Dirofilarioza to choroba przenoszona przez zwierzęta. Odpowiedzialne za jej rozwój u ludzi są dwa rodzaje nicieni: Dirofilaria immitis oraz Dirofilaria repens. Zarażenie człowieka następuje przypadkowo, ponieważ naturalnymi żywicielami i rezerwuarami dirofilarii są zwierzęta mięsożerne, głównie psy, koty, wilki, kojoty, lisy i piżmaki. Pasożyty nie osiągają postaci dorosłej ani nie rozwijają się formy potomne (mikrofilarie) w ciele człowieka, większość larw umiera po dostaniu się do organizmu. Cykl życiowy dirofilarii składa się z pięciu etapów, które zachodzą w organizmach kręgowców oraz komarów, które pełnią rolę żywicieli pośrednich i wektorów (przenosicieli). Podobnie jak w przypadku innych filarii, dirofilarie zawierają endosymbionta - bakterię Wolbachia, która odgrywa pewną rolę w przebiegu zakażenia, np. zwiększa odpowiedź zapalną na obecność pasożyta. Dirofilarioza u ludzi najczęściej przebiega w postaci guzków podskórnych lub choroby śródmiąższowej płuc. W wielu przypadkach choroba przebiega bezobjawowo.

Dirofilarioza jest rozpowszechniona na całym globie. Występowanie pasożyta jest hamowane przez temperaturę poniżej 14°C, dlatego większość infekcji występuje w obszarach o cieplejszym klimacie.

W Europie choroba endemicznie występuje głównie w okolicach Morza Śródziemnego, z największą liczbą przypadków we Włoszech, Francji, Grecji i Hiszpanii.

Zakażenie Dirofilaria immitis często wiąże się z obecnością okrągłego cienia w płucach, co może oznaczać ludzką dirofilariozę płucną. Jednakże pasożyt ten może również powodować choroby skóry, spojówek, zmiany guzkowe w różnych narządach, eozynofilowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zakażenie gałki ocznej, tkanki tłuszczowej wewnątrzbrzusznej czy jąder.

Większość pacjentów z dirofilariozą płucną nie wykazuje objawów klinicznych, ale mogą wystąpić ból za mostkiem, kaszel, krwioplucie, świsty w klatce piersiowej, gorączka, dreszcze i ogólne osłabienie. Z kolei zakażenie Dirofilaria repens jest najczęstszą postacią dirofilariozy na świecie, charakteryzuje się guzkami podskórnymi lub podśluzówkowymi. Pasożyt może atakować także gałkę oczną, gdzie jest widoczny pod spojówką. Guzek piersi jest innym częstym objawem choroby, który czasem może być błędnie zinterpretowany jako nowotwór.

Jeśli zauważysz symptomy opisane powyżej u kogoś przebywającego w regionach, gdzie choroba występuje endemicznie, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem.

Największym wyzwaniem związanym z rozpoznaniem dirofilariozy jest błędna początkowa diagnoza sugerująca obecność guza pierwotnego lub przerzutów do płuc.

Istotne mogą okazać się badania krwi, badania obrazowe (m.in. RTG klatki piersiowej, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, badanie ultrasonograficzne), biopsja oraz badanie histologiczne.

W terapii dirofilariozy używa się leków przeciwpasożytniczych. Nie zaleca się ich stosowania po usunięciu guzków, lecz podaje się w sytuacjach, gdy istnieje ryzyko pojawienia się dodatkowych guzków, zwłaszcza w narządach wewnętrznych. Czasem zaleca się również równoczesne podanie antybiotyków, które skutecznie zwalczają endosymbionty

Nie ma konkretnych wskazówek co do dalszego postępowania po zakończeniu leczenia dirofilariozy.

Aby uniknąć zakażenia, należy chronić się przed ukłuciami komarów w obszarach, gdzie choroba jest endemiczna.