Ból mięśni, który pojawia się 12–48 godzin po intensywnym wysiłku fizycznym, nazywany jest zakwasami. Wydłużenie mięśnia podczas fazy ekscentrycznej prowadzi do mikrouszkodzeń mięśni, które generują ten ból. Zakwasy mogą pojawić się po różnych aktywnościach fizycznych, niezależnie od stopnia wytrenowania osoby, jednak zazwyczaj są mniej nasilone u regularnie trenujących.

Zespół opóźnionego bólu mięśniowego, czyli potocznie zakwasy, zazwyczaj występują po około 12–48 godzinach wysiłku fizycznego, osiągają największe nasilenie po 24–72 godzinach i stopniowo ustępują, zazwyczaj do 5 dni. Głównym objawem jest ból mięśni (szczególnie podczas ruchu), który może mieć różne stopnie nasilenia. Ból może dotyczyć jednej lub kilku grup mięśni, w zależności od wykonywanych ćwiczeń. Oprócz bólu mięśni, mogą pojawić się objawy takie jak sztywność mięśni, tkliwość mięśni, uczucie osłabienia mięśni oraz niewielki obrzęk mięśni.

W sporadycznych przypadkach, gdy dochodzi do poważnego uszkodzenia mięśni, może dojść do zaburzenia funkcji nerek i wzrostu stężenia kinazy kreatynowej (CK) we krwi.

Kluczowe jest właściwe dostosowanie planu treningowego, czyli stopniowe zwiększanie obciążenia i pozostawienie mięśniom czasu na adaptację do nowego wysiłku. Osoba rozpoczynająca treningi prawdopodobnie nie uniknie uczucia zakwasów, ale może je złagodzić. Po intensywnym treningu ważne jest też zapewnienie mięśniom czasu na regenerację. Należy unikać ćwiczeń próbując oszczędzić bolesne partie mięśni.

Rozgrzewka ma istotne znaczenie w przygotowaniu mięśni do wysiłku fizycznego, chociaż brak naukowych dowodów na to, że zapobiega ona zakwasom. Natomiast rozciąganie po treningu nie wykazuje skuteczności w zapobieganiu zakwasom, ale może przygotować mięśnie do kolejnego ćwiczenia.

Podnosi się również korzystny wpływ odpowiedniego nawodnienia podczas treningu, akupunktury oraz spożycia szafranu i kurkumy.

Zespół opóźnionego bólu mięśniowego stopniowo ustępuje bez konieczności leczenia, najczęściej w przeciągu 5 dni. Istnieje mało dowodów naukowych potwierdzających skuteczność konkretnych działań w przyspieszaniu procesu zanikania zakwasów. Niemniej jednak, wiele zabiegów może przynieść ulgę w łagodzeniu objawów. Wskazane może być rozgrzewanie mięśni, jako że ciepło działa rozluźniająco i poprawia samopoczucie. Do działań rozgrzewających można zaliczyć ciepłe kąpiele, prysznice, saunę. Dodatkowo, korzystny może być masaż, okłady z lodu oraz uciskanie punktów tkliwych. Należy jednak pamiętać, że choć ból może być mniej uciążliwy, nie oznacza to regeneracji mięśni, gdyż mikrouszkodzenia mięśni (a tym samym ich osłabiona funkcja) mogą utrzymywać się dalej.

Produkty takie jak żele, kremy i plastry przeciwbólowe stosowane lokalnie mogą pomóc zmniejszyć objawy DOMS. Dodatkowo, niesteroidowe leki przeciwbólowe mogą być skuteczne w łagodzeniu bólu. Warto jednak zauważyć, że choć mogą one zmniejszyć ból, nie przyspieszają regeneracji mięśni.

Objawy często zmniejszają się podczas łagodnych aktywności, ale po ich zaprzestaniu mogą wrócić. Jeśli ból jest silny, wykonywanie ćwiczeń może pogorszyć sytuację. Z kolei umiarkowana aktywność fizyczna nie powinna negatywnie wpływać na regenerację mięśni i zmniejszanie zakwasów. Nie ma jednak wielu dowodów potwierdzających, że przyspieszają one powrót do zdrowia. Dlatego najlepszym rozwiązaniem wydaje się odpoczynek od aktywności fizycznej przez kilka dni, jeśli wywołuje ona ból, i powrót do treningów po ustąpieniu objawów.

Nie, DOMS nie jest poważnym problemem, chociaż może być uciążliwy. Nie wymaga specjalnego leczenia.

W przypadkach rzadkich, jednak ból mięśni po wysiłku fizycznym może wymagać konsultacji lekarskiej. Dotyczy to sytuacji, gdy:

• ból uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności
• utrzymuje się dłużej niż 7 dni
• mocz ma ciemny kolor
• pojawia się nasilony obrzęk rąk i nóg
• ból uniemożliwia normalne poruszanie rękami lub nogami
• dolegliwości towarzyszą silne skurcze mięśni oraz drętwienie i mrowienie.