Zapalenie powiek to przewlekły stan zapalny spowodowany nagromadzeniem się wydzieliny łojowej po zablokowaniu gruczołów łojowych, powodujący reakcję zapalną.

Nie ma dokładnych danych na temat częstości występowania zapaleń powiek, jednak są one dość często diagnozowane w praktyce medycznej i życiu codziennym.

Gradówka charakteryzuje się obecnością niebolesnego guzka na powiece, który nie jest tkliwy przy dotyku.

W przypadku większych gradówek może wystąpić ucisk na rogówkę, co prowadzi do astygmatyzmu i pogorszenia ostrości wzroku zarówno w odległości, jak i z bliska.

Gradówka jest inna od jęczmienia, który również może spowodować powstanie guzka na powiece. Jęczmień towarzyszy infekcja i jest bolesny, podczas gdy gradówka nie jest tkliwa ani bolesna, lecz może utrzymywać się dłużej.

Gradówka powstaje, gdy jęczmień przechodzi w formę przewlekłą, co skutkuje kosmetycznym zniekształceniem powieki i pojawieniem się bezbolesnego guzka.

Podstawową metodą terapeutyczną jest stosowanie ciepłych okładów, które mają działanie rozgrzewające. Zalecane jest ich stosowanie 4 razy dziennie przez około 10-15 minut. Ważne jest, aby nie próbować wyciskać lub nakłuwać gradówki.

Ważna wizyta u okulisty jest zalecana w przypadku:

• opuchnięcia całego oka (nie tylko powieki) i/lub sinoczerwonej obwódki wokół rogówki (czyli zadrażnienia rzęskowego/głębokiego)
• zaburzeń widzenia
• wypadania rzęs wraz z pogrubieniem powieki
• wystąpienia gorączki
• powiększenia i tkliwości regionalnych węzłów chłonnych.

Rozpoznanie ustala się na podstawie wywiadu i badania klinicznego, najczęściej w lampie szczelinowej. Lekarz dokładnie przeprowadza obserwację powieki, gałki ocznej i tkanek wokół oczodołu.

Jeśli gradówka powraca w tym samym miejscu, lekarz będzie starał się wykluczyć potencjalne przyczyny nowotworowe, zwłaszcza raka gruczołu łojowego. Ten rodzaj złośliwego nowotworu należy podejrzewać, gdy "gradówka" powraca w tej samej lokalizacji. Guzowi powieki lub przewlekłemu jednostronnemu zapaleniu brzegów powiek, zazwyczaj występującemu u osób starszych, może towarzyszyć utrata rzęs.

Tak, zdarza się, że małe gradówki ustępują samoistnie w ciągu kilku tygodni lub miesięcy.

Jeśli gradówka nie ustępuje sama, konieczne jest leczenie chirurgiczne polegające na otwarciu jej od strony spojówki tarczkowej, wyłyżeczkowaniu zawartości i usunięciu włóknistej torebki ją otaczającej.

Możliwe jest również leczenie zastrzykami zawierającymi kortykosteroidy, jednak związane jest to z ryzykiem trwałego odbarwienia skóry lub jej atrofii w miejscu wstrzyknięcia.

Z gradówką można wychodzić na dwór, jednak ważne jest unikanie dotykania oczu brudnymi rękami oraz niepróbowanie wyciskania lub przekłuwania gradówki.

Jeśli konieczne jest leczenie chirurgiczne gradówki, można uzyskać skierowanie od lekarza okulisty.