Charakterystyczne dla astmy jest występowanie napadów duszności oraz kaszlu w nocy i nad ranem. Objawy nocne nie są jednak obecne u wszystkich pacjentów. Duszność często pojawia się po wysiłku fizycznym (ataki zwykle rozwijają się po zakończeniu wysiłku).

Inne czynniki, które mogą wywoływać napady duszności to:

• kontakt z alergenem, na który pacjent jest uczulony (np. kurz, pyłki roślin, dym tytoniowy)
• czynniki drażniące (aerozole, opary farb)
• stres lub silne emocje
• zanieczyszczenia powietrza
• niektóre leki (kwas acetylosalicylowy, niesteroidowe leki przeciwzapalne)

Przedłużone zaostrzenia astmy często są spowodowane zakażeniami wirusowymi górnych dróg oddechowych.

U około połowy pacjentów z astmą objawy mają podłoże atopowe, związane z uczuleniem na alergeny w środowisku, takie jak pyłki roślin. Objawy mogą się nasilać w czasie pylenia. Chorzy na astmę atopową często cierpią też z powodu innych chorób alergicznych, np. nieżytu nosa i zapalenia spojówek. Diagnozę uczulenia przeprowadza się za pomocą testów skórnych lub oznaczając stężenie przeciwciał IgE-swoistych w krwi. Chorzy uczuleni na pyłki roślin powinni śledzić kalendarz pylenia.

Roztocza kurzu domowego, pleśnie, karaluchy oraz koty to inne alergeny często wywołujące objawy u chorych na astmę. Jeśli badania wykazały uczulenie na konkretne alergeny, ważne jest unikanie narażenia na nie. Immunoterapia swoista jest jedyną przyczynową metodą leczenia alergii. W przypadku astmy spowodowanej alergią na roztocza kurzu domowego zalecane jest odczulanie doustne.

Zakażenia wirusowe górnych dróg oddechowych mogą powodować zaostrzenia astmy. Jeśli przeziębienie trwa dłużej niż 10 dni lub powoduje objawy astmy, należy poinformować o tym lekarza. Właściwe leczenie pozwala zapobiec dusznościom oraz kaszlowi wywoływanym wysiłkiem.

Wysiłek jest częstym bodźcem wywołującym objawy astmy, zazwyczaj pojawiają się tuż po zakończeniu. Wysiłek powoduje częściej objawy w chłodnym i suchym powietrzu. Właściwe leczenie pozwala zapobiec objawom duszności i kaszlu wywoływanym wysiłkiem. Często konieczne jest profilaktyczne stosowanie leków przed wysiłkiem.

Napady astmy mają różne nasilenie. Niektóre są prawie niewidoczne, podczas gdy te najcięższe mogą stanowić zagrożenie dla życia. Ważne jest nauczenie się rozpoznawania ciężkich epizodów astmy, aby móc właściwie zareagować. Większość osób jest świadoma swojej choroby na tyle, aby rozpoznać, kiedy napad jest ciężki, nie ustępuje szybko, jak zwykle, i wymaga interwencji lekarskiej. Większość pacjentów nie doświadcza bardzo ciężkich ataków astmy, dlatego warto zapamiętać kilka objawów, które mogą wskazywać na konieczność natychmiastowej pomocy.

Objawy, które wymagają pilnego wezwania pomocy lekarskiej to:

• niemożność wypowiedzenia całego zdania (jedynie pojedyncze słowa mogą być wypowiadane z powodu duszności)
• zawroty głowy i narastające uczucie zamroczenia
• poczucie zmęczenia i narastająca senność
• brak poprawy i dalsze nasilanie się duszności pomimo stosowania szybko działającego leku rozkurczającego oskrzela.

Jeśli chodzi o natychmiastowe radzenie sobie z napadem duszności/kaszlu, należy sięgnąć po 1-2 wdechy szybko działającego leku rozkurczającego oskrzela.