Zapalenie nerwu przedsionkowego, nazywane także inaczej nagłym jednostronnym upośledzeniem funkcji przedsionka, ma różne nazwy w literaturze. Choroba prowadzi do zaburzeń działania tego nerwu.

Przyczyny zapalenia nerwu przedsionkowego nie są do końca znane. Najbardziej prawdopodobną etiologią jest infekcja wirusowa, choć niektórzy autorzy wymieniają także przyczyny autoimmunologiczne lub związane z układem naczyniowym. Może istnieć też synergia różnych czynników przyczynowych.

Choroba najczęściej występuje między 35. a 55. rokiem życia. Objawy z reguły trwają 2-3 tygodnie i mają tendencję do samodzielnego ustępowania.

Objawy mogące wskazywać na zapalenie nerwu przedsionkowego obejmują nagłe, intensywne zawroty głowy, nudności i wymioty, zaburzenia równowagi oraz oczopląs. Objawy te nasilają się w ciągu kilku godzin. Nudności i wymioty mogą utrzymywać się przez około 3 dni, podczas gdy zawroty głowy mogą trwać około 10 dni. Warto zauważyć, że słuch pozostaje nienaruszony.

W przypadku symptomów sugerujących zapalenie nerwu przedsionkowego,

należy udać się do lekarza rodzinnego, który skieruje pacjenta do specjalisty laryngologa w celu zidentyfikowania przyczyny skarg zgłaszanych przez pacjenta.

Diagnoza jest ustalana przez lekarza na podstawie informacji z wywiadu, badania otolaryngologicznego (brak obiektywnych i subiektywnych objawów problemów ze słuchem) oraz wyników testów przedsionkowych. Wynik testów przedsionkowych może wskazywać na osłabienie lub porażenie jednego z przedsionków.

Ze względu na nieuchwytny powód zapalenia nerwu przedsionkowego brak możliwości leczenia przyczynowego. Aby złagodzić objawy, można używać leków przeciwhistaminowych, leków przeciwwymiotnych, skopolaminę i leki uspokajające.

W wielu przypadkach zapalenie nerwu przedsionkowego ustępuje samoistnie lub ulega złagodzeniu dzięki zjawisku adaptacji ośrodkowej. Adaptacja ośrodkowa to proces, w którym ośrodkowy układ nerwowy dostosowuje się do nieprawidłowych sygnałów z układu przedsionkowego. Szybką odpowiedzią na te warunki może być aktywacja działania hamującego móżdżku. W trakcie adaptacji układ nerwowy naucza się korzystać z innych zmysłów (wzroku, czucia głębokiego) do korekty sygnałów docierających z układu przedsionkowego. U pacjentów, którzy prawidłowo przeszli przez proces adaptacji, mogą czasami występować epizody dekompensacji. Wtedy objawy zapalenia nerwu przedsionkowego mogą się pojawić ponownie. Jednak nie jest to nawrót choroby, lecz rezultat zmęczenia fizycznego lub psychicznego pacjenta. Dekompensacja może być również wynikiem zażycia leków obniżających wydajność ośrodkowego układu nerwowego lub spożycia alkoholu.

W przypadku nagłego jednostronnego zaburzenia funkcji przedsionka konieczne są regularne wizyty u lekarza. Osoby, u których funkcja przedsionka powróciła do normy, powinny być monitorowane przez okres 2 lat, aby wykluczyć problemy z ośrodkowym układem nerwowym. U pozostałych pacjentów kluczową kwestią jest ocena mechanizmu kompensacji.