawiamy różnice pomiędzy produktami o dużym i małym stężeniu FODMAP. Na początkowym etapie diety zaleca się eliminację produktów zawierających dużo FODMAP. Zastępując je produktami o niskim stężeniu FODMAP, można łatwo przestrzegać zaleceń.
| Produkty | Duża zawartość FODMAP | Mała zawartość FODMAP |
|---|---|---|
| Warzywa | Cebula, szparagi, karczochy, brokuły, kalafior, patisony, brukselka, soczewica, groszek zielony, pory, buraki ćwikłowe, kapusta, grzyby, koper włoski, czosnek | Marchew, pomidory, ogórki, papryka o wydłużonych strąkach, kapusta chińska, kiełki bambusa, seler, kukurydza, bakłażan, sałata, dynia, kabaczek, słodkie ziemniaki, szczypior |
| Owoce | Jabłko, gruszka, mango, gruszka chińska, arbuz, nektarynka, brzoskwinie, morele, śliwki, owoce suszone, owoce z puszki | Banany, winogrona, kiwi, mandarynki, pomarańcze, ananasy, grejpfruty, cytryny, jagody, truskawki |
| Mleko i produkty mleczne | Twaróg, delikatne sery (mascarpone, ricotta), mleko skondensowane, jogurty, maślanka, mleko (krowie, owcze, kozie), kwaśna śmietana, bita śmietana, mleko sojowe | Ser (szwajcarski, cheddar, parmezan, mozzarella), ser brie, ser camembert, mleko migdałowe, mleko ryżowe, masło, masło orzechowe, margaryna |
| Źródło białka | Nasiona roślin strączkowych: soczewica, ciecierzyca, fasola, soja | Mięso, ryby, drób, jaja, tofu |
| Pieczywo i produkty zbożowe | Żyto, produkty pszenne, pieczywo pszenne, płatki śniadaniowe pszenne z suszonymi owocami, makaron pszenny | Pieczywo bezglutenowe, mąka orkiszowa, chleb orkiszowy na zakwasie, płatki ryżowe, mąka owsiana, płatki owsiane, makaron bezglutenowy, ryż, proso, gryka, komosa ryżowa |
| Orzechy i nasiona | Orzechy nerkowca, pistacje | Orzechy włoskie, migdały, orzeszki ziemne, orzechy pekan, orzeszki piniowe, orzechy makadamia, ziarna sezamu, pestki dyni, nasiona słonecznika (wszystkie powyższe w ilości 1 małej garści) |
| Inne | Syrop z agawy, miód, syrop glukozowo-fruktozowy (HFCS), słodziki (sorbitol, mannitol, maltitol, ksylitol) | Cukier kryształ, syrop klonowy, aspartam, stewia |
Na co jeszcze należy zwrócić uwagę?
Bardzo istotnym warunkiem skutecznego wyeliminowania produktów bogatych w FODMAPS jest dokładne sprawdzanie składu gotowych produktów i dań. Należy pamiętać, że dodatek czosnku i cebuli jest powszechny w przyprawionych mięsach i gotowych mieszankach przypraw. To samo dotyczy produktów zawierających sztuczne słodziki. W produktach przeznaczonych dla diabetyków, niektórych jogurtów, soków czy gum bez cukru często znajdują się słodziki.
Warto również zwracać uwagę na produkty zawierające syrop glukozowo-fruktozowy, takie jak słodycze, jogurty, soki, musztardy, keczupy i inne gotowe sosy. Staranne czytanie etykiet pozwoli upewnić się, że dany produkt nie zawiera FODMAPS.
Przykładowy jadłospis uwzględniający produkty z małą zawartością FODMAP
Śniadanie
- płatki owsiane z dodatkiem mleka ryżowego, pokrojonych bananów i kiwi
- herbata czarna (jeśli to konieczne, z dodatkiem cukru)
Obiad
- zupa-krem wielowarzywny przygotowany z marchewki, ziemniaków, selera i niewielkiej ilości kukurydzy (po ugotowaniu warzywa należy zmiksować)
- grilowany łosoś, ryż brązowy, warzywa grilowane: marchewka, bakłażan, dynia – przyprawione ziołami prowansalskimi, posypane uprażonym słonecznikiem (słonecznik należy uprażyć na patelni teflonowej bez dodatku tłuszczu, łososia i warzywa można grilować w jednym naczyniu)
- woda mineralna niegazowana lub sok pomarańczowy rozcieńczony wodą
Podwieczorek
- sałatka owocowa przygotowana z mandarynek, ananasa i winogron, polanych niewielką ilością syropu klonowego
Kolacja
- pieczywo bezglutenowe posmarowane niewielką ilością masła z dodatkiem sera mozzarella, pomidorów i kilku listków bazylii
- herbata czarna (jeśli to konieczne, z dodatkiem cukru)