Stwardnienie rozsiane, nazywane również sclerosim multiplex, to przewlekła choroba demielinizacyjna, która dotyczy głównie młodych dorosłych. Polega ona na uszkodzeniu mózgu i rdzenia kręgowego poprzez zanik osłonek mielinowych włókien nerwowych, co prowadzi do różnorodnych objawów neurologicznych. Objawy mogą wystąpić w postaci rzutów lub stopniowo postępować. Choroba może wystąpić w każdym wieku, ale najczęściej pojawia się między 20 a 40 rokiem życia, częściej u kobiet niż u mężczyzn. Przyczyna stwardnienia rozsianego nie jest znana, ale podejrzewa się, że może być związana z nieprawidłowym działaniem układu odpornościowego oraz procesami neurodegeneracyjnymi.

Choroba zwana stwardnieniem rozsianym jest często spotykana u jednostek o białym kolorze skóry. W naszym kraju cierpi na nią około 40-60 osób na każdych 100 000.

Jeśli zauważysz symptomy sugerujące stwardnienie rozsiane, koniecznie umów się na wizytę u lekarza rodzinnego, który w razie konieczności skieruje cię do dalszych badań neurologicznych. Trzeba pamiętać, że objawy stwardnienia rozsianego są nietypowe i mogą być obecne w różnych chorobach i stanach zdrowotnych.

Leczenie przyczynowe stwardnienia rozsianego nie jest możliwe. Koncentruje się ono na zwalczaniu rzutów choroby, likwidacji objawów oraz podawaniu leków modyfikujących przebieg choroby.

Uważa się, że najefektywniejszą metodą zwalczania rzutów i skracania ich trwania są glikokortykosteroidy, zazwyczaj podawane dożylnie lub doustnie.

Celem leczenia objawowego stwardnienia rozsianego, ważnego elementu terapii, jest złagodzenie uciążliwych objawów takich jak sztywność mięśni, problemy z kontrolą zwieraczy, zawroty głowy, zmęczenie, depresja i ból. Decyzje dotyczące leków i dawek podejmuje lekarz prowadzący.

Leczenie modyfikujące przebieg choroby ma na celu spowolnienie jej postępu, redukcję częstotliwości rzutów oraz zmniejszenie tempa narastania dysfunkcji.

W Polsce dostępne są leki jak interferon β1a, interferon β1b i octan glatirameru, refundowane przez NFZ po spełnieniu odpowiednich kryteriów. Obecnie refundacja obejmuje 5 lat terapii. Leki te są bezpieczne, a najczęstsze skutki uboczne to objawy grypopodobne, łagodzone paracetamolem lub niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi. W przypadkach specjalnych stosuje się również leki jak natalizumab i fingolimod. Rozwój leczenia stwardnienia rozsianego jest dynamiczny, a wiele preparatów jest w fazie testów klinicznych.

Rehabilitacja ruchowa odgrywa kluczową rolę w procesie terapeutycznym pacjentów z stwardnieniem rozsianym, możliwa zarówno w szpitalach jak i w domu.

Ze względu na brak zrozumienia przyczyny choroby i brak specyficznego leczenia, pełne wyleczenie stwardnienia rozsianego jest niemożliwe.

Stwardnienie rozsiane jest długotrwałą chorobą, dlatego pacjenci powinni regularnie konsultować się z neurologiem. W zależności od symptomów i przebiegu schorzenia, lekarz dobierze odpowiednią terapię dla każdego pacjenta.

W przypadku nasilenia objawów stwardnienia rozsianego, konieczne jest natychmiastowe skonsultowanie się z neurologiem.

Warto pamiętać, że choroby towarzyszące gorączce, wysokim temperaturom czy gorącym kąpielom mogą pogłębić istniejące już symptomy neurologiczne u pacjentów z stwardnieniem rozsianym, choć nie oznacza to zaostrzenia choroby.