Liszaj płaski to schorzenie charakteryzujące się pojawieniem się charakterystycznych grudek na skórze i błonach śluzowych, a rzadziej na paznokciach.

Przyczyny liszaja płaskiego pozostają nieznane. Większe ryzyko wystąpienia tej choroby obserwuje się u pacjentów cierpiących na różne choroby autoimmunologiczne, takie jak marskość wątroby, zapalenie wątroby czy cukrzycę. Ponadto zmiany typu liszaja płaskiego mogą pojawić się w wyniku reakcji przeszczep przeciwko gospodarzowi (GVHD) oraz po stosowaniu określonych leków, takich jak penicylamina, sole złota, arsen, metylodopa czy kwas paraaminosalicylowy (PAS).

W przypadku liszaja płaskiego, zmiany skórne pojawiają się nagle i mają charakterystyczną formę. Są to sinofioletowe, lśniące, płaskie grudki o wielkości 1-3 mm, które mają tendencję do zlewania się. Na ich powierzchni widoczne są białawe linie, nazywane siateczką Wickhama.

Zmianom towarzyszy charakterystyczny świąd skóry, który prowadzi głównie do pocierania skóry, a nie drapania. Liszaj płaski jest chorobą, która wywołuje objaw Köbnera, polegający na linijnym wysiewie grudek w miejscach zadrapań. Zmiany skórne ustępują, pozostawiając pozapalne przebarwienia. Choroba ma charakter samoograniczający, a większość chorych wyzdrowieje w ciągu 2 lat.

Wśród odmian liszaja płaskiego można wyróżnić między innymi liszaj płaski przerosły, liszaj płaski guzowaty, liszaj płaski obrączkowaty, liszaj płaski barwnikowy, pęcherzowy liszaj płaski czy liszaj płaski uogólniony. Objawy na błonach śluzowych jamy ustnej także są częste i objawiają się białawymi obszarami o mlecznej barwie.

Liszaj płaski paznokci może być jedynym objawem choroby i prowadzić do zmian w strukturze płytki paznokciowej oraz do nadmiernego rogowacenia. W niektórych przypadkach może dojść nawet do uszkodzenia fałdu paznokciowego.

Jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące zmiany na skórze, najlepiej jak najszybciej umów się na wizytę u dermatologa.

Charakterystyczne objawy liszaja płaskiego można łatwo zidentyfikować na podstawie wyglądu skóry. Trzeba odróżniać go od łuszczycy drobnogrudkowej, liszajopodobnych wysypek spowodowanych lekami, oraz świerzbu. W przypadku innych odmian tej choroby decydujące jest przeprowadzenie badania histopatologicznego, które jest specyficzne i dość jednolite dla wszystkich postaci liszaja płaskiego.

Liszaj płaski zazwyczaj ustępuje samoistnie u większości pacjentów w ciągu dwóch lat. Lekarz ma za zadanie łagodzić objawy choroby, które niestety nie są łatwe do leczenia. W terapii miejscowej liszaja płaskiego stosuje się silne maści glikokortykosteroidowe, które pomagają zmniejszyć zmiany skórne i łagodzą świąd. W leczeniu ogólnym stosuje się glikokortykosteroidy w umiarkowanych dawkach, a także fototerapię (PUVA). Natomiast w trudnych przypadkach liszaja płaskiego stosuje się cyklosporynę i retinoidy.