Specjalista od chorób reumatycznych to lekarz, który zajmuje się diagnozowaniem, leczeniem oraz zapobieganiem schorzeniom układu ruchu i tkanki łącznej podczas wizyty przeprowadza szczegółowy wywiad, bada pacjenta i zleca konieczne badania diagnostyczne.

Powszechne testy diagnostyczne wykorzystywane przez reumatologów to badanie RF, oznaczenie przeciwciał anty-CCP, badanie przeciwciał ANCA, badanie stężenia wapnia, kwasu moczowego oraz fosforu we krwi, morfologia krwi, ultrasonografia oraz densytometria.

Leczenie chorób reumatycznych polega głównie na farmakoterapii i rehabilitacji.

Medycyna reumatologiczna oraz ortopedia i traumatologia narządu ruchu to dwie różne dziedziny medycyny. Mimo że lekarze tych specjalizacji zajmują się schorzeniami związanymi z układem ruchu, ich obszary wiedzy i kompetencji są odmienne. Specjalizacja ortopedyczna koncentruje się głównie na pacjentach po urazach kości, stawów i mięśni, takich jak zwichnięcia, złamania, skręcenia, oraz na pacjentach z wrodzonymi i nabytymi wadami postawy. Reumatolog natomiast leczy pacjentów z chorobami reumatycznymi, które najczęściej powodują bóle w okolicach kości, stawów i mięśni. Ortopeda zajmuje się głównie leczeniem operacyjnym, podczas gdy reumatolog stosuje długoterminową terapię farmakologiczną w połączeniu z fizjoterapią i ewentualnymi zabiegami rehabilitacyjnymi.

Specjalizacja reumatologa obejmuje różnorodne schorzenia zapalne, zwyrodnieniowe i metaboliczne.

Do często spotykanych chorób diagnozowanych i leczonych przez reumatologa należą:

• choroba zwyrodnieniowa stawów
• reumatoidalne zapalenie stawów (RZS, gościec)
• reaktywne zapalenie stawów
• infekcyjne zapalenie stawów
• łuszczycowe zapalenie stawów
• osteoporoza
• toczeń rumieniowaty układowy
• toczeń polekowy
• dna moczanowa
• twardzina układowa
• zespół Sjögrena
• choroba Pageta
• fibromialgia
• zesztywniające zapalenie stawów i kręgosłupa
• osteomalacja
• amyloidoza (skrobawica)
• zespół antyfosfolipidowy

Choroby reumatyczne powodują przede wszystkim dolegliwości związane z układem ruchu. Objawy, które wskazują na konieczność konsultacji z reumatologiem, obejmują między innymi:

• sztywność stawów – zwłaszcza rano
• ograniczony zakres ruchu stawów
• obrzęki stawów
• ból stawów
  • ból barku
  • bóle ręki i nadgarstka
  • ból krzyża
• zgrubienia podskórne (guzki reumatoidalne)
• zmiany skórne.

W przebiegu chorób reumatycznych dolegliwości układu kostno-stawowego często towarzyszą także objawy ogólnoustrojowe, takie jak:

• gorączka
• nadmierne pragnienie
• sinica siatkowata
• senność, osłabienie
• utrata apetytu, utrata masy ciała.

Choroby reumatyczne mogą dotykać nie tylko osób dorosłych, ale również dzieci. Proces diagnostyczny i leczenie u dzieci są podobne do tych u dorosłych pacjentów.

Jeśli dziecko skarży się na dolegliwości stawowe, należy zwrócić uwagę na wszelkie objawy jak obrzęk, zaczerwienienie oraz historię urazów.

Dodatkowe symptomy, które mogą wskazywać na choroby reumatyczne to gorączka nieznanej etiologii, utrata masy ciała, powiększone węzły chłonne oraz zmiany skórne.

Częste diagnozy u reumatologa dziecięcego obejmują: młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, młodzieńczy toczeń rumieniowaty układowy, choroba Kawasakiego, martwica jałowa kości, zespół nadmiernej ruchomości stawów oraz reumatoidalne zapalenie stawów.

Wizyta u specjalisty od chorób reumatycznych, którą pokrywa Narodowy Fundusz Zdrowia, wymaga posiadania skierowania. Skierowanie może wystawić lekarz rodziny, internista lub pediatra, bądź inny lekarz objęty umową z NFZ.

Czas oczekiwania na konsultację reumatologiczną zależy od regionu i konkretnego ośrodka. Średnio wynosi od kilku do kilkunastu miesięcy. Dostępne terminy w przychodniach reumatologicznych obejmujących NFZ można sprawdzić za pomocą Informatora o Terminach Leczenia.