Palce pałeczkowate to objaw chorobowy, który polega na nadmiernym wzroście tkanki łącznej na końcach palców, głównie pod paznokciami rąk, czasami także stóp. Charakterystyczny kształt palców przypomina pałeczki dobosza, a paznokcie stają się wypukłe i zaokrąglone, podobne do szkiełek zegarka. Mimo wyraźnych zmian, nie towarzyszy im ból.

Palce pałeczkowate mogą być objawem wielu różnych chorób, często związanych z przewlekłym niedotlenieniem organizmu. Dokładny mechanizm powstawania tego objawu nie jest jeszcze w pełni zrozumiany.

Pałeczkowate palce mogą mieć podłoże genetyczne, jednak częściej są objawem różnych chorób.

Najczęściej palce pałeczkowate występują w chorobach układu oddechowego, takich jak rak płuca, nowotwory płuca, przewlekła obturacyjna choroba płuc, ropień płuca, ropniak opłucnej, rozstrzenie oskrzeli, gruźlica płuc, mukowiscydoza, sarkoidoza, śródmiąższowe choroby płuc.

Palce pałeczkowate mogą również być związane z chorobami układu krążenia, takimi jak wrodzone wady serca, infekcyjne zapalenie wsierdzia, tętniak aorty.

Choroby układu pokarmowego mogą również przyczynić się do występowania palców pałeczkowatych, takie jak choroba Leśniowskiego i Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, marskość wątroby, nowotwory przewodu pokarmowego.

Palce pałeczkowate mogą towarzyszyć również chorobom endokrynologicznym, takim jak choroba Gravesa i Basedowa, nadczynność przytarczyc, akromegalia, osteoartropatia przerostowa, łuszczycowe zapalenie stawów.

Inne możliwe przyczyny mogą być związane z hiperwitaminozą A, zaburzeniami odżywiania, narkomanią, syringomielią, zatruciami substancjami takimi jak fosfor, arsen, rtęć, beryl, alkohol, liszaj rumieniowaty.

Palce pałeczkowate występujące obustronnie mogą wskazywać na sinicę centralną, natomiast występowanie jednostronne może być wynikiem problemów z krążeniem tętniczym spowodowanych np. przez przetrwały przewód tętniczy, tętniaka, zapalenie tętnicy.

Palce pałeczkowate mogą być częścią osteoartropatii przerostowej, charakteryzującej się również zgrubieniami okostnej, obrzękiem, bolesnością, obecnością płynu w stawach i uogólnionym pogrubieniem skóry; rak płuca stanowi najczęstszą przyczynę wtórnej osteodystrofii przerostowej.

Istnieje wiele różnych chorób, które mogą prowadzić do deformacji palców. Jeśli zauważysz jakiekolwiek zmiany w ich budowie, natychmiast skonsultuj się z lekarzem. Może to być objaw poważnej choroby, która wymaga szybkiej diagnozy i odpowiedniego leczenia. Nie bagatelizuj tych objawów!

Lekarz zapyta o następujące symptomy:

• kłopoty z oddychaniem, trudności z oddychaniem, zmniejszona zdolność do ćwiczeń fizycznych
• niemożność wykonywania wysiłku fizycznego oraz szybkie znużenie się
• bóle w klatce piersiowej
• zawroty głowy, utrata przytomności, silne bicie serca
• nadmierny lub zbyt mały wzrost masy ciała, utrata apetytu lub jego nadmiar
• kaszel, odkrztuszanie plwociny
• gorączka
• dolegliwości brzuszne, powiększenie brzucha
• wypadanie włosów, suchość i zmiany w kolorze skóry
• problemy z wypróżnianiem (biegunka, zaparcia), obecność krwi lub śluzu w kale.

Podczas szukania przyczyny palców pałeczkowatych, lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad oraz badanie pacjenta, aby podjąć decyzję o dodatkowych badaniach laboratoryjnych i obrazowych w celu uzyskania dodatkowych informacji.

Wywiad będzie obejmował aktywne i biernie palenie papierosów, wdychanie szkodliwych substancji, chemikaliów i par w miejscu pracy lub w otoczeniu, spożycie alkoholu, historię rodową, przebyte zabiegi, zatrucia, zaburzenia żywieniowe.

Na podstawie zebranych informacji i badania pacjenta, lekarz planuje dalsze badania, które mogą obejmować badanie krwi: morfologię, próby wątrobowe (AlAT, AspAT, GGTP, bilirubina), proteinogram, wskaźniki zapalenia (CRP, OB), badanie poziomu hormonów (np. TSH), czasami także markery nowotworowe.

Co do badań obrazowych, lekarz może zlecić RTG płuc, USG jamy brzusznej, serca, spirometrię, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny.

Postępowanie diagnostyczne różni się w zależności od podejrzewanej przyczyny palców pałeczkowatych.