Paciorkowce, nazywane również streptokokami, są bakteriami Gram-dodatnimi o kształcie kulistym. Infekcje wywołane przez paciorkowce mogą prowadzić do różnych chorób, takich jak zapalenie gardła i migdałków podniebiennych, angina, płonica, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie płuc, róża czy martwicze zapalenie powięzi. Nie wszystkie paciorkowce są patogenne, niektóre z nich mogą występować w naturalnej florze bakteryjnej jamy ustnej, gardła i skóry zdrowych osób.

W dziedzinie medycyny szczególne znaczenie mają paciorkowce beta-hemolizujące z grupy A i B. Są nimi (A) i (B).

Zakażenie paciorkowcem grupy A jest główną bakteryjną przyczyną zapalenia gardła i migdałków (anginy) u dzieci i dorosłych na całym świecie. Może również wywoływać inne schorzenia, takie jak płonica (szkarlatyna) i róża.

Rzadziej zakażenie tym patogenem może prowadzić do poważnych chorób, takich jak bakteryjne ropne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, martwicze zapalenie powięzi lub mięśni, paciorkowcowy zespół wstrząsu toksycznego, bakteriemia/sepsa i zapalenie płuc, zwykle u noworodków, młodszych dzieci i osób starszych.

Obecność paciorkowca w gardle może wymagać antybiotykoterapii jedynie u osób z objawami anginy, takimi jak ból gardła, gorączka, zaczerwienienie gardła, powiększone węzły chłonne i inne. Nosiciele bezobjawowi zazwyczaj nie wymagają leczenia.

Róża, wywołana przez paciorkowce beta-hemolizujące grupy A, głównie , to ostra choroba skóry i tkanki podskórnej, charakteryzująca się nagłym początkiem i szybkim przebiegiem. Towarzyszą jej objawy ogólne, takie jak dreszcze, gorączka i złe samopoczucie.

Higiena rąk i zasłanianie ust i nosa podczas kaszlu i kichania są ważne dla ograniczenia rozprzestrzeniania się paciorkowców. Antybiotykoterapia oraz izolacja chorych osób są kluczowe w zapobieganiu dalszym zakażeniom.

Czyli paciorkowiec beta-hemolizujący z grupy B, może powodować zakażenia drobnych rodnych, dróg rodnych, a także inne infekcje u dorosłych, niemowląt i kobiet w ciąży.

W przypadku kobiet w ciąży paciorkowiec ten jest częstą przyczyną infekcji układu moczowego, zapalenia macicy, płuc i innych powikłań, dlatego stosuje się antybiotykoterapię w celu zapobieżenia zakażeniu noworodków podczas porodu.

U dorosłych niebędących w ciąży może spowodować różne zapalenia i zakażenia ogniskowe.

W przypadku infekcji wywołanych przez paciorkowce konieczne jest stosowanie antybiotyków. Z uwagi na potencjalnie poważne konsekwencje takich infekcji, takie jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych czy posocznicę, leczenie musi odbywać się pod ścisłą kontrolą szpitalną.