Jama nosowa posiada obfite unaczynienie, które jest kluczowe dla jej prawidłowego funkcjonowania – czyszczenia, ogrzewania i nawilżania wdychanego powietrza. Dlatego krwawienie z nosa jest jednym z najczęstszych problemów. Około 60% ludzi doświadcza krwawienia z nosa przynajmniej raz w życiu, choć tylko w 10% przypadków konieczne jest leczenie. Choć zazwyczaj krwawienie z nosa jest łagodne i ma prostą przyczynę, czasami może być poważne, trudne do leczenia, a nawet skutkować zgonem.

Bogata sieć naczyń tętniczych w jamie nosowej tworzy dwa sploty naczyniowe: splot Kiesselbacha w przednim dolnym obszarze przegrody i splot Woodruffa w tylnej części bocznej ściany nosa. Większość przypadków krwawienia ma miejsce z przodu (najczęściej ze splotu Kiesselbacha), ponieważ tam naczynia są szczególnie wrażliwe na urazy i wysychanie. Krwawienia z tyłej części jamy nosowej i części nosowej gardła są rzadsze, ale zazwyczaj bardziej poważne i częściej dotyczą osób starszych.

Od 25 do 30% przypadków krwawienia z nosa mają swoje źródło w lokalnych przyczynach, czyli w jamie nosowej. Mogą nimi być: urazy (nawet minimalne, "dłubanie w nosie", uderzenia, wdychanie substancji drażniących, urazy podczas zabiegów medycznych w jamie nosowej), wysuszenie błony śluzowej (suche powietrze), stany zapalne (zapalenie zatok przynosowych, ostre infekcje górnych dróg oddechowych), zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa (często spowodowany nadużywaniem kropli obkurczających błonę śluzową, stosowaniem kokainy), ubytki w przegrodzie nosa, choroby powodujące tworzenie ziarniny (takie jak gruźlica, ziarniniak Wegenera, kiła), a także nowotwory jam nosa, zatok i nosogardła.

Natomiast 70-75% przypadków krwawienia z nosa ma podłoże w przyczynach ogólnych (choroby ogólnoustrojowe), takich jak: choroby układu krążenia (nadciśnienie, miażdżyca, przewlekła niewydolność krążenia), wrodzone skazy krwotoczne (małopłytkowość, hemofilia i inne), nabyte zaburzenia krzepnięcia krwi (wynikające z przyjmowania leków jak heparyna, niesteroidowe leki przeciwzapalne, leki przeciwzakrzepowe, wyniszczenie), choroby zakaźne (jak mononukleoza zakaźna, odra, dur brzuszny) oraz choroby układu moczowo-płciowego i niewydolność wątroby. Warto pamiętać, że krwawienia z nosa nie są tylko problemem otolaryngologicznym i często wymagają konsultacji lekarzy różnych specjalizacji.

Należy uspokoić osobę z krwawieniem z nosa i umieścić ją w pozycji siedzącej, lekko pochyloną do przodu. Należy delikatnie uciskać skrzydełka nosa przez 10 minut lub dłużej, a krew spływającą do gardła należy wypluwać, a nie połykać. Zaleca się zastosowanie zimnych okładów na kark i nos. Po zatrzymaniu krwawienia, warto nawilżyć błonę śluzową (sól fizjologiczna, woda morska), aby zapobiec ponownemu krwawieniu. Jeżeli krwawienie nie ustąpi mimo zastosowania powyższych środków, warto skonsultować się z lekarzem, idealnie laryngologiem.

Połykanie krwi, która spływa do gardła, może prowadzić do nudności i tzw. fusowatych wymiotów. Masywne krwawienia mogą skutkować znaczną utratą krwi.

Nie ma jednego schematu postępowania w przypadku krwawienia z nosa. Postępowanie jest dostosowywane do stanu pacjenta, ciężkości krwawienia i jego przyczyny. Priorytetem w przypadku obfitego krwotoku jest zatamowanie krwawienia oraz ustabilizowanie stanu pacjenta.

Lekarz zebrze wywiad, aby określić czy krwawienie jest pierwszo- czy nawrotowe, jak duża jest utrata krwi, czy pacjent przyjmuje leki oraz czy ma jakieś przewlekłe choroby.

Następnie lekarz spróbuje zlokalizować miejsce krwawienia i ustalić jego przyczynę. Oczyszcza jamę nosową z skrzepów krwi, a gdy jest to konieczne, stosuje miejscowe leki znieczulające błonę śluzową lub obkurczające naczynia krwionośne. Czasami laryngolog może użyć endoskopu do lepszego zlokalizowania krwawienia.

Lekarz ocenia także stan ogólny pacjenta, mierzy ciśnienie tętnicze i analizuje krążenie. Jeśli to konieczne, zleca badania krwi, takie jak morfologia i krzepliwość krwi.

Jeśli jest taka potrzeba, lekarz może zalecić dodatkowe badania obrazowe (tomografię komputerową, rezonans magnetyczny).

W celu zatrzymania krwawienia z nosa lekarz może zastosować leczenie nieinwazyjne, a w przypadku braku skuteczności może zdecydować się na leczenie inwazyjne.

Po zlokalizowaniu miejsca krwawienia, lekarz może je zamknąć za pomocą koagulacji elektrycznej lub kauteryzacji chemicznej, po wcześniejszym znieczuleniu błony śluzowej nosa.

Jeśli jednak krwawienie nie ustępuje po tych zabiegach, lekarz może zdecydować się na założenie tamponady nosa. Tamponada może być przednia lub tylna, w zależności od sytuacji. Tamponada przednia polega na wypełnieniu jamy nosowej gazowym setonem lub tamponem nosowym, natomiast tamponada tylna jest bardziej inwazyjna i polecana w przypadku trudniejszych przypadków.

Jeśli krwawienie nadal się utrzymuje, pomimo zastosowania tamponady nosa, lekarz może rozważyć inne metody leczenia.

Leczenie krwawienia z nosa poprzez interwencję chirurgiczną, taką jak podwiązanie naczyń lub embolizacja podczas angiografii subtrakcyjnej, jest traktowane jako ostateczność w przypadku tego rodzaju krwawień.