Węzły chłonne to małe struktury obecne w organizmie każdego człowieka. Składają się z specjalnej tkanki limfatycznej, która ma za zadanie chronić organizm poprzez wykrywanie i niszczenie bakterii, wirusów, komórek nowotworowych. W ludzkim ciele znajduje się wiele węzłów chłonnych, występują one w różnych miejscach, najczęściej grupowo. Niektóre z nich są zlokalizowane tuż pod skórą, inne zaś w okolicach głównych narządów.

Największe skupiska węzłów chłonnych zlokalizowane są m.in. pod żuchwą, na szyi, w dołach pachowych, w jamie brzusznej, pachwinach i pod kolanami.

Węzły chłonne mają kształt przypominający ziarno fasoli i wytwarzają limfocyty, które odpowiadają za zwalczanie drobnoustrojów chorobotwórczych i komórek nowotworowych.

Jeśli w węzłach chłonnych występuje zwiększona ilość limfocytów lub komórek innego pochodzenia, dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych (limfadenopatia). W przypadku dorosłych węzeł chłonny uważa się za powiększony, gdy jego średnica przekracza 1 cm. Limfadenopatia zlokalizowana dotyczy tylko pewnej lokalizacji węzłów chłonnych, np. szyi, pachowej, itd. Natomiast jeśli zmiany dotyczą większej liczby węzłów chłonnych w różnych częściach ciała, mówimy o limfadenopatii uogólnionej.

Przeważnie powiększenie węzłów chłonnych towarzyszy infekcjom, które mogą ustąpić samoistnie lub po terapii antybiotykowej. Powiększone węzły chłonne, delikatnie bolesne, mogą być obecne nawet podczas przeziębienia. Ważne jest, aby po wyzdrowieniu infekcji węzły powróciły do normalnych rozmiarów lub były niewyczuwalne. Podczas wizyty u lekarza zaleca się zwrócenie uwagi na to zjawisko i poproszenie lekarza o ocenę węzłów chłonnych, a w razie potrzeby o przeprowadzenie dodatkowych badań.

Zatroszczą objawem, który wymaga konsultacji lekarskiej jest zaczerwienienie, silny ból i obrzęk wokół powiększonych węzłów chłonnych, zwłaszcza jeśli towarzyszy temu gorączka, co może wskazywać na infekcję bakteryjną i konieczność zastosowania antybiotyków. Do przewidzenia lekarskiego prowadzi również obecność bardzo miękkich, ropiejących węzłów chłonnych, tworzących przetoki otwierające się na skórze.

W pewnych przypadkach powiększenie węzłów chłonnych może świadczyć o procesie nowotworowym. Zwykle w takich sytuacjach obserwuje się powiększenie węzłów chłonnych w różnych okolicach (uogólniona limfadenopatia), zazwyczaj bezbolesne. Węzły chłonne mogą być znacząco powiększone, nieruchome, grupujące się i trudne do przesunięcia pod skórą. Zawsze niepokojące jest pojawienie się węzłów chłonnych nad obojczykami. Dodatkowo, w przypadku wystąpienia objawów takich jak osłabienie, nocne poty, utrata masy ciała, zwiększona skłonność do krwawień i siniaczeń, zaleca się natychmiastową wizytę u lekarza w celu wykonania badań.

Na początek wizyty lekarz dokładnie zbada historię pacjenta, aby ustalić przyczynę powiększenia węzłów chłonnych.

Warto zwrócić uwagę na:

• kiedy pojawiło się powiększenie węzłów chłonnych
• czy towarzyszyły mu objawy infekcji, takie jak ból gardła, gorączka, biegunka, ból brzucha
• czy wystąpiły objawy stanu zapalnego
• czy pacjent miał kontakt ze zwierzętami
• czy występują inne dolegliwości, jak zmęczenie, utrata masy ciała

Lekarz zwróci uwagę na lokalizację powiększonych węzłów chłonnych oraz przeprowadzi badanie innych obszarów ciała. Może także zlecić badania krwi oraz ewentualnie terapię antybiotykową.

Pamiętaj, że antybiotyki działają tylko w przypadku infekcji bakteryjnych, nie są skuteczne przeciwko wirusom.

W diagnostyce przydatne mogą okazać się badania krwi m.in. morfologia, OB, CRP, a także testy wątrobowe. W niektórych przypadkach konieczne może być wykonanie USG, RTG lub tomografii komputerowej.